Ngày 25/2/2016, UBND tỉnh Bắc Kạn một lần nữa đăng thông báo lựa chọn tổ chức, cá nhân để cấp phép thăm dò mỏ vàng Pác Lạng, huyện Ngân Sơn, Bắc Kạn đã khiến dư luận địa phương hết sức quan tâm...
Bởi lẽ, lần lựa chọn trước đó vào tháng 8/2014 đã không thành công.
Hủy kết quả lần 1
Mỏ vàng Pác Lạng, thuộc xã Thượng Quan và xã Đức vân, huyện Ngân Sơn, Bắc Kạn trải rộng trên diện tích 370ha, địa hình phức tạp và từng là điểm “nóng” về nạn vàng tặc. Từ năm 2007 - 2011, Bộ Tài nguyên và Môi trường (Bộ TNMT) đã giao cho liên danh gồm 3 công ty: Archipelago Resources Plc, Tổng Công ty Khoáng sản Vinacomin và Công ty CP Khoáng sản Bắc Kạn liên kết thăm dò. Từ tháng 8/2011, do 2 công ty rút khỏi liên danh nên chỉ còn duy nhất Công ty Cổ phần khoáng sản Bắc Kạn tiếp tục tiến thăm dò và phối hợp cùng chính quyền địa phương trong công tác bảo vệ khu mỏ.
Tuy nhiên, kết quả thăm dò do Công ty Cổ phần khoáng sản Bắc Kạn trình lên chỉ tính được cấp tài nguyên dự báo, không tính được cấp trữ lượng, nên Hội đồng đánh giá trữ lượng khoáng sản Quốc gia không thông qua. Bộ TNMT đánh giá đây là khu vực khoáng sản phân tán nhỏ lẻ, khu vực khoáng sản không đấu giá. Thẩm quyền quyết định khai thác khoáng sản thuộc về của UBND tỉnh Bắc Kạn.
Ngày 16/4/2014, UBND tỉnh Bắc Kạn đã ban hành Thông báo số 43/TB-UBND công bố 6 tiêu chí lựa chọn tổ chức cấp phép thăm dò mỏ vàng Pác Lạng, đồng thời tiến hành lập hội đồng tổ chức lựa chọn thăm dò mỏ vàng Pác Lạng. Công ty CP khoáng sản Bắc Kạn cũng tham gia nộp hồ sơ, nhưng kết quả lựa chọn không thuộc về công ty này.
Mỏ vàng Pác Lạng từng bị khai thác bừa bãi Ảnh: MQ
Chính từ đây, phát sinh khiếu kiện gay gắt giữa các doanh nghiệp tham gia. Lý do, đơn vị bỏ vốn hàng chục tỷ đồng ra để tổ chức thăm dò, bảo vệ khu mỏ trong nhiều năm qua thì không được trúng, còn đơn vị không tham gia thăm dò từ đầu thì lại được lựa chọn. Trước những khiếu kiện nói trên, UBND tỉnh Bắc Kạn đã thành lập Hội đồng phúc tra kết quả và ra văn bản bản số 2838/UBND-CN ngày 20/7/2015 hủy kết quả lựa chọn
Chưa tổ chức chấm hồ sơ đã phát sinh ý kiến trái chiều?
Để phục vụ cho công tác lựa chọn đơn vị tham gia thăm dò mỏ vàng Pác Lạng (lần 2), ngày 25/2/2016, UBND tỉnh Bắc Kạn đã ban hành Quyết định số 231/QĐ-UBND, trong đó ngoài các quy định của Luật Khoáng sản, tỉnh còn tự đề ra thêm 9 tiêu chí khác (tăng thêm 3 tiêu chí so với lần 1).
