MV “Cúc ơi!” kể về chị Hồ Thị Cúc, một trong 10 nữ liệt sĩ Thanh niên xung phong Ngã ba Đồng Lộc.
Hôm nay, ngày 19/7/2017, NSƯT Tố Nga chính thức phát hành MV “Cúc ơi!” nhân dịp kỷ niệm 50 Chiến thắng Đồng Lộc, tưởng niệm 10 nữ liệt sĩ thanh niên xung phong (24/7/1968-24/7/2018), và 71 năm ngày Thương binh liệt sĩ 27/7/2018.
Ca sĩ Tố Nga ra MV tri ân 10 nữ liệt sĩ TNXP ở ngã ba Đồng Lộc
MV “Cúc ơi!” kể về chị Hồ Thị Cúc, một trong 10 nữ liệt sĩ Thanh niên xung phong Ngã ba Đồng Lộc. Đó là cuộc đời của một cô gái trẻ, quả cảm, dâng trọn thanh xuân của mình cho độc lập của Tổ Quốc. Từ nhỏ, chị Cúc đã gặp chuyện buồn gia đình, bố mất sớm vì nạn đói, mẹ đi lấy chồng để lại chị cho ông và bà dì nuôi. Trải qua những thăng trầm của cuộc sống, lớn lên chị đi Thanh niên xung phong chống Mỹ cứu nước. Quãng thời gian nhập ngũ, sống trong vòng tay yêu thương của đồng đội, chị Cúc đã vượt qua những nỗi buồn riêng và trở thành một cô gái vui tươi, yêu đời, nhiệt huyết. Chị Cúc cùng các nữ Thanh niên xung phong ngày đêm san lấp hố bom, bám trụ chiến đấu, đảm bảo thông suốt đường 15A trên trận địa Ngã ba Đồng Lộc. Vào lúc 16 giờ ngày 24-7-1968, chị Cúc cùng các nữ TNXP ra mặt đường cách Ngã ba Đồng Lộc về phía Nam khoảng 300 m để san lấp hố bom, sửa chữa đường, bom dội đến lần thứ 15 trong ngày, các chị vẫn vừa hát, trêu đùa nhau, vừa quan sát và san lấp hố bom. Nhưng, một trận bom bất ngờ do một chiếc máy bay địch quay lại đã dội ngay xuống cửa hầm các chị đang trú ẩn, tiếng nổ long trời, khói đen mù mịt. Cúc cùng 9 chị em trong tiểu đội hy sinh. Nhưng, đến khi đồng đội và người dân đào bới tìm các chị thì không thấy Cúc. Phải 3 ngày sau, đồng đội, nhân dân mới tìm được chị bị vùi lấp rất sâu…
NSND Quang Vinh, quyền Cục trưởng Cục NTBD đến chúc mừng Tố Nga
Thương xót người em, người đồng đội có số phận không may mắn, tác giả Yến Thanh (tên thật Nguyễn Thanh Bính- cán bộ phụ trách kỹ thuật ngành GTVT) cũng có mặt thời điểm đi tìm chị Cúc đã nghẹn ngào viết lên bài thơ: “Cúc ơi!”. Xúc động trước bài thơ này, đã có rất nhiều nhạc sĩ phổ nhạc với nhiều tựa đề khác nhau, như Tố Nga biết thì có đến 7 nhạc sĩ phổ nhạc. Sau một thời gian nghiên cứu, tìm hiểu, NSƯT Tố Nga quyết định chọn bản phổ của nhạc sĩ Hăng Ry để thể hiện và thực hiện MV. Với Tố Nga, đây là bản phổ nhạc khắc sâu vào lòng chị nhất, khiến chị ám ảnh, rưng rưng ngay khi nghe những giai điệu đầu tiên. Cũng riêng bản phổ nhạc của nhạc sĩ Hăng Ry thì có đến 5 bản phối khí khác nhau, và Tố Nga đã thu âm đã tiến hành thu âm cả 5 bản phối để lựa chọn 1 bản sau cùng.
Không chỉ có vậy, để thể hiện được “Cúc ơi!” xúc động như MV, Tố Nga cũng đã tiến hành thu âm đến 5 lần mới thực sự ưng ý, khiến nhạc sĩ thu âm cho chị cũng phải… phát cáu vì quá vất vả, cầu kỳ. Mỗi lần thu âm xong, NSƯT Tố Nga cũng gửi bản nhạc cho bạn bè nghe để góp ý, đặc biệt là sự góp ý từ NSND Thái Bảo, người chị, người đồng nghiệp đã chứng kiến từng bước phát triển của Tố Nga trong sự nghiệp.Tố Nga kỹ tính, cầu toàn với “Cúc ơi!” không chỉ bởi sự kỹ tính trong cách làm nghề lâu nay của chị, mà bởi chị mong muốn, nén tâm nhang của chị gửi đến chị Cúc, gửi đến các nữ thanh niên xung phong anh hùng đã ngã xuống nơi Ngã Ba đồng lộc được trọn vẹn nhất, thành kính nhất.
