Đời sống

Tri ân “Miền đất lửa”: Tìm về với những “khúc tráng ca bất tử”

Tuấn Dũng + Tuyết Nhung • 15/07/2024 08:49

Trên khắp dải đất miền Trung, mỗi nơi đều mang dấu ấn lịch sử, gắn liền với những cuộc kháng chiến trường kỳ bảo vệ sự toàn vẹn của đất nước. Tên tuổi các liệt sĩ được “khắc sâu vào đá núi”, vào những trang sử hào hùng của dân tộc, trở thành những khúc tráng ca bất tử.

Tiếp tục hành trình về "miền đất lửa," Đoàn công tác Báo Công lý do đồng chí Trần Đức Vinh - Bí thư Chi bộ, Tổng Biên tập làm Trưởng đoàn cùng các cán bộ, phóng viên, người lao động của Báo đã đặt chân tới Quảng Trị - một vùng đất ngập tràn nắng và gió, nơi ghi lại những trang sử hào hùng và đáng tự hào trong cuộc đấu tranh chống giặc ngoại xâm, thống nhất đất nước của dân tộc ta.

Mảnh đất anh dũng và kiên cường này đã chứng kiến những trận chiến ác liệt chống lại đế quốc Mỹ cũng như sự hy sinh cao cả của biết bao anh hùng liệt sĩ. Những tên làng, tên núi, tên sông cùng các di tích lịch sử văn hóa nổi tiếng như Thành cổ Quảng Trị, Đường 9 - Khe Sanh, Nghĩa trang Liệt sĩ Quốc gia Trường Sơn, và Nghĩa trang Liệt sĩ Quốc gia Đường 9 đã in sâu vào ký ức của mỗi người Việt Nam.

“Địa chỉ đỏ” đầu tiên mà đoàn chúng tôi đến dâng hương tại Quảng Trị là Nghĩa trang Liệt sĩ Quốc gia Trường Sơn và Nghĩa trang Liệt sĩ Quốc gia Đường 9. Với những ai lần đầu tiên đặt chân đến đây, không khỏi choáng ngợp và xúc động khi chứng kiến hàng vạn ngôi mộ nằm ngay ngắn, thẳng hàng trên một vùng đất rộng lớn.

Nghĩa trang Liệt sĩ Quốc gia Trường Sơn là nơi yên nghỉ của các chiến sĩ đã hy sinh trong 16 năm khai mở, chiến đấu, bảo vệ và phát triển đường mòn Hồ Chí Minh huyền thoại. Nghĩa trang này quy tụ hơn 10.300 phần mộ liệt sĩ với tổng diện tích 140.000 m².

Còn Nghĩa trang Liệt sĩ Quốc gia Đường 9 là nơi an nghỉ của hơn mười nghìn anh hùng liệt sĩ, bao gồm bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương, dân quân du kích, và thanh niên xung phong đã từng chiến đấu và phục vụ chiến đấu trên mặt trận đường 9 cũng như trên đất bạn Lào trong suốt cuộc kháng chiến chống Mỹ.

Dẫu biết rằng nghĩa trang liệt sĩ ở vùng quê nào cũng có, nhưng Nghĩa trang Liệt sĩ Quốc gia Trường Sơn và Nghĩa trang Đường 9 trên đất Quảng Trị nắng lửa này thật đặc biệt.

Đây là nơi quy tụ hài cốt của hàng vạn liệt sĩ từ khắp các miền quê Việt Nam, trở về từ nhiều chiến trường. Các anh đang đứng chung trong "đội hình trắng" thẳng tắp, nghiêm trang. Dù đất nước đã hòa bình, nhưng vẫn còn đó biết bao tấm bia lặng im với dòng chữ "Liệt sĩ chưa biết tên".

Tại đây, đoàn chúng tôi đã dâng hoa và thắp những nén hương thay lời tri ân. Thế hệ cán bộ, nhân viên, người lao động, phóng viên, và đoàn viên thanh niên của Báo Công lý kính cẩn nghiêng mình tưởng nhớ tới công ơn to lớn của các liệt sĩ đã ngã xuống cho đất nước được hòa bình như ngày hôm nay.

