Văn hóa - Du lịch

Trò diễn Xuân Phả- Biểu tượng văn hóa độc đáo xứ Thanh

Thành Phan • 31/01/2025 - 14:45

Trò Xuân Phả là một trong những lễ hội truyền thống đặc sắc của vùng đất Thanh Hóa, trò diễn này đã trở thành một biểu tượng văn hóa độc đáo, thu hút sự quan tâm của đông đảo du khách.

Tương truyền, trò diễn Xuân Phả có từ thời nhà Đinh. Khi ấy, vua Đinh Tiên Hoàng sau khi dẹp loạn 12 sứ quân đã tổ chức lễ hội lớn để tạ ơn thần linh và cũng là dịp để các nước lân bang đến triều cống. Trò diễn mô phỏng cảnh các quốc gia lân bang đến tiến cống vua Việt ra đời.

Trò diễn Xuân Phả gồm 5 điệu múa dân gian đặc sắc với tên “Ngũ quốc lân bang đồ tiến cống” gồm các trò Chiêm Thành, Ai Lao, Ngô Quốc, Hoa Lang và Lục Hồn Nhung (còn gọi là Tú Huần) mô phỏng các bộ tộc và các nước lân bang đem đồ tiến cống vua Đinh.

Nhân vật trò diễn ăn mặc với màu chủ đạo là màu đỏ, màu xanh và màu vàng

Đạo cụ diễn trò hầu như được chế bằng những nguyên liệu sẵn có như tre, trúc, gỗ vông, rễ cây si… Các nhân vật tham gia trò diễn ăn mặc sặc sỡ, với màu chủ đạo là màu đỏ, màu xanh và màu vàng. Các loại đạo cụ diễn trò hấp dẫn với những lốt voi, lốt hổ, lốt ngựa, lốt kỳ lân, mặt nạ, mũ da bò, mũ nan, siêu đao, mái chèo thuyền, cờ chạy giải.

Nhạc cụ dùng trong các trò múa Xuân Phả là những chiếc trống, thanh la, mõ hoặc xênh tre tạo thành những âm thanh hết sức vui nhộn. Trò Hoa Lang là một điển hình, trò gồm 1 chúa, 1 mế nàng, 2 lính hầu, 10 quân và 2 người điều khiển ngựa. Đạo cụ cầu kỳ, với cờ, roi, quạt, siêu đao, mái chèo.

Các con trò vừa múa vừa hát theo nhịp thanh âm của trống, nạo bạt, mã la, mõ tre, lúc khoan thai, khi dồn dập. Lời hát thể hiện tình bang giao và “chúc mừng tuổi vua vạn niên/ngai rồng ngự trị dân yên thái hòa”…

Trò Xuân Phả biểu diễn tại Lễ hội Lam Kinh

Tháng 9/2016, Trò Xuân Phả được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia. Lễ hội làng Xuân Phả (xã Xuân Trường, huyện Thọ Xuân, Thanh Hoá) diễn ra vào các ngày 9 - 10/2 âm lịch, thu hút người dân trên địa bàn huyện Thọ Xuân và các vùng lân cận, du khách thập phương đến xem diễn trò.

Trò Xuân Phả không chỉ là một lễ hội truyền thống mà còn là một kho tàng văn hóa quý báu. Trò diễn đã góp phần gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam. Đồng thời, trò Xuân Phả cũng là một điểm đến hấp dẫn du khách, góp phần quảng bá hình ảnh đất nước và con người Việt Nam đến với bạn bè quốc tế.