Chụp ảnh bệnh nhân khám bảo hiểm y tế: Cần cam kết không sử dụng cho mục đích khác

Vì sao chụp ảnh bệnh nhân?

Những ngày gần đây, sự việc nhiều người dân đến khám, chữa bệnh bằng thẻ bảo hiểm y tế tại một bệnh viện ở TP.HCM được yêu cầu chụp ảnh cá nhân trước khi vào khám đang gây nhiều tranh cãi.

Nhiều ý kiến cho rằng, việc chụp ảnh bệnh nhân là không cần thiết, ảnh hưởng đến quyền hình ảnh cá nhân và quyền riêng tư người bệnh bởi tài khoản định danh điện tử mức độ 2 (VNeID) đã được tích hợp thông tin cá nhân, sinh trắc học (ảnh chân dung, dấu vân tay). Mặc khác, việc chụp ảnh làm phát sinh thủ tục rắc rối, phiền hà cho người bệnh.

Được biết, sự việc xảy ra tại Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, TP.HCM. Giải thích về việc chụp ảnh bệnh nhân khi đến khám bảo hiểm y tế, lãnh đạo bệnh viện này cho biết, đơn vị đang từng bước chuyển đổi số, triển khai bệnh án điện tử theo yêu cầu của Bộ Y tế nhằm nâng cao chất lượng phục vụ người bệnh.

Việc chụp ảnh bệnh nhân phục vụ cho quá trình thực hiện chuyển đổi số, chống nhầm lẫn trong quá trình điều trị, đặt sự an toàn và quyền lợi của người bệnh lên trên hết.

“Công tác định danh người bệnh bằng hình ảnh giúp đội ngũ y tế bảo đảm đúng người, đúng bệnh, đúng thuốc, đúng quy trình, giảm sai sót trong quá trình khám chữa bệnh. Bệnh viện cũng tuyệt đối tuân thủ quy định của pháp luật về bảo vệ hình ảnh cá nhân của người bệnh”, theo lãnh đạo bệnh viện.

Theo tìm hiểu của PV, mới đây Bộ Y tế đã ban hành Thông tư 13/2025/TT-BYT hướng dẫn triển khai hồ sơ bệnh án điện tử có hiệu lực từ ngày 21/7/2025. Hồ sơ bệnh án là tập hợp dữ liệu, bao gồm thông tin cá nhân, kết quả khám bệnh, kết quả cận lâm sàng, kết quả thăm dò chức năng, quá trình chẩn đoán, điều trị, chăm sóc và những thông tin khác có liên quan trong quá trình chữa bệnh của người bệnh tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.

Việc triển khai hồ sơ bệnh án điện tử phải tuân thủ quy định của pháp luật về khám bệnh, chữa bệnh, dữ liệu, công nghệ thông tin, giao dịch điện tử, an toàn thông tin mạng, an ninh mạng, tiếp cận thông tin, bảo vệ dữ liệu cá nhân, lưu trữ dữ liệu; quy định về quản lý, kết nối và chia sẻ dữ liệu điện tử của cơ quan Nhà nước.

Được biết, hiện nay không phải duy nhất tại các cơ sở y tế đang triển khai chuyển đổi số, triển khai bệnh án điện tử mà rất nhiều lĩnh vực cũng đang số hoá dữ liệu trong quá trình triển khai dịch vụ, trong đó có lĩnh vực công chứng. Cụ thể, theo Luật Công chứng 2024, từ 1/7, việc ký văn bản công chứng trước sự chứng kiến của Công chứng viên phải được chụp ảnh, in màu hoặc đen trắng ra giấy A4 để lưu trong hồ sơ công chứng.

Cần cam kết không sử dụng hình ảnh cho mục đích khác

Nhìn nhận dưới góc độ pháp luật, luật sư Nguyễn Văn Đồng - Văn phòng Luật sư Nhân Chính (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết: Pháp luật hiện hành quy định, cá nhân có quyền đối với hình ảnh của mình. Việc sử dụng hình ảnh của cá nhân phải được người đó đồng ý.

Tuy nhiên, việc chụp ảnh bệnh nhân để phục vụ quá trình chuyển đổi số, triển khai bệnh án điện tử là bước đi mang tính số hoá phù hợp với chủ trương chung của tất cả các ngành. “Việc chụp ảnh bệnh nhân giúp công khai, minh bạch và chặt chẽ trong quá trình khám chữa bệnh, thậm chí phòng tránh được hành vi trục lợi bảo hiểm tế, hành vi đánh tráo người bệnh, người bệnh sử dụng xong dịch vụ tìm cách trốn tránh thanh toán viện phí”, luật sư Đồng cho hay.

Đối với việc quản lý và sử dụng hình ảnh của bệnh nhân, luật sư Đồng nhấn mạnh, việc chụp ảnh bệnh nhân bắt buộc phải được sự đồng ý của người bệnh, hình ảnh phải được bảo mật tuyệt đối, sử dụng đúng mục đích.

Khoản 2, Điều 69 Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023 quy định: Cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có trách nhiệm lưu trữ, bảo mật và chỉ sử dụng hồ sơ bệnh án điện tử vào mục đích khám, chữa bệnh; không được sử dụng sai mục đích hoặc trái với quy định của pháp luật.

Ngoài ra, Nghị định số 13/2023/NĐ-CP của Chính phủ về bảo vệ dữ liệu cá nhân cũng nêu rõ: Việc thu thập và sử dụng dữ liệu cá nhân, bao gồm hình ảnh, phải có sự giải thích rõ ràng, minh bạch và được sự đồng ý, tự nguyện của người có dữ liệu.

“Để sử tăng cường tính minh bạch và phòng ngừa rủi ro, các bệnh viện cần có văn bản cam kết với người bệnh không tự ý sử dụng hình ảnh người bệnh cho mục đích khác. Đồng thời đảm bảo hệ thống bảo mật chặt chẽ việc lưu trữ hình ảnh của bệnh nhân, dữ liệu của bệnh nhân để tránh lộ lọt thông tin trong quá trình quản lý, sử dụng hình ảnh của bệnh nhân”, luật sư Đồng nêu ý kiến.