Arab Saudi hôm nay (23/12) đã kết án tử hình năm người và ba người khải phải chịu án tù tổng cộng 24 năm liên quan đến vụ giết nhà báo Jamal Khashoggi ở Istanbul vào tháng 10 năm ngoái.
Nhà báo bất đồng chính kiến Arab Saudi Jamal Khashoggi phát biểu tại một sự kiện do tổ chức giám sát báo chí phi lợi nhuận Middle East Monitor tổ chức tại London, Anh, tháng 9 năm 2018.
Công tố viên Saudi ngày 23/12 gọi vụ giết người là kết quả của một “kế hoạch mờ ám” và đưa 11 cá nhân ra xét xử, nhưng không công bố danh tính.
Khashoggi là một cư dân Hoa Kỳ và là nhà nhà bình luận của tờ Washington Post thường xuyên chỉ trích Thái tử Arab Saudi Mohammed bin Salman. Ông được nhìn thấy lần cuối tại lãnh sự quán Arab Saudi ở Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) vào ngày 2 tháng 10 năm 2018, nơi ông đến để nhận giấy tờ trước khi đăng ký kết hôn. Thi thể của ông được kết luận là bị chia thành từng phần và đưa ra khỏi tòa nhà. Đến nay hài cốt của ông vẫn chưa được tìm thấy.
Các cơ quan tình báo Thổ Nhĩ Kỳ kết luận đây là vụ giết người được lên kế hoạch trước. Vụ giết người gây náo động toàn cầu, làm lu mờ hình ảnh của Thái tử Mohammed bin Salman. CIA và một số chính phủ phương Tây cho biết họ tin rằng Thái tử Mohammed đã ra lệnh giết người, nhưng các quan chức Arab Saudi nói rằng Thái tử không có vai trò gì trong vụ giết nhà báo Khashoggi.
Tháng 6/2019, đặc phái viên Agnes Callamard của Liên hợp quốc gọi vụ giết người là một vụ “hành quyết không qua xét xử”, và kêu gọi điều tra Thái tử Saudi Mohammed bin Salman.
11 nghi phạm người Arab Saudi đã bị đưa ra xét xử về cái chết của Khashoggi trong một thủ tục tố tụng bí mật ở Riyadh.
Trong cuộc điều tra về vụ giết người, 21 người đã bị bắt và 10 người được gọi đến để thẩm vấn nhưng không bị giam giữ, phát ngôn viên văn phòng công tố Shalaan al-Shalaan cho biết.
Tòa án hình sự của Riyadh tuyên án tử hình đối với năm người vì đã phạm tội và trực tiếp tham gia vào vụ giết hại nạn nhân. Danh tính những người này chưa được tiết lộ. Ba người khác bị kết án tù với mức án tổng cộng là 24 năm vì vai trò của họ trong việc che đậy tội ác và những vi phạm luật pháp khác.
Shalaan nói thêm rằng các cuộc điều tra đã chứng minh rằng không có sự thù hận trước đây giữa những người bị kết án và Khashoggi.
Sau nhiều tuần liên tục phủ nhận có liên quan, Saudi Arabia cuối cùng thừa nhận rằng các quan chức của vương quốc đứng đằng sau vụ giết người.
Tháng 11 năm ngoái, công tố viên Saudi cho biết Saud al-Qahtani, cựu cố vấn hoàng gia Saudi, đã thảo luận về các hoạt động của Khashoggi trước khi ông vào lãnh sự quán Saudi.
Công tố viên cho biết Qahtani đã hành động phối hợp với Phó Giám đốc tình báo Ahmed al-Asiri, người mà ông nói đã ra lệnh bắt Khashoggi hồi hương sau đó đã quyết định giết ông.
Cả hai người này đều bị cách chức nhưng trong khi Asiri ra tòa còn Qahtani thì không.
Hôm thứ Hai, Shalaan cho biết Asiri đã được thả ra do không đủ bằng chứng, và Qahtani cũng đã bị điều tra nhưng không bị buộc tội và đã được thả ra.
Các bản án vẫn có thể được kháng cáo.