Ông Trần Bắc Hà (đã qua đời tháng 7/2019 do bệnh hiểm nghèo) được xác định là người có vai trò chủ chốt, lập công ty "sân sau" để thao túng mọi hoạt động dẫn đến BIDV thất thoát số tài sản lớn.
VKSNDTC vừa ra cáo trạng truy tố 12 bị can trong vụ án "Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng", "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản", "Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản" liên quan đến ông Trần Bắc Hà (nguyên Chủ tịch HĐQT BIDV), gây thất thoát 1.672 tỉ đồng của BIDV.
8 bị can bị truy tố tội "Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng" theo khoản 4, Điều 206, Bộ luật Hình sự năm 2015 gồm: Trần Lục Lang (nguyên Phó Tổng Giám đốc phụ trách quản lý rủi ro tín dụng của BIDV), Đoàn Ánh Sáng (nguyên Phó Tổng Giám đốc BIDV), Kiều Đình Hòa (nguyên Giám đốc BIDV Chi nhánh Hà Tĩnh), Lê Thị Vân Anh, (nguyên Trưởng Phòng Khách hàng doanh nghiệp BIDV- Chi nhánh Hà Tĩnh), Nguyễn Xuân Giáp (Phó Giám đốc BIDV Chi nhánh Hà Thành), Phạm Hồng Quang (Trưởng Phòng Khách hàng doanh nghiệp I BIDV - Chi nhánh Hà Thành), Đặng Thanh Nam, (nguyên cán bộ quản lý khách hàng BIDV - Chi nhánh Hà Thành), Ngô Duy Chính, (nguyên Giám đốc BIDV Chi nhánh Thăng Long).
5 trong số 12 bị can bị truy tố: Đoàn Ánh Sáng, Ngô Duy Chính, Nguyễn Xuân Giáp (hàng trên) và Phạm Hồng Quang, Đặng Thanh Nam (hàng dưới).
4 bị can bị truy tố tội "Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản" theo khoản 4, Điều 175, Bộ luật Hình sự năm 2015 gồm: Trần Anh Quang (Tổng Giám đốc Công ty Bình Hà), Đinh Văn Dũng (nguyên Tổng Giám đốc Công ty Bình Hà), Đoàn Hồng Dũng (Trưởng Phòng Khách hàng doanh nghiệp I BIDV - Chi nhánh Hà Thành) và Nguyễn Thị Thanh Sơn (Giám đốc Công ty Hà Nam).
Theo cáo trạng, ông Trần Bắc Hà trong thời gian giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng BIDV đã lợi dụng vị trí công tác của mình để thâu tóm, lũng đoạn BIDV, thực hiện một số hoạt động xúc tiến đầu tư tại tỉnh Hà Tĩnh, cam kết tài trợ vốn trái quy định, thành lập công ty sân sau gồm Công ty cổ phần Tập đoàn An Phú và Công ty Bình Hà không có năng lực tài chính để lập dự án đầu tư xin vay vốn tại BIDV. Ông Trần Bắc Hà còn sử dụng mục đích vay vốn không đúng dẫn đến BIDV bị mất vốn, không có khả năng thu hồi 1.548 tỷ đồng.
Trong số 12 bị can bị truy tố có 8 người là lãnh đạo cấp cao, nhân viên của BIDV. Những người này đã có nhiều sai phạm trong việc thẩm định hồ sơ, phê duyệt cấp tín dụng cho hai công ty, có vai trò đồng phạm với ông Trần Bắc Hà. Tuy nhiên, cáo trạng những người này chỉ là người làm công ăn lương, chịu sự chi phối và áp lực từ cá nhân ông Hà chứ không có quyền quyết định.
Ông Hà là người phải chịu trách nhiệm chính. Hành vi của ông Hà đã phạm vào tội "vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng" theo điều 206 Bộ luật hình sự. Tuy nhiên, do ông Hà đã tử vong do bệnh hiểm nghèo nên Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã ra quyết định đình chỉ điều tra bị can với ông Hà.
