Làng cổ Phong Nam không chỉ là nơi lưu giữ những ngôi nhà cổ trăm tuổi, mà còn là vùng đất mang đậm dấu ấn văn hóa – lịch sử của người Quảng xưa. Mỗi bức tường, giếng nước, lối đi nơi đây đều ẩn chứa một phần hồn quê bình dị mà sâu lắng.
Ẩn mình ở xã Hòa Châu, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng, làng cổ Phong Nam được ví như một bức tranh đồng quê thu nhỏ, mang trong mình vẻ đẹp mộc mạc, bình dị hiếm nơi nào còn giữ được.
Dù chỉ cách trung tâm thành phố khoảng 10 km, nơi đây dường như vẫn “đứng yên” trước dòng chảy thời gian, là chốn về cho những ai muốn tìm lại hồn quê xưa giữa chốn đô thị ồn ào.
Phong cảnh làng cổ hiện lên với những hàng tre, hàng cau rì rào trong gió, những con đường nhỏ rải đá uốn lượn giữa cánh đồng, bên những mái nhà ngói đỏ rêu phong.
Dưới tán cây xanh mát, hình ảnh bà cụ ngồi bổ cau, trẻ nhỏ chơi đùa hay những người nông dân thong thả đạp xe về nhà… tạo nên một không gian sống yên bình, giàu chất thơ.
Phong Nam không chỉ đẹp bởi phong cảnh, mà còn bởi tình người. Người dân nơi đây vẫn giữ nếp sống chan hòa, hiếu khách. Họ kể về làng, về tổ tiên, về những mùa vụ gắn liền với sông nước và ruộng đồng bằng chất giọng mộc mạc, yêu thương.
Có thể nói, Phong Nam là một trong số ít những làng quê còn lưu giữ nguyên được nếp xưa – cả trong kiến trúc lẫn nếp nghĩ của con người.
“Tôi sinh ra và lớn lên ở đây, chứng kiến từng mái nhà, từng hàng tre theo năm tháng. Làng này ngày xưa đông vui lắm, trẻ con nô đùa đầy sân đình, ngày lễ hội thì rộn ràng khắp xóm. Giờ thanh niên đi làm xa, chỉ còn người già trông nom làng, nhưng chừng nào còn người ở lại, làng còn sống", bà Ngô Thị Trình (87 tuổi) chia sẻ.
Được xem là một trong những ngôi làng lâu đời nhất Đà Nẵng, Phong Nam không chỉ lưu giữ kiến trúc truyền thống, mà còn là kho tàng văn hóa dân gian quý giá. Những ngôi nhà rường hàng trăm năm tuổi với cột gỗ lim, ngói âm dương vẫn hiên ngang giữa nắng gió miền Trung.
Xen giữa là hệ thống đình làng, chùa, miếu cổ kính, nơi gắn bó mật thiết với đời sống tín ngưỡng và tâm linh của người dân.
Làng cổ Phong Nam như một cuốn phim quay chậm giữa nhịp sống hiện đại, nơi du khách có thể thả mình trong tiếng gió lao xao qua những rặng tre, bước chân trên con đường gạch rêu phong, lắng nghe tiếng vọng của quá khứ qua những mái nhà xưa, giếng cổ, đình làng…
Không chỉ là điểm đến để chụp ảnh, tham quan, Phong Nam còn là nơi khơi dậy trong lòng người trẻ tình yêu quê hương, sự trân trọng với những giá trị truyền thống và ý thức giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.
Chính sự mộc mạc, nguyên sơ ấy đã khiến Phong Nam trở thành chốn dừng chân không thể bỏ lỡ đối với những ai mong muốn tìm về cội nguồn để cảm nhận vẻ đẹp rất đỗi dung dị của làng quê Việt.
Trong dòng chảy hối hả của đô thị hóa, làng cổ Phong Nam vẫn chậm rãi và dịu dàng như chính hồn đất, hồn người xứ Quảng. Giữ gìn những di sản ấy không chỉ là trách nhiệm, mà còn là một cách để giữ lại “mạch sống” của văn hóa quê hương.