Trách nhiệm pháp lý xung quanh việc 2 nghệ sĩ Việt bị cáo buộc xâm hại tình dục ở Tây Ban Nha

Tối ngày 1/7, Bộ Ngoại giao đã có thông tin chính thức về việc 2 công dân Việt Nam bị bắt giữ ở Tây Ban Nha với cáo buộc “xâm hại tình dục đối với trẻ vị thành niên 17 tuổi” và “xâm phạm quyền riêng tư”.

Bộ Ngoại giao cho biết, theo Đại sứ quán Việt Nam tại Tây Ban Nha, ngày 25/6/2022, cảnh sát đảo Mallorca (Tây Ban Nha) thông báo đã bắt giữ 02 công dân Việt Nam với cáo buộc “Xâm hại tình dục đối với trẻ vị thành niên 17 tuổi” và “Xâm phạm quyền riêng tư”. Hiện 2 công dân đã được tại ngoại và trong quá trình chờ cơ quan chức năng Tây Ban Nha xử lý.

Ngay sau khi nhận được thông tin, Đại sứ quán đã triển khai bước đầu các biện pháp bảo hộ công dân, làm việc với cơ quan chức năng sở tại để xác minh thông tin, đề nghị phía Tây Ban Nha đảm bảo quyền và lợi ích chính đáng của công dân Việt Nam cũng như kịp thời cung cấp thông tin về diễn biến tình hình xử lý cho Đại sứ quán.

Bộ Ngoại giao chỉ đạo Đại sứ quán Việt Nam tại Tây Ban Nha tiếp tục theo dõi sát vụ việc, giữ liên hệ chặt chẽ với cơ quan chức năng sở tại, sẵn sàng các biện pháp hỗ trợ công dân kịp thời theo đúng các quy định của pháp luật Việt Nam và sở tại.

Cũng trong ngày 1/7, mạng xã hội xuất hiện nhiều thông tin kèm hình ảnh về việc nam diễn viên H.Đ và nghệ sĩ H.H.A đang đi du lịch ở Tây Ban Nha khiến công chúng đặc biệt tò mò và quan tâm.

Đáng chú ý, ngay sau khi xuất hiện thông tin trên mạng xã hội, Sở Văn hóa Thể thao Hà Nội đã yêu cầu Nhà hát kịch Hà Nội báo cáo nghi vấn diễn viên H.Đ bị điều tra ở nước ngoài.

Theo tìm hiêu của phóng viên, diễn viên H.Đ thuộc biên chế Nhà hát Kịch Hà Nội, hoạt động trong lĩnh vực diễn xuất và là một gương mặt được khán giả mến mộ qua các vai diễn trong các bộ phim Cầu vồng tình yêu, Chỉ có thể là yêu, Tuổi thanh xuân, Zippo, mù tạt và em, Mátxcơva - Mùa thay lá, Người phán xử, Cả một đời ân oán, Mê cung, Hoa hồng trên ngực trái, Hướng dương ngược nắng …

Trong khi đó, nhạc sĩ H.H.A cũng là một trong nhạc sĩ có tiếng, đồng thời là giảng viên của Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam.

Ngau sau những ồn ào xuất hiện về nhạc sĩ H.H.A xuất hiện trên mạng, chiều muộn ngày 1/7, Ban giám đốc Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam đã họp và có báo cáo gửi Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch, trong đó đề xuất tạm đình chỉ công tác với giảng viên này chờ kết luận điều tra.

Hiện công chúng đang rất quan tâm thông tin liên quan đến hai nghệ sĩ vướng “sự cố” xảy ra ở nước ngoài. Trường hợp 2 nghệ sĩ Việt bị cáo buộc xâm hại tình dục ở Tây Ban Nha, sự việc sẽ được giải quyết như thế nào?

