Toà nhiều lần trả hồ sơ để xác định giá trị tài sản bảo đảm trong vụ vi phạm quy định về cho vay ở Cần Thơ

Liên tục thay đổi tội danh

Theo hồ sơ vụ việc, năm 2006, Nguyễn Huỳnh Đạt Nhân (SN 1980, thường trú tại phường An Cư, quận Ninh Kiều, Cần Thơ) thành lập Công ty TNHH MTV Nông thủy sản Tây Nam (Công ty Tây Nam) khởi nghiệp với dự án đầu tư hạ tầng cụm công nghiệp và xây dựng nhà máy Chế biến nông thuỷ sản tại xã Tân Tiến, TP Vị Thanh, tỉnh Hậu Giang.

Trong quá trình thực hiện dự án, Công ty Tây Nam có ký kết hợp đồng vay vốn với Agribank chi nhánh Cần Thơ (Agribank Cần Thơ) với hạn mức vay 289 tỷ đồng, theo gói tín dụng hỗ trợ lãi suất theo Quyết 63/2010/QĐ-TT của Thủ tướng Chính phủ dành cho những dự án góp phần giảm tổn thất sau thu hoạch trong lĩnh vực nông, thủy sản. Tài sản thế chấp là tòa nhà Citimart 51 Nguyễn Trãi, TP Cần Thơ.

Do gặp khó khăn, dự án có tiến độ rất chậm không còn đáp ứng được gói vay hỗ trợ lãi suất. Đến ngày 01/08/2014, Agribank Cần Thơ đã chuyển khoản vay của Công ty Tây Nam thành khoản vay thông thường với dư nợ gốc đã giải ngân 258 tỷ đồng, lãi suất 19,5%/năm. Đồng thời cho chuyển toàn bộ khoản lãi suất được tạm ghi sẽ cấp bù trong 2 năm đầu hơn 61 tỷ đồng thành khoản nợ lãi mà Công ty Tây Nam phải trả cho Agribank.

Ngày 02/11/2015, Giám đốc Công ty Tây Nam đã gửi văn bản đề nghị ngân hàng thanh lý hợp đồng tín dụng. Do hai bên chưa thỏa thuận được số lãi phát sinh nên Agribank đã khởi kiện dân sự ra TAND quận Ninh Kiều. Trong lúc TAND quận Ninh Kiều đang thụ lý giải quyết thì Cơ quan an ninh điều tra Công an TP Cần Thơ đã có công văn ngăn chặn và khởi tố vụ án, khởi tố bị can bắt tạm giam ông Nhân, Giám đốc Công ty Tây Nam gần 27 tháng ( từ 16/6/2016 tới ngày 6/9/2018 mới cho tại ngoại). Ông Nhân và các bị can khác bị bắt để điều tra về hành vi “Làm khống hồ sơ để lừa đảo chiếm đoạt tiền ưu đãi lãi suất của Nhà nước” liên quan đến hoạt động cho vay của Agribank Cần Thơ.

Sau đó cơ quan điều tra chuyển hành vi của ông Nhân sang tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, rồi tiếp tục chuyển thành tội “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”.

Ngày 18/4/2018, TAND TP Cần Thơ đã đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm. Sau 7 ngày xét xử ngày 2/5 Tòa đã ra quyết định trả hồ sơ điều tra bổ sung. Ngày 8/8/2018 TAND TP Cần Thơ đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm lần thứ hai. TAND TP Cần Thơ tiếp tục ban hành quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung liên quan tới trưng cầu thẩm định về giá các tài sản thế chấp tại thời điểm đăng ký giao dịch bảo đảm và các tài sản hình thành trong tương lai tại thời điểm kê biên để làm căn cứ xem xét toàn diện vụ án.

Sau nhiều lần bị yêu cầu điều tra bổ sung, ngày 19/2/2021 vừa qua, Công an TP Cần Thơ đã công bố bản Kết luận điều tra bổ sung số 25/KLĐTBS đối với vụ án “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng xảy ra tại Agribank – Chi nhánh Cần Thơ.”

Tiếp đó ngày 13/3/2021, VKSND TP Cần Thơ cũng có văn bản số 75/VKS-P1 gửi TAND TP Cần Thơ cho rằng: Kết quả điều tra bổ sung không làm thay đổi nội dung truy tố của Cáo trạng số 26 CT-VKS-P3 ngày 09/7/2018 của VKSND TP Cần Thơ. Do đó, VKSND TP Cần Thơ giữ nguyên quan điểm đề nghị truy tố đối với Nguyễn Huỳnh Đạt Nhân, Phạm Tường Thi, Nguyễn Văn Đạt…trong vụ án: “Vi phạm quy định cho vay trong hoạt động các tổ chức tín dụng xảy ra tại Agribank Cần Thơ” theo Cáo trạng số 26 CT-VKS-P3 và chuyển toàn bộ hồ sơ vụ án sang TAND TP Cần Thơ để đưa vụ án ra xét xử.