Rời Nghĩa trang Liệt sĩ Quốc gia Trường Sơn và Nghĩa trang Liệt sĩ Quốc gia Đường 9, đoàn chúng tôi tiếp tục hành trình đến với Thành cổ Quảng Trị.

Nơi đây, từng nhành cây, ngọn cỏ, từng tấc đất đều thấm đẫm máu của hàng ngàn chiến sĩ và đồng bào ta. Khi quay lại thăm chiến trường Thành cổ và viết về những người đồng đội đã ngã xuống, cựu chiến binh Phạm Đình Lân đã viết:

“Nhẹ bước chân và nói khẽ thôi

Cho đồng đội tôi nằm yên dưới cỏ

Trời Quảng Trị trong xanh và lộng gió

Dẫu ồn ào đừng lay động hàng cây.

Nhẹ bước chân và nói khẽ thôi

Thành Cổ rộng sao đồng đội tôi nằm chật

Mỗi tấc đất là một cuộc đời có thật

Cho tôi hôm nay đến nghẹn ngào.”

Khi đặt chân đến "vùng đất thiêng" Thành cổ Quảng Trị, bước chân mỗi thành viên trong đoàn như chậm lại bởi ai cũng hiểu rằng dưới mỗi bước đi là máu xương của hàng vạn anh hùng liệt sĩ đã vĩnh viễn nằm lại nơi đây.

Trong trận chiến 81 ngày đêm khốc liệt của mùa hè năm 1972, Thành cổ Quảng Trị đã kiên cường chịu đựng 328.000 tấn bom đạn từ Mỹ - Ngụy (tương đương sức công phá của 7 quả bom nguyên tử mà Mỹ đã ném xuống Nhật Bản năm 1945).

Hàng nghìn chiến sĩ của chúng ta, phần lớn là những người còn rất trẻ, đang ở độ tuổi đôi mươi, đã tạm gác lại bút nghiên để ra trận, anh dũng chiến đấu và mãi mãi nằm lại dưới đất thiêng ở lứa tuổi đẹp nhất của cuộc đời mình.

Thắp nén nhang trên Đài tưởng niệm, các thành viên trong đoàn nguyện cầu cho linh hồn những người lính "mãi mãi tuổi hai mươi" được siêu thoát và trở thành bất tử, để các anh, các chị chứng kiến sự hồi sinh của mảnh đất mà họ đã đổi bằng xương máu để gìn giữ vẹn nguyên cho thế hệ mai sau..

Chúng tôi đi qua dòng Thạch Hãn nằm bên cạnh Thành cổ Quảng Trị. Bất chợt, lời thơ quen thuộc của nhà thơ Lê Bá Dương vang lên trong tâm trí: “Đò xuôi Thạch Hãn xin chèo nhẹ/ Đáy sông còn đó bạn tôi nằm/ Có tuổi hai mươi thành sóng nước/ Vỗ yên bờ bãi mãi ngàn năm”.

Khi người ta đến Thành cổ Quảng Trị, xuôi qua dòng Thạch Hãn, bốn câu thơ ấy thường được nhắc đến. Dù chiến trường đã lặng tiếng súng nhưng nơi đây, vẫn là một trong chứng tích quan trọng lưu lại những ký ức bi tráng nhất trong cuộc kháng chiến chống ngoại xâm vĩ đại của dân tộc ta. Dấu tích của một thời đạn bom, đau thương ngày nao giờ đã được phủ kín bởi màu xanh của sự sống.

Chuyến hành trình tri ân "miền đất lửa" tuy không dài nhưng đã giúp mỗi thành viên trong đoàn công tác Báo Công lý có thêm nhiều bài học. Bài học về truyền thống anh hùng bất khuất của dân tộc, bài học về lòng biết ơn đối với sự hy sinh xương máu của lớp lớp người đi trước cho nền hòa bình ngày hôm nay.

Về tri ân những địa chỉ đỏ, thắp từng nén hương lên hàng ngàn ngôi mộ có danh và vô danh những thành viên tham gia trong đoàn mới sâu sắc nhìn thấy cái giá mà ông cha đã trả cho nền độc lập này là quá lớn. Thế hệ chúng ta cần phải trân quý và bảo vệ nó.

Có như thế, hy sinh đó mới thực sự là nguồn cội tạo nên sức mạnh vô địch để những người Việt Nam hôm nay vững vàng trên hành trình đi đến tương lai.

