Một số chuyên gia pháp lý nhìn nhận, việc nạn nhân không thỏa hiệp, vượt qua trở ngại về tâm lý, dũng cảm tố cáo đối tượng thực hiện hành vi hiếp dâm là hành động rất đáng khuyến khích, đảm bảo thượng tôn pháp luật và là cơ sở để đấu tranh với tội phạm xâm hại tình dục đang diễn biến phức tạp trong giai đoạn hiện nay.
Vụ việc nữ hướng dẫn viên du lịch tố cáo bị hiếp dâm và kiên quyết không thỏa hiệp đối với người được cho là người nhà nghi phạm có hành vi xâm hại tình dục đang được dư luận quan tâm. Nhiều chuyên gia pháp lý cũng lên tiếng bày tỏ quan điểm cho rằng, việc nạn nhân tố cáo đối tượng hiếp dâm là hành động dũng cảm để đấu tranh với tội phạm xâm hại tình dục.
Liên quan đến vụ việc này, ngày 21/9, Công an huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang, đã bắt giữ khẩn cấp đối với Triệu Tà Mềnh, sinh năm 1991, trú tại thôn Nậm Hồng, xã Thông Nguyên, huyện Hoàng Su Phì, để điều tra về hành vi "Hiếp dâm."
Theo thông tin từ cơ quan chức năng, khoảng 0 giờ 15 phút ngày 18/9, tại phòng nghỉ ở homestay BUNGALOW thuộc thôn Nậm Hồng, xã Thông Nguyên, huyện Hoàng Su Phì, đối tượng Triệu Tạ Mềnh đã lẻn vào phòng ngủ của chị T.N.L, sinh năm 1993, ở Hà Nội, làm nghề hướng dẫn viên du lịch, để thực hiện hành vi hiếp dâm.
Ngay sau khi nhận được đơn tố giác, Công an huyện Hoàng Su Phì đã vào cuộc xác minh điều tra. Quá trình đấu tranh, bước đầu nghi phạm đã thừa nhận hành vi hiếp dâm nữ hướng dẫn viên du lịch.
Đáng chú ý, theo chia sẻ của nạn nhân, khi xảy ra sự việc, một người bạn cùng làm du lịch đã nhắn tin nói được gia đình nghi phạm nhờ đứng ra thỏa thuận. “Sau khi thỏa thuận với tôi 50 triệu không được, họ nói trả lên 80 triệu nhưng tôi từ chối. Không thể hiếp dâm người khác xong trả bằng tiền là bỏ qua. Tôi sẽ đưa ra pháp luật và làm tới cùng", chị L. quả quyết.
Phân tích dưới góc độ pháp luật, một số luật sư nhìn nhận việc cô gái dũng cảm tố cáo đối tượng thực hiện hành vi hiếp dâm là rất dũng cảm về điều đó cho thấy cô gái đã vượt qua được trở ngại về mặt tâm lý để quyết tâm đưa sự việc ra ánh sáng, làm cơ sở để các cơ quan chức năng vào cuộc làm rõ sự việc và xử lý đối tượng theo quy định pháp luật.
Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng VPLS Chính Pháp cho biết, pháp luật Việt Nam ghi nhận bảo đảm và bảo vệ tính mạng, sức khỏe, danh dự nhân phẩm và quyền tự do tình dục của mọi công dân. Hành vi quan hệ tình dục trái ý muốn là hành vi vi phạm pháp luật, xâm phạm đến quyền tự do thân thể, tự do tình dục của công dân, là hành vi nguy hiểm cho xã hội nên người thực hiện hành vi có thể bị xử lý hình sự theo quy định của bộ luật hình sự nếu nạn nhân tố cáo, tố giác.
Theo quy định tại Điều 141 Bộ luật hình sự về tội hiếp dâm và Điều 155 Bộ luật tố tụng hình sự quy định về khởi tố vụ án theo yêu cầu của người bị hại thì hành vi hiếp dâm thuộc trường hợp quy định tại khoản 1, Điều 141 BLHS đòi hỏi phải có đơn trình báo tố giác tội phạm, yêu cầu xử lý đối tượng vi phạm thì cơ quan điều tra mới vào cuộc.
