Thanh tra Chính phủ đã chính thức công bố kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật và thực hiện nhiệm vụ đối với Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC).
Kết luận của Thanh tra Chính phủ chỉ ra nhiều sai phạm của SCIC
Nội dung thanh tra của Thanh tra Chính phủ tại SCIC tập trung vào một số vấn đề chủ yếu gồm: Việc tiếp nhận, chuyển giao quyền đại diện vốn nhà nước của SCIC; Việc thực hiện quyền, nghĩa vụ chủ sở hữu vốn nhà nước tại doanh nghiệp; Việc đầu tư kinh doanh vốn; Việc bán phần vốn của SCIC tại một số doanh nghiệp; Công tác quản lý, sử dụng Quỹ hỗ trợ, sắp xếp và phát triển doanh nghiệp; Công tác quản lý tài chính, mua sắm, đầu tư xây dựng cơ bản.
Trong kết luận thanh tra, bên cạnh việc nêu một số kết quả hoạt động tích cực, Thanh tra Chính phủ cũng chỉ ra một số sai phạm của SCIC trong một số vấn đề về tiếp nhận, đầu tư kinh doanh vốn, bán cổ phần và chuyển giao quyền đại diện vốn nhà nước…
Đối với vấn đề tiếp nhận và chuyển giao quyền đại diện vốn nhà nước của SCIC, theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, SCIC là doanh nghiệp nhà nước hoạt động theo mô hình công ty TNHH Một thành viên 100% vốn Nhà nước được giao thực hiện việc tiếp nhận quyền đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước tại các bộ, ngành, địa phương chuyển giao với số lượng lớn nhưng lại thực hiện một số nội dung công việc như một cấp quản lý nhà nước trong việc thẩm định, theo dõi, đôn đốc, kiểm tra các bộ, ngành, địa phương dẫn đến khó khăn trong quá trình tổ chức thực hiện, nhất là vị trí, vai trò trong quá trình làm việc với các bộ ngành, địa phương.
Kết luận của Thanh tra Chính phủ nêu rõ SCIC tiếp nhận Tổng công ty Cổ phần Thương mại xây dựng (Vietracimex) mà không có quyết định của Thủ tướng, không thuộc đối tượng chuyển giao theo quy định của pháp luật; tổng hợp, báo cáo việc đại diện vốn tại Tổng công ty Cổ phần Bảo hiểm Việt Nam trên cơ sở nhận chuyển giao quyền đại diện chủ sở hữu từ Vinashin là không đúng quy định; theo dõi, tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ và các cơ quan có thẩm quyền việc tiếp nhận Công ty Cổ phần Dịch vụ và Đầu tư phát triển Việt Ninh từ tỉnh Ninh Thuận, sau đó đã bàn giao trả lại địa phương năm 2009 trong khi thực tế SCIC chưa tiếp nhận doanh nghiệp này.
Cũng theo kết luận thanh tra, từ giai đoạn 2008 -2013, SCIC đã chuyển giao lại quyền đại diện vốn nhà nước về bộ, địa phương quản lý tổng số 30 doanh nghiệp nhưng chỉ có Công ty Cổ phần Jetstar Pacific Airlines là có văn bản của Thủ tướng.
Ngoài sai phạm trong tiếp nhận và chuyển giao quyền đại diện vốn nhà nước, kết luận của Thanh tra Chính phủ cũng chỉ ra những sai phạm của SCIC trong các vấn đề gồm: việc thực hiện quyền , nghĩa vụ chủ sở hữu vốn nhà nước tại doanh nghiệp; đầu tư kinh doanh vốn; việc bán phần vốn đầu tư của SCIC tại một số doanh nghiệp; việc quản lý, sử dụng Quỹ hỗ trợ, sắp xếp và phát triển doanh nghiệp; công tác quản lý tài chính, mua sắm đầu tư xây dựng cơ bản.
Đáng chú ý trong vấn đề đầu tư kinh doanh vốn, Thanh tra Chính phủ chỉ rõ khoản đầu tư tăng vốn điều lệ tại Vinaconex với giá trị đầu tư thêm của SCIC hơn 1602 tỉ đồng theo quyền mua của cổ đông hiện hữu thực chất chỉ giúp Vinaconex tái cơ cấu về tài chính trả nợ trái phiếu đến hạn cho khoản lỗ gần 2000 tỉ đồng tại dự án xi măng Cẩm Phả. Khoản đầu tư hơn 43 tỉ đồng tại dự án Nhà máy bột giấy Phương Nam chưa được Tổng công ty Giấy Việt Nam xác nhận.
Trước những sai phạm nêu trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng giao Bộ Tài Chính và các bộ ngành liên quan tiến hành rà soát để tách biệt các vai trò trong quản lý nhà nước của cơ quan quản lý nhà nước với chức năng nhiệm vụ của SCIC là mô hình công ty TNHH MTV hoạt động theo Luật doanh nghiệp…
Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Thủ tướng giao Bộ Tài chính phối hợp với các cơ quan hữu quan xử lý về kinh tế số tiền lên đến hàng trăm tỷ đồng, bao gồm các khoản tiền trích lập dự phòng trái quy định, sử dụng hóa đơn chứng từ không hợp lệ, chi phí không hợp lệ, các khoản nợ thuế… Đồng thời kiến các Bộ, ngành, địa phương liên quan xử lý trách nhiệm các tập thể, cá nhân được nêu trong kết luận thanh tra.