12 năm cho một dự án “Cúc ơi!”
NSƯT Tố Nga chia sẻ, chị đã ấp ủ thực hiện một sản phẩm âm nhạc về các nữ Thanh niên xung phong anh hùng Ngã ba Đồng Lộc, những người con ưu tú của quê hương chị, từ năm 2006. Tuy nhiên, đến tận thời điểm này chị mới có cơ hội để thực hiện.
Năm 2006, Tố Nga cũng như bao người khác, chị có những niềm riêng trong cuộc sống, khi đến viếng mộ 10 Nữ thanh niên xung phong, chị cũng như mọi người thầm khấn nguyện các chị phù hộ, độ trì cho mình. NSƯT Tố Nga nhấn mạnh: “Tôi không phải người mê tín, nhưng có những điều tôi không lý giải được, sau những khấn nguyện của tôi một thời gian thì những khó khăn trong cuộc sống mà tôi gặp phải kia đã được giải toả. Tôi đã đau đáu làm một sản phẩm âm nhạc để tri ân các chị từ ngày đó mà không hiểu sao mãi không thực hiện được. Tôi vẫn đến Ngã ba Đồng Lộc dâng hương hàng năm, mỗi lần đến đó đầu tôi như bị xoá trắng, không nhớ gì về những dự định âm nhạc muốn làm của mình, khi trở về mới lại thấy trăn trở ấy quay lại. Cứ như thế, loay hoay mãi 12 năm tôi không hoàn thành được tâm nguyện, đến năm nay, đúng kỷ niệm 50 năm chiến thắng Đồng Lộc, như có điều gì đó đã thôi thúc tôi từng ngày để tôi làm sản phẩm. Đây thực sự là nhân duyên, ca khúc “Cúc ơi!” mà tôi chọn không chỉ là vì ca khúc hay, mà bài thơ còn đặc biệt bởi được sáng tác từ nhà thơ Yến Thanh, là bạn chiến đấu của bố tôi khi hai cụ cùng đi Thanh niên xung phong”.
Ca sĩ Phương Thảo chúc mừng Tố Nga
Cũng chính vì những lý do đó, mà từ khi Tố Nga bắt tay vào thực hiện MV, dù khá vất vả từ việc thu âm đến chuyện đi chọn bối cảnh quay, rồi suốt 4 tháng trời chuẩn bị cho việc sản xuất, lúc nào Tố Nga cũng thấy trong lòng mình có một cảm giác hân hoan đến khó tả. “Cúc ơi!” được xem như sản phẩm nghệ thuật lớn nhất trong sự nghiệp của chị tính đến thời điểm này. Tố Nga đã dốc rất nhiều tâm sức cho sản phẩm.
Trước khi tiến hành quay MV, Tố Nga đã về Hà Tĩnh, tìm đến nhà chị Cúc để xin phép gia đình và thắp hương xin phép chị Cúc thực hiện MV về chị. Chị Cúc mồ côi cha, mẹ đi lấy chồng xa, chị ở cùng bà Dì, người Dì của chị nay vẫn còn sống đã kể cho chị nghe những câu chuyện về chị Cúc ngày nhỏ. Cũng từ câu chuyện này, mà đạo diễn trẻ Lam Hạ đã xây dựng một kịch bản về chị Cúc, về những nữ thanh niên xung phong Đồng Lộc anh hùng ở khía cạnh nội tâm, những nỗi niễm phía sau nụ cười, sau sự kiên cường, anh dũng của các chị. Đó là những trăn trở về số phận bất hạnh, những giây phút đẹp đẽ của thời thanh xuân rực rỡ, trẻ trung. Với độ dài hơn 10 phút, MV không thể nói được quá sâu sắc về chị Cúc, hay về các Nữ thanh niên xung phong Ngã ba Đồng Lộc, nhưng cách tái hiện hình ảnh gần gũi chân thực này đã giúp người xem hiểu hơn về các chị, giới trẻ sẽ trân quý hơn những hy sinh lớn lao của các chị dành cho Tổ Quốc.