Cần làm rõ giá trị tài sản thế chấp

Kết luận điều tra của Công an TP Cần Thơ xác định căn cứ vào ý kiến Hội đồng định giá đã thống nhất chấp thuận giá trị quyền sử dụng đất của khu đất số 12 Nguyễn Trãi (là tài sản thế chấp cho Agribank Cần Thơ để bảo đảm cho khoản tiền vay 150 tỷ liên quan đến nhóm công ty của các bị cáo) tại thời điểm tháng 3/2013 là 104.407.948.000 đồng do đơn vị tư vấn xác định.

Đối với tài sản là mảnh đất số 51 Nguyễn Trãi, kết quả trưng cầu giám định của Hội đồng Định giá tài sản trong tố tụng hình sự TP Cần Thơ tại thời điểm tháng 12/2016 cũng chỉ xác định khối tài sản này trị giá 139 tỷ đồng. Trong khi tài sản này được Công ty TNHH Thẩm định giá Hoàng Quân (tại thời điểm tháng 8/2014): 258 tỷ đồng; Công ty TNHH Thẩm định giá Độc Lập (tại thời điểm năm 2015): 225.138.471.000 đồng và mức giá được định bởi Agribank Cần Thơ (tại thời điểm thế cấp tháng 3/2013) là 231.714.000.000 đồng. Dựa trên các cơ sở này, Công an TP Cần Thơ cho rằng các bị can đã tự thoả thuận nâng khống giá trị các tài sản thế chấp gây thiệt hại cho ngân hàng.

Không đồng ý đối với các nội dung trong bản Kết luận điều tra bổ sung số 25/KLĐTBS của Công an TP Cần Thơ, ngày 01/3, ông Nhân đã có đơn khiếu nại gửi tới các cơ quan chức năng khẳng định mình không vi phạm tội. Trong đơn khiếu nại, ông Nhân cho rằng kết quả thẩm định giá và Hội đồng Định giá tài sản trong tố tụng hình sự tại TP Cần Thơ đã “sử dụng mức giá trúng thầu (ngày 07/9/2012) là 104.033.000.000 đồng” để định giá cho khu đất 12 Nguyễn Trãi là không đúng nguyên tắc, trình tự, thủ tục định giá tài sản trong tố tụng hình sự khi sử dụng giá trúng thầu thay cho định giá theo quy định của pháp luật tại Nghị định 26/2005/NĐ-CP ngày 02 tháng 03 năm 2005, Nghị định 30/2018/NĐ-CP ngày 07 tháng 03 năm 2018.

Đến nay Hội đồng Định giá tài sản theo vụ việc ở Trung ương lại tiếp tục định giá theo “đơn vị tư vấn xác định” (tại thời điểm tháng 3 năm 2013) là 104.407.948.000 đồng cũng không phù hợp. Đồng thời đã có văn bản gửi tới Công an TP Cần Thơ yêu cầu cung cấp bản sao Kết luận định giá tài sản trong tố tụng hình sự chi tiết của Hội đồng định giá theo vụ việc ở Trung ương theo quy định tại điểm i, khoản 2, Điều 60 BLTTHS.

Ông Nhân cho rằng mức giá các đơn vị định giá đưa ra là quá thấp, không sát với giá thị trường. Bởi Kết luận thanh tra số 978/KL-TTCP ngày 2/6/2018 của Thanh tra Chính phủ công bố ngày đã xác định giá trị khởi điểm tại thời điểm đấu giá (năm 2012) giá trị đối với khu đất hơn 2.500 m2 tại số 12, Nguyễn Trãi là 233 tỷ đồng.

Ngày 09/11/2018, Văn phòng Chính phủ đã có Thông báo số 427/TB-VPCP thông báo ý kiến của Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình chỉ đạo UBND TP Cần Thơ và các cơ quan liên quan theo chức năng, nhiệm vụ được giao tổ chức thực hiện theo bản kết luận này.

Suốt 5 năm qua, vụ án vẫn chưa được giải quyết dứt điểm, bị cáo Nhân đã bị tam giam tới 20 tháng khiến doanh nghiệp điêu đứng. Trong khi Agribank chưa thể thu hồi vốn còn tỉnh Hậu Giang mất đi một cơ hội "vàng" để thu hút đầu tư.