Liên quan đến các vấn đề nêu trên, trao đổi với phóng viên Báo Công lý, thạc sĩ, luật sư Nguyễn Văn Hoàng (Trưởng VPLS Minh Bạch Quốc tế, đoàn luật sư TP Hà Nội) cho biết, trường hợp 2 nghệ sĩ Việt Nam bị cáo buộc “Xâm hại tình dục đối với trẻ vị thành niên 17 tuổi” và “Xâm phạm quyền riêng tư” xảy ra ở nước ngoài có thể bị xử lý theo pháp luật nước sở tại hoặc theo pháp luật Việt Nam.

Cụ thể, Khoản 1, Điều 6, Bộ luật Hình sự năm 2015 nêu rõ: "Công dân Việt Nam hoặc pháp nhân thương mại Việt Nam có hành vi phạm tội ở ngoài lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam mà Bộ luật này quy định là tội phạm, thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự tại Việt Nam theo quy định của Bộ luật này".

Đối với việc xử lý tội phạm diễn ra tại nước ngoài còn cần thông qua các hiệp định tương trợ tư pháp về hình sự giữa Việt Nam và nước sở tại. Trong trường hợp Việt Nam và Tây Ban Nha không có hiệp định tương trợ tư pháp việc tương trợ trong việc dẫn độ, hỗ trợ điều tra sẽ phụ thuộc vào sự hợp tác của các quốc gia trên nguyên tắc có đi có lại trong từng trường hợp cụ thể. Nếu nước bạn không dẫn độ người phạm tội, thì người phạm tội có thể bị xử lý theo quy định và trình tự tố tụng tại nước sở tại.

Luật sư Hoàng cho biết thêm, theo như danh mục các hiệp định về tương trợ tư pháp và pháp lý giữa Việt Nam và các nước thì Việt Nam và Tây Ban Nha đã ký kết hiệp định tương trợ tư pháp vào vào năm 2015.

Theo quy định tại Bộ Luật Tố tụng hình sự năm 2015 thì phạm vi hợp tác quốc tế trong tố tụng hình sự phải đảm bảo nguyên tắc tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của nhau và theo nguyên tắc có đi có lại, phù hợp pháp luật và tập quán quốc tế, không trái pháp luật Việt Nam. Trong trường hợp đó, nước sở tại có thể hỗ trợ dẫn độ công dân Việt Nam về Việt Nam để cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc thi hành bản án, quyết định hình sự của nước sở tại ở Việt Nam với người có hành vi phạm tội

Cùng theo dõi vụ việc trên, tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường (Trưởng VPLS Chính pháp) cho biết, nếu thông tin 2 nghệ sĩ Việt bị tố hiếp dâm cô gái Anh 17 tuổi tại Tây Ban Nha là thật, sẽ là việc đáng buồn, đáng lên án. Tuy nhiên đây mới chỉ là những thông tin ban đầu, cần phải có thông tin, cụ thể chính xác từ các cơ quan chức năng của nước sở tại. Vụ việc sẽ phụ thuộc vào kết quả điều tra xác minh của cơ quan chức năng theo quy định của pháp luật.

Luật sư Cường chia sẻ, theo dự luật mới được thông qua tháng 5/2022 ở Tây Ban Nha, quan hệ tình dục không đồng thuận có thể bị coi là tội hiếp dâm và phải chịu án tù lên đến 15 năm. Theo Điều 179 của Bộ luật Hình sự Tây Ban Nha, người phạm tội hiếp dâm có thể bị xử phạt từ 6-12 năm tù.

Tuy nhiên hồi tháng 5/2022, Quốc hội Tây Ban Nha thông qua dự luật yêu cầu phải có sự đồng thuận rõ ràng đối với các hành vi tình dục. Dự luật mới xác định sự đồng ý là sự thể hiện rõ ràng ý chí của một người, rằng sự im lặng hoặc thụ động không phải là sự đồng ý. Vì vậy, quan hệ tình dục không đồng thuận có thể bị coi là hiếp dâm và phải chịu án tù lên đến 15 năm.