Trong MV, Tố Nga vào vai người chị thân thiết với Cúc ở tiểu đội.
Một MV về chiến tranh không thua kém phim điện ảnh
MV “Cúc ơi!” được đạo diễn bởi nữ đạo diễn trẻ Lam Hạ, người cũng vừa mới “chân ướt chân ráo” bước vào lĩnh vực đạo diễn MV ca nhạc. Đây là dự án MV lớn nhất được giao vào tay Lam Hạ, đồng thời cũng là sản phẩm đầu tiên chị làm về chiến tranh. Lam Hạ nói: “Làm về đề tài chiến tranh là vô cùng khó, với bất kể ai chứ không riêng gì tôi. Với tôi, lại càng khó hơn vì lần đầu thực hiện nên tôi rất áp lực. Tuy nhiên, cũng vì thế nên tôi đã muốn kể một câu chuyện khác đi, từ góc nhìn của môt người trẻ, khắc họa sâu vào tâm lý nhân vật hơn, những cảnh chiến tranh chỉ để tôn vinh cho vẻ đẹp của nhân vật”.
Diễn viên Công Lý rất mê giọng ca Tố Nga
Ekip thực hiện MV và NSƯT Tố Nga đã lặn lội khắp đất Hà Tĩnh 2-3 ngày để tìm bối cảnh cho MV. Tuy nhiên, để tìm được bối cảnh sao cho đúng với thời chiến vô cùng khó khăn vì khắp nơi đã là đồng ruộng xanh tươi của thời bình. Đến khi cả đoàn đã tính đến nước phải về để dựng phim trường thì bất ngờ đi qua đập Ngàn Trươi (huyện Vũ Quang- Hà Tĩnh), cả ekip đã mừng đến phát khóc vì thấy được bối cảnh quá chân thực cho MV. Đây là vùng đất rộng lớn, không có người ở, nhiều ụ nổi, dễ dàng có thể thực hiện được cảnh bom mìn mà không ảnh hưởng đến người dân. Chính bối cảnh này đã giúp MV có được một không khí đặc biệt, khắc họa được chân thực hơn bối cảnh thời chiến. Toàn bộ cảnh quay MV cũng bất ngờ khi ở gần nơi sinh sống của chị Cúc thời nhỏ.
Để thực hiện MV “Cúc ơi!”, dựng lại hình ảnh thời chiến tranh với những nữ Thanh niên xung phong hăng hái ngày đêm san đường, lấp hố bom giữ thông tuyến đường chiến đấu, đoàn phim đã phải huy động đến 200 diễn viên quần chúng là các chiến sĩ bộ đội và các học sinh, sinh viên trên địa bàn Hà Tĩnh. Tỉnh đội Hà Tĩnh cũng đã giúp đỡ NSƯT Tố Nga một cách đặc biệt, ngoài việc cử chiến sĩ trẻ tham gia quay MV, Tỉnh đội còn huy động cả xe quân đội và cử cố vấn đặc biệt hỗ trợ đoàn phim quay cảnh chiến tranh. Toàn bộ cảnh bom mìn trong Mv đều có sự cố vấn bên quân đội để có những cảnh chân thực nhất.
Gia đình em trai chúc mừng ca sĩ Tố Nga
Những ngày quay MV là những ngày nắng nóng nhất ở Hà Nội, nhiệt độ lên đến 38-39 độ, thì ở mảnh đất Hà Tĩnh nắng gió nhiệt độ hơn như thế rất nhiều, đo nhiệt độ tại địa điểm quay luôn lên đến 42-45 độ. NSƯT Tố Nga và các diễn viên đã không quản ngại nắng, gió đến cháy da cháy thịt làm việc xuyên trưa, xuyên ngày cho MV. Có những cảnh quay vào tầm 12 giờ trưa mà phải quay đi quay lại hàng tiếng đồng hồ khiến diễn viên như muốn lả đi nhưng ai cũng quyết tâm cố gắng đến cùng để có những hình ảnh tốt nhất. Cũng nhờ cái nắng này mà các cảnh quay chiến tranh càng chân thực hơn. Sau khi trở về từ hành trình quay, bản thân NSƯT Tố Nga và một số diễn viên đã ốm, bị cháy da cả tuần trời không hồi phục được.
Chính nhờ sự quyết liệt, lăn xả như vậy mà MV “Cúc ơi!” đã thực hiện được những cảnh quay vô cùng chân thực tái hiện lại hình ảnh những nữ Thanh niên xung phong Ngã Ba Đồng Lộc năm nào, nói không ngoa thì sau khi xem MV có thể thấy những gì mà MV đã thực hiện cũng không hề thua kém các phim điện ảnh về chiến tranh.
