Doanh nghiệp - Doanh nhân

Bài toán khai thác hiệu quả sân bay phù hợp với quy mô

Trang Nhi • 20/08/2025 - 14:05

Việc phát triển hạ tầng hàng không không chỉ cần tập trung vào quy mô mà còn phải “may đo” theo nhu cầu thực tế và tiềm năng phát triển kinh tế – xã hội của từng vùng.

Hiện cả nước đang khai thác 22 sân bay gồm 9 sân bay quốc tế và 13 sân bay quốc nội. Theo quy hoạch, đến năm 2023 cả nước hình thành 15 sân bay quốc tế và 16 sân bay quốc nội; tầm nhìn đến năm 2050, cả nước hình thành 34 sân bay, bao gồm 15 sân bay quốc tế và 19 sân bay quốc nội.

Ngoài ra còn có 11 vị trí cũng được nghiên cứu, đánh giá khả năng quy hoạch hình thành các sân bay đối với một số sân bay phục vụ quốc phòng, vị trí quan trọng về khẩn nguy, cứu trợ hoặc khả năng phát triển du lịch. Các vị trí này sẽ báo cáo Thủ tướng bổ sung vào quy hoạch khi đủ điều kiện.

Đến nay Việt Nam đang khai thác 22 sân bay với tỉ lệ sân bay theo diện tích còn thưa so với nhiều nước trên thế giới và khu vực, chưa đảm bảo khoảng cách tiếp cận hợp lý với người dân. Đặc biệt vùng Tây Nguyên và vùng núi phía Bắc vẫn còn ít sân bay nên cần phải nghiên cứu đầu tư các sân bay ở khu vực này.

Tuy nhiên, việc bổ sung phát triển sân bay cũng cần quan tâm đến quy mô và nhu cầu thực tế.

Nghiên cứu của PwC cho thấy, mặc dù sân bay lớn có khả năng kết nối nhiều điểm đến hơn, nhưng hiệu quả khai thác lại giảm dần khi lưu lượng hành khách chưa vượt quá 40 triệu mỗi năm. Khi sân bay trở nên quá lớn, chi phí duy trì và mở rộng hạ tầng tăng cao, trong khi khả năng bổ sung điểm đến mới lại chậm lại.

Các sân bay quy mô trung bình và nhỏ đang cho thấy ưu thế vượt trội trong bối cảnh hiện tại, do có chi phí trên mỗi đơn vị thấp hơn và khả năng phục hồi nhanh hơn sau đại dịch Covid-19. Điều này đặt ra thách thức cho Việt Nam trong việc lựa chọn quy mô hợp lý cho các sân bay đang trong giai đoạn quy hoạch, như Long Thành và Gia Bình.

Việc phát triển hạ tầng hàng không không chỉ cần tập trung vào số lượng quy mô mà còn phải phù hợp nhu cầu thực tế và tiềm năng phát triển kinh tế – xã hội của từng vùng. Để hiện thực hóa mục tiêu này, cần có khung pháp lý hoàn thiện và chính sách ưu đãi hấp dẫn để thu hút đầu tư tư nhân. Quan trọng hơn, quy hoạch phải được thực hiện theo từng giai đoạn gắn với dự báo nhu cầu thực tế, nhằm đảm bảo tính bền vững và hiệu quả kinh tế lâu dài cho hệ thống sân bay Việt Nam...