Cùng với hành trình tri ân, tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ, trong mỗi chuyến đi, Đoàn công tác Báo Công lý còn tổ chức những chương trình thiện nguyện hướng về những vùng xa xôi, những mảnh đời khó khăn. Với mong muốn góp phần bé nhỏ của mình để làm vơi bớt đau thương, san sẻ khó khăn với người dân nơi dải đất một thời hoa lửa.

Về “miền đất lửa” Quảng Trị với những “địa chỉ đỏ”: Nghĩa trang Liệt sỹ Quốc gia Trường Sơn, Nghĩa trang Liệt sỹ Quốc gia Đường 9; Thành cổ Quảng Trị - nơi ghi dấu tích hào hùng của dân tộc trong cuộc chiến tranh chống Mỹ cứu nước, Báo Công lý đã tặng quà là kinh phí hỗ trợ xây nhà tình nghĩa cho 02 cán bộ có hoàn cảnh khó khăn cần hỗ trợ về nhà ở trong hệ thống TAND hai cấp tỉnh Quảng Trị, mỗi căn nhà trị giá 50 triệu đồng.

Phát biểu tại buổi giao lưu ngày 12/7, Phó Chánh án TAND tỉnh Quảng Trị Lê Thiết Hùng cho biết: TAND tỉnh Quảng Trị và TAND Đông Hà vui mừng và xúc động khi được gặp gỡ, giao lưu với đoàn công tác “Hành trình về miền đất lửa” của Báo Công lý. Thay mặt cho những cán bộ, công chức, người lao động được nhận hỗ trợ kinh phí xây nhà tình nghĩa xin gửi lời cảm ơn đến đồng chí Tổng biên tập và toàn thể cán bộ, phóng viên, nhân viên Báo Công lý. “Món quà ý nghĩa này là nguồn động viên để các cán bộ tòa án có hoàn cảnh sẽ vượt qua giai đoạn khó khăn hiện tại và cố gắng phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ. Từ đó nỗ lực để có cuộc sống tốt đẹp hơn”, Phó Chánh án TAND tỉnh Quảng Trị nói.

Cũng theo ông Hùng, người dân Quảng Trị hàng năm đã nhận được rất nhiều tình cảm của nhiều cơ quan. Đặc biệt là Toà án nhân dân tối cao, Báo Công lý luôn dành cho Quảng Trị nói chung và TAND tỉnh Quảng Trị nói riêng những tình cảm, sự quan tâm, ân tình sâu sắc. Từ trước đến nay, Quảng Trị luôn được gọi là “miền đất lửa”, nơi ác liệt nhất trong các cuộc chiến tranh chống Pháp, Mỹ cứu nước. Với điều kiện tự nhiên không thuận lợi cũng khiến đời sống của người dân gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, trong thời đại đổi mới, với những cố gắng không ngừng Quảng Trị đã phát triển mạnh mẽ, phấn đấu vùng đất vì hoà bình. Năm 2024, lần đầu tiên Quảng Trị được Trung ương Đảng đồng ý để tổ chức lễ hội “Vì hoà bình”. Đây cũng thông điệp của người dân nơi đây đến với đồng bào cả nước, bạn bè quốc tế.”

Cùng ngày, Báo Công lý phối hợp cùng TAND hai cấp tỉnh Hà Tĩnh tổ chức giao lưu và tặng quà là kinh phí hỗ trợ xây nhà tình nghĩa cho 02 cán bộ có hoàn cảnh khó khăn cần hỗ trợ về nhà ở; tặng xe đạp cho 10 học sinh có thành tích học tập tốt là con em của cán bộ trong hệ thống TAND hai cấp tỉnh Hà Tĩnh.