“Trong vụ việc này, sau khi sự việc xảy ra thì cô gái đã mạnh dạn làm đơn trình báo tố giác tội phạm và cơ quan điều tra căn cứ vào đơn trình báo đã vào cuộc xác minh để làm rõ hành vi của đối tượng gây án. Trong quá trình thực hiện hành vi vi phạm, nạn nhân rất bình tĩnh đã tìm mọi cách để lưu lại các chứng cứ, xác định danh tính của hung thủ làm căn cứ để tố cáo. Nạn nhân đã bật đèn để nhận diện khuôn mặt đối tượng, lưu lại các dấu vết để chứng minh có hành vi quan hệ tình dục trái ý muốn, đồng thời ngay lập tức trình báo sự việc với cơ quan điều tra, bởi vậy đây là một vụ án có nhiều căn cứ để buộc tội đối với nghi phạm gây án”, luật sư Cường phân tích.
Theo luật sư Cường, có hai vấn đề quan trọng mà cơ quan điều tra có trách nhiệm phải chứng minh để xác định sự thật khách quan, làm căn cứ giải quyết là có hành vi quan hệ tình dục diễn ra hay không và hành vi quan hệ tình dục là trái ý muốn hay tự nguyện. Nếu kết quả chứng minh cho thấy có hành vi quan hệ tình dục xảy ra và hành vi quan hệ tình dục là trái ý muốn thì mới xử lý hình sự được đối tượng này về tội hiếp dâm.
Trong quá trình xác minh tin báo, nếu đối tượng bị tố giác thừa nhận hành vi phạm tội, lời nhận tội phù hợp với lời khai của người bị hại, phù hợp với các dấu vết, chứng cứ để lại trên hiện trường vụ án, phù hợp với kết quả giám định pháp y tình dục, kết quả giám định gen... thì có căn cứ để khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can về tội hiếp dâm theo quy định tại Điều 141 BLHS
Trường hợp đối tượng thực hiện hành vi nhưng không thừa nhận hành vi của mình thì cơ quan điều tra phải chứng minh bằng các chứng cứ. Chứng cứ chứng minh hành vi quan hệ tình dục đã diễn ra sẽ căn cứ vào lời khai của người bị hại, căn cứ vào dấu vết để lại trên cơ thể của nạn nhân và trên hiện trường vụ án, đồng thời chứng cứ khoa học, khách quan, quan trọng nhất là kết quả giám định pháp y tình dục cho thấy đã có hành vi xâm hại tình dục xảy ra (trong âm đạo nạn nhân có vết trầy xước, sung huyết, tụ máu hoặc thu thập được tinh dịch, có vết rách màng trinh...).
Liên quan đến sự việc trên, luật sư Nguyễn Anh Thơm, Trưởng văn phòng luật sư Nguyễn Anh, Đoàn luật sư TP.Hà Nội, người bảo vệ quyền lợi miễn phí cho bị hại, cho biết sau khi xảy ra vụ việc, nạn nhân đã gọi điện cho luật sư để trợ giúp pháp lý và tường trình lại toàn bộ sự việc đã xảy ra.
Bước đầu, luật sư Thơm đã tư vấn việc xử lý đối tượng theo quy định của pháp luật, và do tình trạng tâm lý của nạn nhân rất bất ổn, cần trợ giúp của luật sư, nên ngay sau đó, luật sư đã lên hiện trường nơi xảy ra vụ việc để xác minh tìm hiểu, phối hợp tư vấn, bảo vệ quyền lợi cho bị hại.
“Theo yêu cầu của Cơ quan CSĐT Công an huyện Hoàng Su Phì, tôi đã cùng bị hại đến Trung tâm Giám định y khoa tỉnh Hà Giang để thực hiện việc trưng cầu giám định theo quy định của pháp luật để xử lý đối tượng”, luật sư Thơm nói và nhấn mạnh đây là loại tội phạm xâm hại đến danh dự, nhân phẩm, cần phải đưa ra xét xử công minh.
“Quan điểm của bị hại đã thống nhất với luật sư là không khoan nhượng trước đối tượng gây án, yêu cầu xử lý nghiêm minh để răn đe, nhằm phòng ngừa tội phạm nói chung xảy ra trên địa bàn cả nước trong thời gian vừa qua, gây bức xúc trong dư luận xã hội”, luật sư Thơm khẳng định..
Nhiều chuyên gia pháp luật có chung quan điểm cho rằng, việc nạn nhân không thỏa hiệp, quyết tâm tố cáo tố giác tội phạm, đưa sự việc ra ánh sáng để đối tượng hiếp dâm phải bị xử lý trước pháp luật đó là hành động rất đáng khuyến khích để đảm bảo nhân phẩm của phụ nữ, đảm bảo thượng tôn pháp luật và là cơ sở để đấu tranh với tội phạm xâm hại tình dục đang diễn biến phức tạp trong giai đoạn hiện nay.