Xét xử Phạm Công Danh và đồng phạm giai đoạn 2: Nguyên TGĐ Ngân hàng VNCB muốn xác định lại thiệt hại

Một trong những “trợ thủ” đắc lực của Phạm Công Danh là Phan Thành Mai (nguyên Tổng giám đốc VNCB). Mai bị cáo trạng quy kết thực hiện hành vi giúp sức cho Phạm Công Danh vay tiền của 3 ngân hàng Sacombank, BIDV và TPBank.

Tại tòa, Phan Thành Mai khai nhận cáo trạng truy tố hành vi của bị cáo là đúng và mong muốn được khắc phục hậu quả. Mai đã trực tiếp chỉ đạo các nhân viên ngân hàng VNCB tham gia vào các hoạt động bất hơp pháp để có được tiền cho Phạm Công Danh sử dụng.

Phan Thành Mai đã trực tiếp tham gia họp bàn, thống nhất ký Biên bản họp HĐQT đề ra chủ trương cấp tín dụng cho Phạm Công Danh thông qua các công ty của Danh vay tiền bằng các hồ sơ vay trái quy định của pháp luật. Mai cũng đã thực hiện sự chỉ đạo của Danh, chuẩn bị nguồn tiền, làm chủ tài khoản để ký hợp đồng tiền gửi, ký lệnh điều chuyển tiền, ký bảo lãnh cho các công ty vay tiền; đề xuất với Danh về việc phát hành trái phiếu Tập đoàn Thiên Thanh, Công ty Trung Dung trái pháp luật, thông qua Quỹ Lộc Việt bán, thế chấp trái phiếu đó lấy tiền cho Danh sử dụng...

Hành vi của Phan Thành Mai gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng cho VNCB với tổng sổ tiền là 6.126 tỷ đồng. Mai không phủ nhận việc bị cáo là người thực hành tích cực, giúp sức cho Phạm Công Danh gây ra các thiệt hại trên. Tuy nhiên trong phần xét hỏi, Mai có ý kiến đề xuất với HĐXX về quy kết thiệt hại của VNCB, cáo trạng xác định là 6.127 tỷ đồng. Theo Mai, tòa cần xem xét để xem lại thiệt hại bởi trong tổng số tiền 6.127 tỷ đồng nêu trên, VNCB đã đưa 600 tỉ đồng cho bà Hứa Thị Phấn (người chuyển nhượng ngân hàng cho Phạm Công Danh).

Theo bị cáo Mai, ngoài ra, khi vay được tiền thì lãnh đạo VNCB đã đưa 4.200 tỉ đồng vào để tăng vốn điều lệ dù việc tăng vốn này không đúng quy định của pháp luật, Ngân hàng Nhà nước chưa chấp nhận cho đổi giấy phép. Tuy nhiên qua giám định của Ngân hàng Nhà nước, khoản tiền 4.200 tỷ nêu trên của VNCB đã không còn “hòa chung vào dòng tiền ở ngân hàng” như lời khai Mai.

Bị cáo Trầm Bê

Bị cáo Trầm Bê, nguyên Phó chủ tịch thường trực HĐQT, Chủ tịch Hội đồng tín dụng Sacombank được HĐXX xét hỏi về hành vi quyết định cho Phạm Công Danh vay tiền. Trầm Bê khai về mối quan hệ với Danh: "Bị cáo quen biết Danh từ thời còn làm phó chủ tịch HĐQT ngân hàng Phương Nam. Lúc đó, Danh là khách quen vay tiền của Ngân hàng Phương Nam. Vì mối quan hệ đó, khi  Danh đặt vấn đề xin vay khoảng 2.000 tỉ đồng, bị cáo sẵn sàng đồng ý với điều kiện phải có tài sản đảm bảo là bất động sản có giá trị cao, tiền tiết kiệm và chứng thư bảo lãnh của ngân hàng". Theo Trầm Bê, bị cáo biết rằng chủ tịch ngân hàng không được vay tiền của ngân hàng mình nhưng được phép đi vay tiền của ngân hàng khác.

HĐXX đã đặt các câu hỏi việc cho tiền có đảm bảo quy định về phương án kinh doanh, phương án trả nợ, trong khi bị cáo lại chỉ quan tâm đến tài sản đảm bảo của khách hàng. Bị cáo Trầm Bê trả lời vòng vo rằng việc cho vay tiền là “tùy nhận thức mỗi người". HĐXX nhận định khi hoạt động tín dụng, ngân hàng, các bị cáo phải tuân thủ đúng quy định về ngân hàng. Bị cáo Trầm Bê cho rằng: Phạm Công Danh vay tiền và được nhiều ngân hàng như TPBank, BIDV… cho vay chứ không phải mỗi mình Sacombank cho Danh vay. Do 3-4 ngân hàng cho vay như vậy nên theo bị cáo, Luật không cấm việc cho vay tiền nêu trên.

Trầm Bê “đề xuất”: "Sau này Luật Các tổ chức tín dụng nêu rõ một chút nữa… đừng để những người khác rơi vào như bị cáo”. Tuy nhiên, ông Trầm Bê cũng thừa nhận bị cáo chưa đọc Luật Các tổ chức tín dụng dù làm lãnh đạo ngân hàng vì tin tưởng cấp dưới nắm rất rõ nghiệp vụ về ngân hàng.

Cáo trạng quy kết Trầm Bê biết Phạm Công Danh cần tiền sử dụng nhưng không thể vay tiền trực tiếp tại VNCB. Từ đó, Trầm Bê đã bàn bạc thống nhất cho Phạm Công Danh vay tiền. Trầm Bê đã đưa Phạm Công Danh gặp Phan Huy Khang, nguyên Tổng giám đốc Sacombank để trao đổi về việc Phạm Công Danh vay tiền qua các công ty của Phạm Công Danh. Sau đó, Trầm|Bê thống nhất với Phan Huy Khang thực hiện cho Danh vay 1.800 tỷ đồng.

Từ đó, Phan Huy Khang đã chỉ đạo cấp dưới làm các thủ tục hợp pháp hóa để giải ngân cho vay. Hồ sơ cho vay đều là các hồ sơ lập khống, các công ty vay vốn đều không hoạt động kinh doanh, bỏ mặc cho Phạm Công Danh sử dụng tiền vay trái quy định... Hành vi của Trầm Bê đã tạo điều kiện dề Phạm Công Danh có được tiền, sử dụng trái phép, gây thiệt hại cho VNCB. Trầm Bê đã giúp sức tích cực cho Phạm Công Danh phạm tội, gây ra thiệt hại trên nên phạm vào tội “Cố ý làm trái quy định cùa Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”.