Tình trạng thiếu tạng ở nước ta đang rất trầm trọng

Chiều ngày 18/6, Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia tổ chức chương trình đào tạo, cập nhật kiến thức về hiến, ghép tạng từ người chết não tại Bệnh viện Đa khoa Đức Giang.

Theo báo cáo Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia, sau lời kêu gọi của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại lễ phát động phong trào “Đăng ký hiến tặng mô, tạng cứu người - Cho đi là còn mãi” diễn ra sáng 19/5 tại Bệnh viện Hữu nghị Việt - Đức, đến nay đã có thêm gần 10.000 người đăng ký hiến mô, tạng, nâng số người đăng ký hiến tạng sau khi chết, chết não lên gần 96.000 người.

Tại chương trình, Giám đốc Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia, Phó Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt - Đức Đồng Văn Hệ, cho biết, ghép tạng là phương pháp điều trị duy nhất để cứu sống bệnh nhân trong một số trường hợp. Hiện, nước ta đã thực hiện ghép thành công hầu hết các tạng như các nước phát triển, gồm: Ghép thận, gan, tim, phổi, tuỵ và ruột.

“Việt Nam hiện là nước có tổng số ca ghép tạng mỗi năm cao nhất Đông Nam Á. Chúng ta cũng là nước ASEAN duy nhất ghép được hơn 1.000 ca mỗi năm. Thế nhưng, danh sách những người chờ ghép tạng vẫn còn dài. Mỗi ngày vẫn có nhiều người bệnh phải qua đời vì không có tạng để ghép. Trong khi đó, số người chết não hiến mô, tạng tại Việt Nam còn thấp so với các nước trên thế giới”, ông Đồng Văn Hệ nói.

Thực tế cho thấy, 94% nguồn tạng hiến ở nước ta từ người cho sống, chỉ có 6% tạng hiến từ người chết não. Điều này ngược lại với các nước phát triển là 40-90% tạng hiến từ người chết.

Theo báo cáo của Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia, ca chết não hiến tạng đầu tiên vào tháng 5/2010 tại Bệnh viện Hữu nghị Việt - Đức. Từ năm 2010 đến 2022, mỗi năm có từ 10-11 ca chết não hiến tạng tại nước ta. Riêng năm 2023 có 16 ca chết não hiến tạng. Trong 6 tháng qua có 10 ca chết não hiến tạng.

Dù số ca chết não hiến tạng ở nước ta đã tăng lên nhưng tình trạng thiếu tạng ở Việt Nam đang ở mức rất trầm trọng.

Hiện, mạng lưới vận động hiến tặng mô, tạng ở Việt Nam đã được xây dựng tại 68 bệnh viện, trong đó có 24 bệnh viện ở miền Bắc, 29 bệnh viện ở miền Nam, còn lại ở miền Trung. Tuy nhiên, mạng lưới hoạt động chưa đạt hiệu quả như mong muốn.

Ông Đồng Văn Hệ cho rằng, cần phải có khoảng 600 bệnh viện có nguồn các ca chết não “tiềm năng” tham gia mạng lưới vận động hiến tặng mô, tạng sẽ giúp các cơ sở y tế có nguồn tạng ghép cho người bệnh.

Để làm được điều đó cần phải tổ chức đào tạo, tập huấn cho chính nhân viên y tế trong bệnh viện. Khi nhân viên y tế hiểu đúng về khái niệm chết não, chết tim; thậm chí phát hiện chết não “tiềm năng” họ chắc chắn là cầu nối giữa gia đình người bệnh đến với các cơ sở cấy ghép mô, tạng.

Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Đức Giang Nguyễn Văn Thường chia sẻ, hiến tặng mô, tạng là nghĩa cử cao đẹp và là một trong những món quà quý giá nhất mà một người có thể trao tặng cho người khác. Ở Việt Nam, có hàng nghìn người đã được ghép tạng thành công và được cứu sống nhờ sự sẻ chia của những tấm lòng nhân ái. Tới đây, bệnh viện sẽ thành lập ban tư vấn liên quan đến hiến tặng mô, tạng để tăng cơ hội cứu được nhiều người bệnh nặng đang chờ ghép.