Các dự án "chết", bỏ hoang làm xấu bộ mặt đô thị

Từ năm 2007, UBND TP HCM đã quy hoạch khoảng 50 ha thuộc những vị trí đất vàng tại khu trung tâm thành phố để kêu gọi nhà đầu tư có tiềm lực. Tuy nhiên, tại một số vị trí khá đắc địa trong hơn 10 năm qua, nhiều dự án vẫn án binh bất động. Một số ý kiến cho rằng những cao ốc chọc trời, trơ những tấm xi măng, sắt thép hoen rỉ giữa trung tâm thành phố chưa được hoàn thiện đang làm xấu bộ mặt đô thị.

Dự án bỏ hoang, hoặc chết lâm sàng

Đa số các khu đất này được chủ đầu tư cho thuê lại để làm bãi giữ xe hoặc bỏ không. Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong đã chỉ đích danh các dự án chậm triển khai đang làm xấu bộ mặt thành phố.

Đầu tiên phải kể đến khu đất tọa lạc mặt tiền đường Lê Duẩn - Hai Bà Trưng, khu vực thuộc vào hạng đắt đỏ nhất TP HCM đang được dùng làm bãi giữ xe. Khu đất này từng thuộc Bộ Công nghiệp, sau đó được thu hồi để đầu tư dự án Lavenue Crown do liên danh giữa Công ty cổ phần Kinh Đô, Công ty TNHH Quản lý Kinh doanh nhà TP HCM và Mayflower Investment góp vốn đầu tư. Hiện nay, dự án này đã được rào chắn bên ngoài rất hoành tráng, nhưng bên trong vẫn chưa có dấu hiệu gì là muốn triển khai.

Dự án thứ hai là tòa tháp SJC có địa chỉ tại khu đất nằm 4 mặt tiền đường Lê Thánh Tôn - Nam Kỳ Khởi Nghĩa - Lê Lợi - Nguyễn Trung Trực, được UBND thành phố phê duyệt cho Công ty CP Sài Gòn Kim Cương làm chủ đầu tư. Tòa tháp SJC Tower nếu được xây dựng sẽ cao 52 tầng và có tổng vốn đầu tư trên 137 triệu USD. Thế nhưng, hiện tại khu đất này cũng đang sử dụng để làm bãi giữ xe.

Thứ ba là dự án Saigon One Tower tại số 7-9 đường Tôn Đức Thắng, quận 1 được khởi công năm 2009, dự kiến hoàn thành trong năm 2011, nhưng mới hoàn thành phần xây thô rồi dừng lại cho đến nay. Dự án nằm ngay vị trí rất đẹp, đối diện với Ba Son mà hiện nay do Vingoup khai thác.

Dự án Sài Gòn One đang rục rịch khởi động trở lại

Cả ba dự án Saigon One Tower, tòa tháp SJC và Lavenue Crown, đều là ba dự án lớn nhất nằm ở vị trí "đất vàng" khu trung tâm quận 1. Các dự án đều được kỳ vọng là những điểm nhấn của thành phố nhưng giờ chỉ là những bãi đất trống bỏ hoang, hoặc là những khối những tòa nhà thô "đen đủi" đồ sộ, nằm trơ trọi và xuống cấp từng ngày.

Điển hình như Saigon One Tower, bảy năm sau ngày khởi công, tòa nhà cao thứ 3 ở TP HCM này hiện cũng đang "phủ bụi". Theo thiết kế, cao ốc này trở thành trung tâm thương mại, dịch vụ, văn phòng và căn hộ cao cấp đạt chuẩn quốc tế. Nhưng khi hoàn thành hơn 80% hạng mục, dự án vẫn đang nằm "bất động" suốt nhiều năm qua.

Ông Nguyễn Văn Đực - Phó giám đốc Công ty Đất Lành cho rằng: "Cái chết" của những tòa tháp cao nhất quận 1 đang làm xấu bộ mặt TP.HCM. Hiện trên địa bàn thành phố tính tổng các dự án "chết", bỏ hoang phải lên tới gần 500 dự án. "Đây là hậu quả của sự chạy đua phát triển BĐS nóng, phát triển không bền vững, mất cân đối nghiêm trọng. Nguyên do bắt nguồn từ thị trường đóng băng, yếu kém về năng lực tài chính, cộng lạm phát, lãi suất cao khiến nhiều doanh nghiệp BĐS chết đứng", ông Đực cho biết thêm.

Các dự án bị bỏ hoang, gây lãng phí nguồn lực của xã hội kéo theo tồn kho bất động tăng cao. Bà Dương Thùy Dung, Giám đốc Nghiên cứu và Tư vấn phát triển CBRE Việt Nam cho biết, lý do lớn nhất mà nhiều dự án chậm triển khai tại các khu đất này là do khó khăn trong việc đền bù, giải tỏa. Chủ đầu tư mất nhiều thời gian về việc này, nên cả những tập đoàn lớn cũng không mặn mà với những khu đất này.

Cần giải pháp tháo gỡ

Vừa qua, Phó Chủ tịch UBND thành phố Lê Văn Khoa đã chỉ đạo, rà soát và xử lý các dự án đã được cấp phép xây dựng nhưng chậm triển khai thực hiện. Cụ thể, đối với các dự án đang thi công dở dang, cần nhanh chóng triển khai trong thời hạn 6 tháng tới để đưa vào sử dụng. Nếu quá thời hạn trên chủ đầu tư chưa triển khai lại dự án, Sở Xây dựng thực hiện xử phạt vi phạm hành chính theo đúng quy định hiện hành. Lãnh đạo thành phố cũng cho biết sẽ không cấp phép đầu tư mới cho các chủ đầu tư chậm triển khai dự án.

“Thành phố tạo mọi điều kiện để chủ đầu tư tiếp nhận đất triển khai nhanh dự án. Từ nay đến cuối năm các dự án cần phải khởi động lại và nhà đầu tư mới sẽ có đủ năng lực, điều kiện để đưa dự án vào hoạt động”, ông Khoa cho biết.

Hiện nay, dự án Saigon One Tower đã có chủ đầu tư mới chuẩn bị triển khai xây dựng. Những dự án khác nếu đấu giá đúng luật, thành phố sẽ xem xét kiến nghị Trung ương để tháo gỡ khó khăn về quy định.

Theo các chuyên gia, có nhiều lỗ hổng trong các quy định về định giá đất, đất giá đầu thầu cần phải giải quyết để ngăn tình trạng chủ đầu tư để dự án chậm triển khai tại các khu “đất vàng”.

Hiệp hội Bất động sản TP HCM từng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo sửa đổi Luật Đất đai về chế định đấu giá quyền sử dụng đất; sửa đổi Luật Đấu thầu để đảm bảo tính công khai, minh bạch, lựa chọn được chủ đầu tư đủ uy tín và đủ năng lực thực hiện dự án.

Ông Nguyễn Văn Đực thẳng thắn chỉ ra rằng các dự án "chết", bỏ hoang đều có nguyên do của nó. Trước đây, chủ đầu tư có một đồng vốn lại làm tới 3-4 dự án mà không cơ quan quản lý nào kiểm soát được, nên mới dẫn đến hậu quả như hiện nay. Vì vậy, để "giải cứu" các dự án "chết", bỏ hoang cần có những giải pháp căn cơ cho từng dự án mới có thể tháo gỡ được.