Xoay quanh 9 tiêu chí này, Công ty CP Khoáng sản Bắc Kạn cũng đã có những ý kiến trái chiều cho rằng UBND tỉnh Bắc Kạn đề ra các tiêu chí để lựa chọn đơn vị tham gia thăm dò là không đúng với thẩm quyền, vi phạm pháp luật, và đề nghị tỉnh xem xét, thu hồi Quyết định số 231/QĐ-UBND nói trên?
Bởi lẽ, theo khoản 2 Điều 13 Nghị định 15/2012/NĐ-CP ngày 9/3/2012 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Khoáng sản thì trong trường hợp hết thời gian thông báo mà có từ 2 nhà đầu tư trở lên đáp ứng đủ các điều kiện theo Luật Khoáng sản thì cơ quan cấp phép phải căn cứ theo 3 tiêu chí để lựa chọn, bao gồm: vốn chủ sở hữu; đã tham gia góp vốn từ điều tra cơ bản mỏ; có cam kết về khai thác khoáng sản… Nhà đầu tư nào đáp ứng nhiều tiêu chí hơn sẽ được chọn.
Thêm nữa, tại khoản 1 Điều 81 Luật Khoáng sản cũng quy định: “Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình có trách nhiệm: a) Ban hành theo thẩm quyền văn bản hướng dẫn thực hiện các quy định của Nhà nước về quản lý, bảo vệ khoáng sản và quản lý hoạt động khoáng sản tại địa phương…”
Như vậy, “theo các quy định nêu trên trong lĩnh vực khoảng sản thì UBND cấp tỉnh chỉ được phép ban hành các văn bản theo thẩm quyền để quản lý, bảo vệ khoáng sản tại địa phương. Luật Khoáng sản không quy định UBND cấp tỉnh được ban hành các tiêu chí để lựa chọn cá nhân, tổ chức cấp phép thăm dò khoáng sản. Thẩm quyền này, Quốc hội chỉ giao cho Chính phủ và Chính phủ đã quy định cụ thể tại Nghị định 15 như đã nói ở trên” - ông Nguyễn Duy Hùng, Giám đốc Công ty Luật trách nhiệm hữu hạn IPIC Group nhận định.
Trao đổi với phóng viên, ông Nông Văn Kỳ, Giám đốc Sở TNMT tỉnh Bắc Kạn cho biết, đến thời điểm hiện nay, Sở mới chỉ nhận được 1 bộ hồ sơ gửi đến tham gia lựa chọn, trong khi thời hạn chót còn đến hết ngày 27/4/2016. Những tiêu chí đề ra trước khi ban hành đã được Sở tham vấn, lấy ý kiến của nhiều cơ quan chức năng và được sự nhất trí cao từ phía UBND tỉnh Bắc Kạn.
Được biết, liên quan đến việc cấp phép hoạt động khoáng sản tại mỏ vàng Pác Lạng, ngày 31/12/2015, Bộ trưởng Bộ TNMT cũng đã có văn bản gửi UBND tỉnh Bắc Kạn, theo đó ghi nhận việc: “Công ty Cổ phần Khoáng sản Bắc Kạn là đơn vị đầu tư công tác điều tra, đánh giá tiềm năng và thăm dò khoáng sản tại khu vực vàng Pác Lạng, do đó, đáp ứng tiêu chí được ưu tiên lựa chọn cấp phép thăm dò khoáng sản theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 13 Nghị định số 15/2012/NĐ-CP ngày 9/3/2012 của Chính phủ”. Bộ TNMT đề nghị UBND tỉnh Bắc Kạn chỉ đạo thực hiện công tác quản lý Nhà nước về khoáng sản theo quy định của pháp luật, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư.
Việc lựa chọn đơn vị thăm dò mỏ vàng Pác Lạng sẽ mang lại nguồn lợi cho địa phương, góp phần ổn định trật tự an ninh tại khu vực mỏ, do vậy, UBND tỉnh Bắc Kạn sẽ phải cân nhắc với các tiêu chí đã đề ra, tránh để lặp lại những vướng mắc như lựa chọn lần trước.