Xung quanh những sai phạm xảy ra tại báo Người cao tuổi: Từ Luật Báo chí đến Luật Hình sự

Ông Lưu Đình Phúc, Phó cục trưởng Cục báo chi, Trưởng đoàn thanh tra công bố kết luận thanh tra đột xuất báo Người cao tuổi - Ảnh: Việt Dũng/TTO

Vi phạm Luật Báo chí

Ngày 5/2/2015, Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành Kết luận thanh tra số 01/KL-BTTTT về việc thanh tra đột xuất báo Người cao tuổi.

Kết luận thanh tra nêu rõ: Trong quá trình hoạt động, báo Người cao tuổi đã để xảy ra nhiều vi phạm trong việc thực hiện các quy định pháp luật về báo chí và thông tin trên mạng: giấy phép hoạt động, nội dung thông tin, quảng cáo trên báo chí, cải chính.

Cụ thể như sau:

Việc chấp hành quy định pháp luật về giấy phép thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp trên internet:

Việc báo Người cao tuổi xuất bản một số tin, bài trực tiếp trên trang thông tin điện tử tổng hợp là hoạt động báo điện tử không có giấy phép, vi phạm quy định tại khoản 2 Điều 19 Luật Báo chí; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Báo chí.

Việc chấp hành quy định pháp luật về nội dung thông tin

Việc chấp hành quy định pháp luật về nội dung thông tin trên báo in.

- Đăng nội dung đơn thư khiếu nại, tố cáo và bình luận suy diễn thiếu căn cứ dẫn đến thông tin sai sự thật, vi phạm khoản 4 Điều 10 Luật Báo chí.

- Đăng một số bài viết có nội dung sai sự thật, xuyên tạc, vu khống nhằm xúc phạm danh dự, uy tín của tổ chức và danh dự, nhân phẩm của công dân, vi phạm quy định tại khoản 4 Điều 10 Luật Báo chí; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Báo chí.

- Thông tin suy diễn, sai sự thật, vi phạm quy định tại khoản 4 Điều 10 Luật Báo chí; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Báo chí.

- Đăng một số bài viết có dấu hiệu tiết lộ bí mật nhà nước, vi phạm quy định pháp luật về bảo vệ bí mật nhà nước. 

- Đăng một số bài viết có dấu hiệu lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân.

Việc chấp hành quy định pháp luật về nội dung thông tin trên trang thông tin điện tử tổng hợp www.nguoicaotuoi.org.vn:

Cung cấp nội dung thông tin sai sự thật, vu khống, xuyên tạc, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức và danh dự, nhân phẩm của cá nhân, vi phạm điểm d khoản 1 Điều 5 Nghị định số 72/2013/NĐ-CP ngày 15/7/2013 của Chính phủ về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng.

Việc chấp hành các quy định pháp luật về quyền tác giả

Một số tin, bài ở chuyên mục Quốc tế của báo Người cao tuổi không ghi tổng hợp, trích dẫn hoặc có ghi tổng hợp, trích dẫn nhưng không ghi rõ từ nguồn nào, chưa chấp hành đúng quy định pháp luật về quyền tác giả và Quy chế xác định nguồn tin trên báo chí ban hành kèm theo Quyết định số 52/2008/QĐ-BTTTT ngày 02/12/2008 của Bộ Thông tin và Truyền thông.

Việc chấp hành các quy định pháp luật về cải chính

Đăng cải chính không đúng quy định của pháp luật về cải chính trên báo chí, vi phạm quy định của Quy chế cải chính trên báo chí ban hành kèm theo Quyết định số 03/2007/QĐ-BVHTT ngày 07/02/2007 của Bộ Văn hóa - Thông tin.

Việc chấp hành các quy định pháp luật về quảng cáo trên báo chí

Báo Người cao tuổi có nhiều vi phạm về quảng cáo trên báo chí:

- Quảng cáo thuốc sử dụng tên thầy thuốc để giới thiệu thuốc, vi phạm điểm c khoản 6 Điều 3 Nghị định 181/2013/NĐ-CP ngày 14/11/2013 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Quảng cáo.

- Quảng cáo thực phẩm chức năng dưới dạng bài viết không phù hợp với xác nhận của cơ quan chức năng, vi phạm khoản 1 Điều 5 Nghị định 181/2013/NĐ-CP ngày 14/11/2013 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Quảng cáo.

- Quảng cáo thực phẩm chức năng dưới hình thức bài viết của bác sĩ, dược sĩ và nhân viên y tế, vi phạm khoản 5 Điều 3 Thông tư số 08/2013/TT-BYT ngày 13/3/2013 của Bộ trưởng Bộ Y tế hướng dẫn về quảng cáo thực phẩm thuộc phạm vi quản lý của Bộ Y tế.

- Quảng cáo thực phẩm chức năng gây hiểu nhầm có tác dụng như thuốc chữa bệnh, vi phạm khoản 3 Điều 3 Thông tư số 08/2013/TT-BYT ngày 13/3/2013 của Bộ trưởng Bộ Y tế hướng dẫn về quảng cáo thực phẩm thuộc phạm vi quản lý của Bộ Y tế.

Việc chấp hành các quy định pháp luật về giải quyết khiếu nại, tố cáo trong hoạt động báo chí.

-  Hồ sơ tiếp nhận, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của báo Người cao tuổi chưa được lưu giữ đầy đủ, khoa học.

- Báo Người cao tuổi chưa thực hiện đúng quy định tại Điều 9, Điều 12 Luật Tố cáo năm 2011.

- Báo Người cao tuổi đăng nội dung đơn thư khiếu nại, tố cáo có thông tin một chiều, thiếu kiểm chứng dẫn đến một số bài viết có nội dung thông tin sai sự thật…

Dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự

Theo Kết luận thanh tra thì báo Người cao tuổi đã có nhiều hoạt động vi phạm Luật Báo chí. Trong số đó, một số hành vi sai phạm có thể bị xử lý về mặt hình sự tùy theo mức độ vi phạm như: Đăng một số bài viết có nội dung sai sự thật, xuyên tạc, vu khống nhằm xúc phạm danh dự, uy tín của tổ chức và danh dự, nhân phẩm của công dân. Đăng một số bài viết có dấu hiệu tiết lộ bí mật nhà nước, vi phạm quy định pháp luật về bảo vệ bí mật nhà nước…

Bộ Công an cho biết, căn cứ điều tra, xác minh ban đầu cho thấy hành vi viết, biên tập và đăng tải bài viết trên báo Người cao tuổi có nội dung xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân quy định tại Điều 258 Bộ luật Hình sự.

Điều 258 Bộ luật Hình sự (Tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân) quy định:

1. Người nào lợi dụng các quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do tín ngưỡng, tôn giáo, tự do hội họp, lập hội và các quyền tự do dân chủ khác xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.

2. Phạm tội trong trường hợp nghiêm trọng thì bị phạt tù từ 2 năm đến 7 năm.