Vụ kiện ở Biển Đông: Bắc Kinh tuyên bố “không chấp thuận” phán quyết của PCA

Trước đó, ngày 29/10, Tòa án Trọng tài thường trực Liên hiệp quốc (PCA) - có trụ sở tại La Haye (Hà Lan) - ra phán quyết cho rằng, cơ quan này có đủ thẩm quyền xét xử vụ Philippines kiện Trung Quốc liên quan các đảo tranh chấp ở Biển Đông.

Tháng 01/2013, Philippines đệ đơn kiện lên PCA cho rằng, yêu sách chủ quyền của Trung Quốc tại Biển Đông không phù hợp với Công ước LHQ về Luật Biển (UNCLOS), và cần được tuyên bố là không có căn cứ. Một số rạn san hô và bãi cát ngầm mà Trung Quốc chiếm đóng không được hưởng lãnh hải hoặc sử dụng làm cơ sở để tuyên bố làm lãnh hải, Philippines khẳng định.

Theo Manila, UNCLOS mà Philippines và Trung Quốc đều phê chuẩn phải được sử dụng để giải quyết tranh chấp ở Biển Đông. Tuy nhiên, Bắc Kinh từ chối tham gia vụ kiện và cho rằng tranh chấp này là về chủ quyền và không thuộc thẩm quyền xét xử của PCA, AFP cho biết.

Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lưu Chấn Dân tuyên bố, phán quyết của PCA sẽ “không ảnh hưởng đến quan điểm” của Bắc Kinh, và “không ảnh hưởng đến chủ quyền và quyền tài phán của Trung Quốc ở Biển Đông”. Ông Lưu khẳng định: “Các quyền của chúng tôi sẽ không thể bị xâm phạm”, theo AFP.

Song Trung Quốc là một thành viên có quyền phủ quyết trong Hội đồng Bảo an LHQ, vì thế quan điểm nói trên có thể khiến vị thế ngoại giao của Bắc Kinh tổn hại nếu PCA ra phán quyết Trung Quốc đã vi phạm một trong các quy định của LHQ, AFP cho biết.

Mỹ đã điều tàu khu trục tuần tra gần khu vực 12 hải lý quanh Đá Vành Khăn (ảnh) và Đá Subi thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, nơi Trung Quốc bồi đắp đảo nhân tạo trái phép trên Biển Đông. Ảnh: CSIS/DigitalGlobe

Phán quyết của PCA ngày 29/10 cho biết “đã bác bỏ luận cứ” của phía Trung Quốc cho rằng “vụ tranh chấp là về vấn đề chủ quyền đối với các hòn đảo ở Biển Đông, và không thuộc quyền tài phán của PCA”.

Đồng thời, PCA khẳng định vụ kiện phản ánh tranh chấp giữa hai quốc gia, liên quan tới việc diễn giải và áp dụng UNCLOS, và vấn đề này thuộc thẩm quyền của PCA.

PCA cũng yêu cầu Manila làm rõ một số vấn đề liên quan đến vụ kiện; và cho biết đã lên kế hoạch cho các phiên điều trần tiếp theo. Dự kiến, PCA sẽ ra phán quyết trong năm 2016.

Việc Trung Quốc ra yêu sách đường 9 đoạn bao trọn Biển Đông và tiến hành một loạt hoạt động cải tạo phi pháp trên các bãi đá ở đây đã vấp phải sự chỉ trích mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế, đặc biệt là Mỹ.

Sáng 27/10 vừa qua, Mỹ đưa tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS Lassen áp sát khu vực 12 hải lý quanh các bãi đá nói trên.

Ngay lập tức, Bộ Ngoại giao Trung Quốc ra tuyên bố cáo buộc hoạt động của chiến hạm Hải quân Mỹ “xâm phạm bất hợp pháp” khu vực mà Bắc Kinh ngang ngược cho là “lãnh hải của Trung Quốc”. Tuyên bố gọi đây là hành động “đe dọa chủ quyền và lợi ích an ninh của Trung Quốc, đồng thời đặt an toàn của những nhân viên làm việc tại bãi đá ngầm vào tình trạng nguy hiểm”.

Không chỉ có vậy, Bộ Ngoại giao Trung Quốc còn mạnh miệng đe dọa sẽ có “hậu quả xảy ra” nếu như “bất kỳ quốc gia nào quấy nhiễu, hoặc làm gia tăng căng thẳng” trên các lãnh thổ mà Trung Quốc khẳng định là “do mình làm chủ”.