Diễn viên bị cháy xém da vì cảnh bom mìn trong “Cúc ơi!”
Xuất hiện trong MV “Cúc ơi!” của NSƯT Tố Nga đặc biệt có gương mặt ca sĩ Hoa Trần, trong vai chị Cúc. Ngoài đời, Hoa Trần là người em, người bạn thân thiết của Tố Nga nên cô đã nhận lời cùng Tố Nga thực hiện MV “Cúc ơi!”. Hoa Trần chia sẻ: “Đây cũng là lần đầu tiên tôi được tham gia một dự án mang màu sắc thời chiến, chúng tôi đã thực hiện những cảnh đào đất san đường, đứng trước nỗi lo sợ cảnh cháy nổ một cách rất thật khiến tôi vô cùng xúc động và thấy thấu hiểu hơn, biết ơn hơn thế hệ đi trước đã quá vất vả, hy sinh quá lớn lao cho hòa bình của chúng ta ngày hôm nay”. Với vai chị Cúc, Hoa Trần phải thực hiện một số cảnh bị bom dội, giữa trưa nắng, cô phải thực hiện đi thực hiện lại cảnh khi chị Cúc ngã xuống với cái nắng đổ lửa và hàng xô đất đá hất vào mặt, vào người. Thế nhưng, Hoa Trần không hề nản chí, không quan tâm đến da bị cháy nắng hay đất cát làm mắt mũi mình tối sầm lại, cô đã hết mình để tái hiện hình ảnh chị Cúc trọn vẹn nhất. Trong cảnh bom nổ, Cúc và các chị nữ thanh niên xung phong ngã xuống, do chưa quen với việc quay cảnh chiến tranh, lại phải quay “một đúp xong ngay” vì chỉ có 3 quả nổ, nên Hoa Trần và các diễn viên bị trật nhịp, quả nổ nổ đúng lúc cô vừa nhô đầu lên khiến Hoa Trần bị cháy xém một bên tay và vạt lưng, một nữ diễn viên khác trong vai các chị Thanh niên xung phong cũng bị cháy da tay và chảy máu. Đứng ở bên ngoài chứng kiến cảnh quay, NSƯT Tố Nga nói: “Tôi lo sợ đến nỗi bật khóc, cảnh quay khốc liệt vô cùng, tôi chỉ sợ diễn viên bị làm sao, tim đập liên hồi khiến dạ dày bị đau. Đến khi quay xong thì có lẽ do thần kinh căng thẳng quá, kích thích đau bị đau dạ dày nên tôi không ăn không uống gì được suốt 1 ngày hôm đó, sau cảnh đó tôi đã từng thầm nghĩ không bao giờ dám làm phim chiến tranh nữa vì.. sợ”.
Khán giả rơi nước mắt khi xem MV "Cúc ơi"
Không chỉ có cảnh đó, NSƯT Tố Nga còn thầm nghĩ sẽ không dám làm thêm dự án nào tương tự nữa với ảnh chị ôm bó cúc đi từ trong khói lửa bom đạn đi ra. Để lột tả được khói lửa bom mìn, ekip đã dùng hàng trăm chiếc lốp xe và đốt lên, khói phủ kín một vùng đất. Tố Nga phải đi từ trong đám khói đó bước ra cho cảnh quay, khói, bụi khói ám vào mặt mũi chị khiến chị ngạt thở, mà phải diễn đi diễn lại hàng chục lần. NSƯT Tố Nga đã ứa nước mắt nghĩ “sẽ không thực hiện lại một MV như thế này nữa”, vì cực quá, khổ quá. Cũng từ đây, chị cũng như các diễn viên, đã hiểu hơn về chiến tranh và những cực khổ thời chiến mà thế hệ đi trước đã trải qua.
Hoa Trần và Tố Nga
Trải qua những cực khổ ấy, đến khi NSƯT Tố Nga nhận được MV từ đạo diễn Lam Hạ, khi đó đang ngồi ở sân bay, xem MV mà Tố Nga cứ ngồi khóc như mưa khiến mọi người bên cạnh lo lắng. Chị khóc bởi xúc động với câu chuyện mà mình đã lao tâm khổ tứ, khóc bởi nhớ lại những cảnh khốc liệt khi quay, chị thấy mình và mọi người vẫn đang bình an nơi đây.
Những điều kỳ lạ khi quay MV “Cúc ơi!”
