Trong bối cảnh đổi mới tư duy xây dựng pháp luật, đại biểu Quốc hội đề nghị, các chức năng còn lại của Quốc hội về giám sát và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước cũng phải đổi mới theo.
Tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 8, sáng 29/11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân.
Giám sát phải đổi mới theo tư duy xây dựng pháp luật
Về bổ sung nguyên tắc mới của hoạt động giám sát, đại biểu Trần Khánh Thu- Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình cho biết, trong bối cảnh hiện nay chúng ta đang đổi mới tư duy xây dựng pháp luật "mà đổi mới tư duy xây dựng pháp luật này yêu cầu vừa là mục tiêu, điều kiện, vừa là đòi hỏi bắt buộc các lĩnh vực khác có liên quan phải cùng tham gia vào".
Đại biểu nhấn mạnh, Quốc hội có 3 chức năng cơ bản là xây dựng pháp luật, giám sát và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước. "Vậy công tác đổi mới tư duy xây dựng pháp luật thì đòi hỏi giám sát phải đổi mới theo và việc quyết định các vấn đề cơ bản của đất nước cũng phải đổi mới theo".
Do đó, đại biểu thống nhất lựa chọn phương án 1 trong dự thảo là Bổ sung khoản 2a vào sau khoản 2 của Điều 3: Bảo đảm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, xây dựng và thực thi pháp luật, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, của địa phương.
Đề nghị bổ sung thẩm quyền giám sát các cơ quan Trung ương tại địa phương
Theo đại biểu Nguyễn Ngọc Xuân - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương, trong bối cảnh phân cấp, phân quyền mạnh như hiện nay, Hội đồng nhân dân được giao thẩm quyền nhiều hơn trong ban hành các chính sách, hỗ trợ về cơ sở vật chất, tiền công, phụ cấp cho các đối tượng xã hội, cho lực lượng quốc phòng, an ninh; hỗ trợ cấp ngân sách cho các ngân hàng chính sách xã hội; kinh phí đầu tư các dự án và hỗ trợ hoạt động cho các cơ quan trung ương tại địa phương.
“Quy định chính thức việc Hội đồng nhân dân được giám sát hoạt động của các cơ quan nhà nước cùng cấp thuộc Trung ương, đóng chân trên địa bàn, nhằm hoàn thiện cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước tại địa phương. Qua đó, giúp cho chính quyền trung ương quản lý tốt việc thực hiện chính sách, pháp luật tại địa phương, vừa đảm bảo các định hướng, mục tiêu trung ương giao cho địa phương được thực thi hiệu quả. Với cơ chế kiểm soát của Hội đồng nhân dân buộc các cơ quan Nhà nước, cán bộ, công chức, viên chức phải có trách nhiệm giải trình, cam kết hành động trước cơ quan đại diện của nhân dân”, đại biểu Xuân nhấn mạnh.
Do đó, đại biểu kiến nghị Quốc hội xem xét bổ sung thẩm quyền giám sát hoạt động các cơ quan trung ương tại địa phương cho Hội đồng nhân dân cùng cấp và quy định quyền chất vấn của đại biểu Hội đồng nhân dân trong chất vấn người đứng đầu các cơ quan đó. Nội dung này phù hợp với Hiến pháp, pháp luật và thực tiễn, đảm bảo cho việc kiểm soát thực thi quyền lực Nhà nước theo đúng định hướng.
Cùng quan điểm, đại biểu Tô Ái Vang- Đoàn ĐBQH tỉnh Sóc Trăng đề nghị tạo thuận lợi cho việc giám sát của đoàn đại biểu Quốc hội ở địa phương. Thực tế, có những lúc đoàn đại biểu Quốc hội của tỉnh chỉ còn 1 hoặc 2 ĐBQH của địa phương, do yêu cầu của công tác cán bộ. Nếu mời ĐBQH từ Trung ương về tham gia giám sát ở địa phương thì sẽ bị động về mặt thời gian.
Do đó, đại biểu đề nghị rà soát quy định này cho hợp lý. Ngoài ra, cần có cơ chế hỗ trợ chuyên môn, cung cấp thông tin, kinh phí tổ chức hoạt động giám sát nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát cho ĐBQH khi tiến hành giám sát.