Đối với các bị can bị truy tố về tội “ Lạm dụng tín nhiệm, chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại khoản 4, Điều 175, Bộ luật Hình sự 2015 như Đoàn Hồng Dũng (nguyên Giám đốc Cty TNHH Thương mại và Du lịch Trung Dũng); Trần Anh Quang (nguyên Tổng Giám đốc Cty Bình Hà); Đinh Văn Dũng (nguyên Tổng Giám đốc Cty Bình Hà); Nguyễn Thị Thanh Sơn (Giám đốc Cty Hà Nam).
Theo quy định, tiền bán bò thu về từ các Công ty môi giới và các lò mổ phải chuyển về tài khoản của Cty Bình Hà tại BIDV - CN Hà Tĩnh để ngân hàng kiểm soát và đối trừ công nợ.
Do không có tiền góp vốn, nên theo sự chỉ đạo của Trần Duy Tùng (con trai Trần Bắc Hà), các bị can Đinh Văn Dũng, Trần Anh Quang và Thái Thành Vinh đã chiếm đoạt tiền bán bò để góp vốn cá nhân, chứng minh vốn đối ứng với BIDV, để BIDV tiếp tục giải ngân vốn vay và sử dụng vào mục đích cá nhân khác. Tổng số tiền các bị can chiếm đoạt của BIDV là gần 150 tỉ đồng.
Đối với khoản vay của Cty Trung Dũng, từ tháng 02 đến tháng 03/2012, lợi dụng sự tin tưởng của BIDV, giao cho Công ty Trung Dũng tự quản lý lô hàng nhập khẩu là tài sản đảm bảo cho khoản phát hành L/C, Đoàn Hồng Dũng đã thống nhất với Nguyễn Thị Thanh Sơn dùng thủ đoạn gian dối, sử dụng pháp nhân của Công ty Hà Nam, Công ty Đầu tư Trung Dũng để ký hợp đồng mua thép phế và phôi thép của Công ty Trung Dũng, sau đó bán cho Công ty TISCO, nhằm tránh sự kiểm soát dòng tiền của BIDV đối với Công ty Trung Dũng.
Tiền thu được từ việc bán hàng, Đoàn Hồng Dũng, Nguyễn Thị Thanh Sơn không chuyển về tài khoản của Công ty Trung Dũng tại BIDV để thanh toán cho đối tác nước ngoài khi đến hạn như đã cam kết với BIDV mà dùng để trả nợ cho Công ty Hà Nam, Công ty Trung Dũng và sử dụng vào các mục đích khác.
Tổng số tiền các bị can đã chiếm đoạt của BIDV 263,5 tỉ đồng đồng, hiện Công ty Trung Dũng không có khả năng trả nợ.
Truy nã con trai ông Trần Bắc Hà Trần Duy Tùng (35 tuổi) - con ông Trần Bắc Hà - tuy không trực tiếp tham gia Công ty Bình Hà hoặc đứng tên sở hữu cổ phần nhưng Tùng là "chủ" đứng thứ 2 phía sau ông Hà. Tùng là người trực tiếp nhờ người đứng tên Công ty Bình Hà rồi chủ mưu, cầm đầu trong việc chỉ đạo các nhân vật này lợi dụng sự tin tưởng của BIDV để kinh doanh, không nộp tiền về tài khoản công ty, gây thất thoát hàng trăm tỉ đồng cho BIDV. Ngoài ra, Tùng còn có dấu hiệu của tội rửa tiền khi gửi trái phép 10,4 triệu USD tiền mặt vào ngân hàng tại Lào. Sau đó lại thông qua pháp nhân của Tập đoàn An Phú để góp 10% vốn điều lệ vào ngân hàng này. Do Tùng đã bỏ trốn nên cơ quan điều tra ra quyết định truy nã, tách vụ án và hiện đã tạm đình chỉ điều tra bị can với Tùng. Khi bắt được sẽ phục hồi điều tra vụ án để xử lý sau. |