30.000 người Việt suy thận cần lọc máu

Đó là thông tin được đề cập tại Đại hội Hội Lọc máu Việt Nam lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2020-2025 vừa diễn ra tại Hà Nội.

Theo báo cáo của Hội Lọc máu Việt Nam, bệnh thận là bệnh lý thầm lặng thường không có triệu chứng trong giai đoạn sớm. Tại Việt Nam, ước có khoảng 30.000 người bệnh suy thận cần lọc máu. Cả nước hiện có 5.126 máy thận nhân tạo với hơn 400  đơn vị lọc máu và khoảng 2.000 người suy thận được điều trị bằng phương pháp lọc màng bụng. Với điều kiện trang thiết bị hiện có, hiện mới đáp ứng 30% nhu cầu điều trị lọc máu.

Phát biểu tại Đại hội, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết, lọc máu lần đầu tiên được mô tả và thực hiện năm 1913 cho bệnh nhân suy thận cấp, cho đến nay đã trải qua hơn một thế kỷ.

Tại Việt Nam, lọc máu được thực hiện lần đầu tiên năm 1972 tại Bệnh viện Bạch Mai. Trong thời kỳ đầu, do sự khó khăn của kinh tế, lọc máu chỉ được thực hiện ở các bệnh viện tuyến Trung ương. Tuy nhiên, đến nay hệ thống cơ sở lọc máu được hình thành rộng khắp cả nước, từ tuyến trung ương, tuyến tỉnh thậm chí đến các tuyến quận, huyện.

Hiện cả nước có hơn 430 đơn vị thận nhân tạo, trên 5.000 máy thận và nhiều cơ sở lọc màng bụng với 500 bác sĩ và trên 5.000 điều dưỡng, kỹ thuật viên lọc máu.

Ngoài các đơn vị thận nhân tạo còn có nhiều cơ sở lọc màng bụng. Tuy nhiên, bệnh nhân bị bệnh thận mạn tính giai đoạn cuối, suy thận, có chỉ định lọc máu chu kỳ (chạy thận nhân tạo) không ngừng gia tăng. Ở nước ta, 30.000 bệnh nhân suy thận cần lọc máu, chiếm 0.031% dân số.

Bên cạnh nhiều thành tựu đạt được, lọc máu tại Việt Nam vẫn còn nhiều tồn tại như các nghiên cứu về mục tiêu điều trị còn nhiều hạn chế, chưa có sự tham gia của các chuyên ngành dinh dưỡng, tâm lý học… Ngoài ra, chi trả bảo hiểm y tế cho lọc máu hiện tại là thấp. Việt Nam là một trong những nước có chi trả thấp nhất thế giới. Với chi phí điều trị thấp, các mục tiêu điều trị trở nên khó đạt được…

Hiện tại, mô hình lọc máu tại Việt Nam chủ yếu thực hiện trong bệnh viện,không có các trung tâm lọc máu độc lập, không có mô hình lọc máu tại nhà, bệnh nhân thận nhân tạo chưa thuận lợi trong tiếp cận các cơ sở điều trị; nhiều nơi, lọc máu ( chạy thận nhân tạo) chỉ là một phần của Khoa Hồi sức hoặc Khoa Thận tiết niệu.

Thực tế đó khiến các quy trình bảo hành, bảo trì máy móc, trang thiệt bị chưa được thực hiện đầy đủ; bác sĩ, điều dưỡng kiêm nhiệm không tập trung cho chuyên khoa lọc máu, có thể la yếu tố gây nên sự cố trong quá trình điều trị...

Dự kiến, số lượng bệnh nhân sẽ gia tăng trong những năm tới, đòi hỏi ngành lọc máu phải mở rộng và phát triển hơn nữa. Hội Lọc máu Việt Nam được thành lập sẽ là tổ chức xã hội - nghề nghiệp tham gia công tác điều trị, đào tạo và nghiên cứu khoa học, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của bệnh nhân cũng như phát triển chuyên ngành lọc máu.