Có mặt và trực tiếp trao quà cùng đoàn công tác Báo Công lý, Chánh án TAND tỉnh Hà Tĩnh Phan Thị Nguyệt Thu chia sẻ, với trách nhiệm là người đứng đầu đơn vị Tòa án cấp tỉnh, bà rất cảm động và gửi lời cảm ơn trân trọng nhất đến Báo Công lý. Bà Thu nói, trong hành trình nhiệm vụ công lý của hệ thống Toà án cả nước, không chỉ là việc cố gắng vượt mọi khó khăn để hoàn thành công việc chuyên môn. "Những hành động này sẽ lan toả “Trái tim công lý” đến với cán bộ, nhân viên, người lao động ngành Toà án mà đã có tác động tích cực tới người dân trong xã hội. “Hành trình Công lý với Trái tim” mang ý nghĩa rất to lớn, đặc biệt trong dịp tri ân những anh hùng, liệt sĩ, người có công với cách mạng. TAND hai cấp tỉnh Hà Tĩnh sẽ đồng lòng, quyết tâm sẽ phối hợp cùng báo, các tổ chức xã hội để tiếp tục lan toả mạnh mẽ hơn nữa hành trình thắp lửa tri ân. Để cùng báo có những chia sẻ với cán bộ, người lao động của ngành nói riêng và người dân nói chung”, bà Thu nhấn mạnh.

Trong chuyến hành trình “Công lý và Trái tim” đoàn công tác Báo Công lý đã tới thăm hỏi và trao quà tại Trung tâm Chăm sóc, nuôi dưỡng người có công Thanh Hoá. Trung tâm hiện có 100 cán bộ, nhân viên thì có tới 2/3 là điều dưỡng, đang trực tiếp chăm sóc, nuôi dưỡng gần 250 người có công, nạn nhân chất độc da cam. Trong đó, có những người rối loạn ngôn ngữ, rối loạn thần kinh, tâm sinh lý, có những người không tự sinh hoạt được, phải ngồi xe lăn, nằm liệt một chỗ. Đoàn đã trao 95 phần quà cho thương binh, bệnh binh và mẹ liệt sĩ. (Mỗi suất quà gồm: Túi quà + 500.000 đồng).

Tại đây đoàn công tác đã tới phòng hỏi thăm, tri ân từng người và thấu hiểu được những nỗi đau của người mẹ, người vợ vĩnh viễn mất chồng, mất con; những thương binh mất đi một phần thân thể và những di chứng bệnh tật, chất độc da cam hành hạ dai dẳng sau chiến tranh.

Điều dưỡng Vũ Đình Sỹ - Khoa Thương binh, bệnh binh tâm thần, Trung tâm Chăm sóc, nuôi dưỡng người có công Thanh Hoá cho biết: "Những hôm trái gió trở trời, các bác bị những cơn đau rồi tâm thần kích động, chúng tôi phải theo sát, kiểm soát hành động, động viên… Chúng tôi luôn tâm niệm công việc của mình là một niềm vinh dự, phải coi các bác như người thân. Nhiều khi nghĩ như những người bình thường, hay như bố mẹ mình, ở độ tuổi này thì sẽ có cuộc sống vui vẻ, khoẻ mạnh với con cháu. Với các bác thương binh ở trung tâm thì cuộc sống cũng chỉ ở trong khu trung tâm này, nhiều bác không đi lại được thì chỉ ngồi trong phòng. Nên anh, chị em điều dưỡng luôn tâm niệm phải chăm sóc cho các ông, các bác thật tốt, bằng tình thương, tình yêu và cả sự cảm ơn. Vì để có được hoà bình như ngày hôm nay, là có sự hy sinh to lớn của các bác."

Suốt hành trình, Tổng biên tập Trần Đức Vinh - Trưởng đoàn công tác luôn xác định công tác xã hội là một trong những nhiệm vụ quan trọng của báo. Song song với việc phát triển, hoàn thành công tác chuyên môn thì những việc làm thiện nguyện, công tác “đền ơn, đáp nghĩa” là hoạt động thường xuyên của Báo. Để thể hiện lòng biết ơn của người làm Báo Công lý với những hy sinh to lớn của các bậc cha, anh đi trước.

Cùng với việc dâng hương tri ân, Báo Công lý cũng thể hiện trách nhiệm với các hoàn cảnh khó khăn trên những “mảnh đất lửa”, người có công với cách mạng và những cán bộ, người lao động có hoàn cảnh khó khăn của hệ thống Toà án. Báo Công lý mong muốn góp một phần sức mình trong việc nhân rộng tinh thần nhân ái, thắp lên ngọn lửa yêu thương trong cộng đồng.

Thực hiện nội dung: Tuấn Dũng, Tuyết Nhung.

Hình ảnh, đồ họa: Tuấn Dũng.