Trong những ngày Tết, không chỉ người lớn lì xẻ trẻ nhỏ, mà con cháu lì xì, mừng tuổi ông bà, bố mẹ, bạn bè đồng nghiệp lì xì cho nhau với mong muốn đem lại những điều may mắn, tốt đẹp trong năm mới.
Lì xì ngày đầu năm là một phong tục lâu đời của người Việt. Dù là Tết nay hay Tết xưa, tục lệ này vẫn luôn được gìn giữ và trở thành một nét đẹp văn hóa không thể thiếu trong những ngày Tết đến xuân về.
Theo các nhà nghiên cứu Văn hóa dân gian, cho đến nay, không có tài liệu nào nói chính xác tục lì xì có từ bao giờ mà chỉ biết rằng tục lệ này có xuất xứ từ Trung Quốc.
Tục lì xì ngày Tết là một nét văn hóa đẹp và không thể thiếu trong Tết cổ truyền của người Việt Nam. Ảnh minh họa
Sự tích lì xì được tương truyền rằng, có một con yêu quái chuyên xuất hiện vào đêm Giao thừa, thích xoa đầu những đứa trẻ đang ngủ ngon giấc làm chúng bị ốm sốt. Vì thế những gia đình có con nhỏ phải thức cả đêm để canh không cho yêu quái làm hại con mình.
Có một gia đình nhà nọ ngoài 50 tuổi mới sinh được một mụn con trai. Tết năm ấy, có 8 vị tiên dạo qua nhà biết rằng chú bé này sẽ gặp họa với yêu quái nên biến thành 8 đồng tiền xu, cha mẹ chú đem gói vào một mảnh giấy đỏ, đặt bên cạnh gối đứa bé. Khi con quái vật đến, những đồng tiền lóe lên khiến con quái vật hoảng sợ phải bỏ chạy.
Câu chuyện đã được lan truyền khắp mọi nơi và cũng kể từ đó, cứ mỗi dịp Tết đến, người ta lại đem tiền bỏ vào một phong bì đỏ để đem tặng trẻ nhỏ. Dần dần việc ấy đã trở thành thói quen và duy trì cho đến tận bây giờ, mọi người gọi đó là tục lì xì đầu năm mới.
Lì xì còn được gọi bằng những tên khác là mở hàng hay mừng tuổi với kỳ vọng buôn bán có lãi và hiện nay được dùng chung là từ mừng tuổi. Dù được gọi với tên gọi nào thì lì xì cũng mang nghĩa là tiền hên, tiền may mắn, điều lành, điều tốt. Tặng lì xì là tặng món tiền thể hiện điều lành và may mắn cho đứa trẻ.
Bắt đầu từ thời khắc giao thừa chính thức bước sang năm mới đến khi hết Tết, những người lớn tuổi trong gia đình sẽ phát lì xì mừng tuổi cho con cháu để lấy may, kèm theo là lời chúc làm ăn phát đạt, tấn tới, học hành giỏi giang, ngoan ngoãn. Còn con cháu cũng biếu ông bà, cha mẹ những phong lì xì đỏ thắm để chúc sức khỏe và trường thọ.
Tục mừng tuổi, lì xì đầu năm là nét đẹp văn hóa, mang ý nghĩa của lời chúc may mắn, sức khỏe và sung túc. Theo truyền thống, bên trong bao lì xì thường là những tờ tiền mới, không cần phân biệt mệnh giá. Tùy theo mỗi nhà, số tiền mừng tuổi được chuẩn bị sẵn trong mỗi phong bao lì xì là khác nhau, có thể là tiền lẻ hoặc tiền chẵn.
Trải qua thời gian, cho đến ngày nay, tục lì xì ngày Tết vẫn được gìn giữ và lưu truyền, là một nét văn hóa đẹp và không thể thiếu trong Tết cổ truyền của người Việt Nam.