Xây dựng hệ thống Tòa án chuyên nghiệp, hiện đại, công bằng, nghiêm minh

Dự phiên họp có: Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình; các thành viên Ủy ban Tư pháp, đại diện lãnh đạo Bộ Tư pháp và các bộ, ngành liên quan.

Theo Tờ trình dự án Luật do Phó Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Văn Tiến trình bày, việc sửa đổi Luật Tổ chức Tòa án nhân dân nhằm tiếp tục hoàn thiện tổ chức bộ máy, nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động và uy tín của Tòa án nhân dân; xây dựng hệ thống tòa án chuyên nghiệp, hiện đại, công bằng, nghiêm minh, liêm chính, phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân; hoàn thành trọng trách bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của tổ chức, cá nhân.

Dự thảo Luật gồm 9 Chương với 151 Điều; trong đó, bổ sung 51 Điều mới, sửa đổi 93 Điều, giữ nguyên 7 Điều. So với Luật Tổ chức Tòa án nhân dân năm 2014, dự thảo Luật giảm 2 chương, tăng thêm 54 Điều. Dự luật kế thừa những quy định của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân năm 2014 còn phù hợp và sửa đổi, bổ sung nhiều quy định nhằm khắc phục những vướng mắc, bất cập trong thực tiễn, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp trong giai đoạn mới, tập trung vào những nội dung lớn như: Quy định nội hàm quyền tư pháp; nhiệm vụ, quyền hạn của tòa án; hoàn thiện tổ chức bộ máy của tòa án; đổi mới, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của Tòa án; Thành lập Hội đồng Tư pháp quốc gia trên cơ sở bổ sung chức năng, nhiệm vụ, thành phần của Hội đồng tuyển chọn, giám sát Thẩm phán quốc gia để bảo đảm độc lập tư pháp…

Trình bày ý kiến Nhóm nghiên cứu của Ủy ban Tư pháp, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Hoàng Văn Liên cho biết, Nhóm nghiên cứu cơ bản tán thành sự cần thiết sửa đổi Luật nhằm thể chế hóa quan điểm, chủ trương của Đảng về cải cách tư pháp, tiếp tục cụ thể hóa Hiến pháp 2013; khắc phục những vướng mắc, bất cập, hạn chế của Luật hiện hành về tổ chức bộ máy và chức năng, nhiệm vụ của các tòa án; đáp ứng yêu cầu ngày càng cao trong tình hình mới đối với công tác xét xử. Về cơ bản, dự thảo Luật phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, tương thích với các điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên.

Tại phiên họp, các đại biểu cơ bản nhất trí với sự cần thiết ban hành Luật để phù hợp với thực tiễn, thể chế hoá đầy đủ, đúng đắn, toàn diện các chủ trương, đường lối, chính sách trong các nghị quyết, văn kiện của Đảng về cải cách tư pháp, về Tòa án. Tuy nhiên, để bảo đảm tính liên thông, đồng bộ, tính thống nhất trong hệ thống pháp luật, việc sửa đổi Luật này có thể phải sửa đổi một số quy định của luật khác có liên quan. Vì vậy, một số ý kiến đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát và đề xuất sửa đổi một số Điều của các luật có liên quan. Bên cạnh đó, nghiên cứu, đánh giá kỹ hơn về tính khả thi và nguồn lực thực hiện một số quy định, nhất là nội dung mới, chính sách mới được quy định trong dự thảo Luật.

Sau khi nghe các ý kiến thảo luận, đại diện cơ quan chủ trì soạn thảo, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình đã làm rõ hơn các nội dung đại biểu đặt ra. Cho biết, quá trình xây dựng dự thảo Luật được chuẩn bị, nung nấu trong thời gian dài, tham khảo các kinh nghiệm quốc tế, Chánh án Nguyễn Hoà Bình khẳng định sẽ nghiên cứu, tiếp thu ý kiến góp ý của các đại biểu để hoàn thiện dự thảo Luật với chất lượng cao nhất.

Kết luận phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga ghi nhận các ý kiến góp ý trách nhiệm, chất lượng của đại biểu đã tập trung vào những vấn đề lớn, toàn diện của dự thảo Luật và đánh giá cao nỗ lực của Tòa án nhân dân tối cao trong quá trình chủ trì soạn thảo dự án Luật. Ủy ban Tư pháp sẽ phối hợp chặt chẽ với Tòa án nhân dân tối cao và các cơ quan liên quan nghiên cứu, tiếp thu tối đa các ý kiến để tiếp tục hoàn thiện dự thảo Luật và Báo cáo thẩm tra trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội.