Chính phủ vừa ban hành Nghị định 151/2025/NĐ-CP về phân định thẩm quyền quản lý đất đai giữa chính quyền địa phương hai cấp.
Nghị định 151/2025/NĐ-CP (Nghị định 51) quy định thẩm quyền, trình tự, thủ tục thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, người có thẩm quyền trong lĩnh vực quản lý nhà nước về đất đai được quy định tại luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, nghị định của Chính phủ, quyết định của Thủ tướng Chính phủ cần điều chỉnh để thực hiện phân định thẩm quyền, phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực đất đai.
Theo đó, từ ngày 1/7/2025, UBND cấp xã và Chủ tịch UBND cấp xã sẽ được giao thực hiện hàng loạt nhiệm vụ, quyền hạn trong lĩnh vực đất đai, vốn trước đây thuộc cấp huyện.
Những quy định mới được kỳ vọng sẽ góp phần phân cấp mạnh mẽ trong quản lý đất đai, giảm tải cho cấp huyện và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân, nhà đầu tư trong quá trình thực hiện các thủ tục hành chính liên quan đến đất đai.
Người dân được nộp hồ sơ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chuyển mục đích sử dụng đất tại xã: Nghị định 151 đã phân quyền cho UBND cấp xã trong tiếp nhận hồ sơ đất đai từ cá nhân. Theo Điều 5 và Điều 10, các thủ tục có thể thực hiện tại UBND cấp xã bao gồm:
Đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN);
Chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở hoặc chuyển mục đích đất ở trong cùng thửa đất;
Góp quyền sử dụng đất để thực hiện dự án chỉnh trang đô thị, xây dựng khu dân cư.
Xã được xác nhận mảnh trích đo địa chính phục vụ cấp GCN: Tại Điểm b Khoản 2 Điều 17 Nghị định 151, cơ quan quản lý đất đai cấp xã được quyền xác nhận mảnh trích đo bản đồ địa chính trong trường hợp phục vụ cho việc đăng ký, cấp GCN.
Việc xác nhận chỉ được thực hiện khi đủ ba điều kiện: thuộc thẩm quyền của UBND cấp xã; người sử dụng đất đã xác nhận; đơn vị đo đạc đã ký xác nhận bản trích đo.
Một thay đổi đáng chú ý khác được quy định tại Khoản 4 Điều 18 Nghị định 151 là: khi cấp GCN, UBND cấp xã không yêu cầu người dân phải nộp văn bản xác nhận tình trạng đất không tranh chấp, phù hợp quy hoạch, hoặc có tính ổn định trong sử dụng.
Từ ngày 1/7/2025, theo quy định tại Nghị định 151/2025/NĐ-CP, một số trường hợp sẽ được giao đất, cho thuê đất mà không cần thông qua đấu giá quyền sử dụng đất hoặc đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư.
Theo Khoản 4 Điều 7 Nghị định 151, UBND cấp tỉnh được quyết định giao đất, cho thuê đất không qua đấu giá trong các trường hợp sau: Dự án sử dụng đất vào mục đích công cộng có yếu tố kinh doanh; dự án đã được Quốc hội hoặc Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư; dự án thuê đất từ quỹ đất do cơ quan nhà nước đang quản lý; và các trường hợp không thuộc phạm vi quy định tại Điều 125, 126 Luật Đất đai.
Theo Điểm d khoản 1 Điều 9 Nghị định 151, Chủ tịch UBND cấp tỉnh được thực hiện một số thẩm quyền thay mặt UBND tỉnh, bao gồm: giao đất, cho thuê đất; chuyển mục đích sử dụng đất đối với tổ chức, cá nhân; và xác định hình thức sử dụng đất phù hợp với mục tiêu dự án đầu tư.
Nghị định 151/2025/NĐ-CP có hiệu lực thi hành từ 01/7/2025.