NSƯT Tố Nga tâm tình, chị không biết có phải là bởi vì được phù hộ hay không mà quá trình quay MV “Cúc ơi!” của chị như được định sẵn bởi quá nhiều việc. Theo dự tính, ekip sẽ cần 02 ngày quay để hoàn thành MV, nhưng đoàn phim đã phải kéo dài đến 04 ngày vì thời tiết đổ mưa. Khi đó, NSƯT Tố Nga và đoàn phim buồn vì trời không chiều lòng người, nhưng sau đó chị giật mình nghĩ lại thấy trời luôn mưa… đúng lúc cần. Nhờ đó mà MV có những cảnh quay dưới mưa, khi NSƯT Tố Nga thả hoa trên sông, khi chị Cúc hồi nhỏ đứng nhìn theo mẹ đi lấy chồng…, những hạt mưa đã làm câu chuyện sâu hơn, xúc động hơn.
Ngay cả cảnh quay gây ấn tượng trong MV là cảnh NSƯT Tố Nga ngồi thả hoa cúc trên sông gọi người em “Cúc ơi!”, chỉ đúng thời điểm đó nước sông rút khiến chồi cát trên sông lộ ra giúp NSƯT Tố Nga có được góc ngồi rất đẹp để thả hoa. Ngay sau thời điểm đó, nước sông dâng lên suốt mấy ngày mấp mé bờ sông, có muốn thực hiện lại cảnh này cũng không được nữa. Con sông Ngàn phố này cũng là con sông gần nhà thờ của chị Cúc, tất cả những cảnh quay tắm sông cũng được thực hiện tại đây.
MV Cúc ơi
Trong suốt thời gian quay MV, NSƯT Tố Nga đã nhận được rất nhiều sự giúp đỡ từ Tỉnh Hà Tĩnh, tỉnh đội Hà Tĩnh và cả những người… chưa từng quen biết. Trong khi quay cảnh chiến tranh, đoàn phim đã đốt hết 100 chiếc lốp, nhưng đến phút cuối cảnh chưa xong mà… hết lốp, giữa đồng không mông quạnh không biết làm sao để có lốp, gọi về thành phố cũng mất cả nửa ngày mới chuyển ra được. Bất ngờ, một người dân đứng xem bên cạnh bảo “để tôi đi lấy cho”, thế là ông vụt chạy đi đâu mất đúng 30 phút sau mang về 4-5 chiếc lốp lớn, đủ để quay hình. Sau này, Tố Nga tìm lại ông để cảm ơn mà không gặp lại được. Rất nhiều người biết chị quay MV về các Nữ Thanh niên xung phong đã gọi đến hỗ trợ chị từ chuyện ăn uống đến việc lưu trú rồi các công tác hậu cần cho đoàn phim. Chưa bao giờ, NSƯT Tố Nga thấy mình được sống trong ân tình nhiều đến thế, dự án của chị lại thuận lợi đến thế. Những ân tình ấy giúp Tố Nga mong mỏi, MV của mình sẽ được công chúng đón nhận, người trẻ tuổi sẽ xem để hiểu về thế hệ cha anh hơn và mãi nhớ câu “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc.
Với “Cúc ơi!”, có thể nói đây là sản phẩm đánh dấu một bước phát triển trong sự nghiệp của NSƯT Tố Nga, chị tiếp tục khẳng định mình ở một sản phẩm nghệ thuật chỉn chu. Tố Nga nói, chị không làm MV vì mong nổi tiếng hơn, bởi chị biết mình đứng ở đâu, nhưng sau album hình đầu tiên của chị hồi năm 2017, thì NSƯT Tố Nga đã chứng tỏ sức bật trong nghề nghiệp của mình với những sản phẩm nghệ thuật liên tục. Trong suốt gần 25 năm ca hát, Tố Nga đã ra nhiều album tiếng, nhưng hồi năm 2017 lần đầu tiên chị quay hình và phát hành album “Giếng quê” cùng với công bố thoát khỏi bóng tối hôn nhân và trở lại cống hiến hết mình cho nghệ thuật. Ngay sau đó, chị phát hành MV Tết “Phía quê” nhận được nhiều sự quan tâm của công chúng và đến hôm nay, “Cúc ơi!” đánh dấu bước tiến mới của chị. NSƯT Tố Nga đang có rất nhiều ấp ủ, dự định nghệ thuật mới, công chúng sẽ dần dần được đón đợi “sức trẻ’ từ một nghệ sĩ đang rất giàu năng lượng cống hiến cho nghệ thuật.