Tiền tỷ của doanh nghiệp "chui" vào két sắt của cựu Chủ tịch NXB Giáo dục như thế nào?

Viện Kiểm sát nhân dân tối cao (VKSNDTC) vừa ban hành cáo trạng truy tố đối với bị can Nguyễn Đức Thái, cựu chủ tịch Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam về tội "Nhận hối lộ".

Cấp dưới của bị can Thái là Lê Hoàng Hải, Phó Tổng Giám đốc Nhà xuất bản Giáo Dục Việt Nam, Phạm Gia Thạch, thành viên hội đồng thành viên, cựu Kế toán trưởng bị truy tố về tội "Vi phạm đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng".

Cùng tội danh trên, VKSNDTC truy tố Nguyễn Thị Thanh Thủy, Đinh Quốc Khánh, cựu Trưởng ban và Phó trưởng ban kế hoạch marketing Nhà xuất bản Giáo Dục Việt Nam.

Cựu chủ tịch HĐQT Công ty Phùng Vĩnh Hưng và cựu giám đốc Công ty Minh Cường Phát cùng bị truy tố về tội “Đưa hối lộ”.

Cất tiền vào két sắt ngay trong phòng làm việc

Theo cáo trạng truy tố, việc mua giấy in sách giáo dục là hoạt động thường xuyên của Nhà xuất bản Giáo dục, sử dụng nguồn vốn sản xuất kinh doanh. Trước năm 2017, đơn vị này đều áp dụng hình thức "chào giá".

Từ năm 2017, Thái được bổ nhiệm là Chủ tịch HĐTV kiêm đại diện pháp luật của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, có quyền quyết định trong việc mua sắm giấy in phục vụ in sách giáo dục. Trên cương vị này, bị can đã chỉ đạo lựa chọn mua giấy in theo phương thức chào hàng cạnh tranh rút gọn trái quy định nhằm hạn chế sự tham gia của các nhà thầu có năng lực.

Trong quá trình thực hiện các gói thầu được giao với tổng giá trị hơn 452 tỉ, Nguyễn Đức Thái đã nhận hối lộ của hai nhà thầu Phùng Vĩnh Hưng và Minh Cường Phát tổng số tiền 24,9 tỉ.

Cáo trạng thể hiện, ngay khi Thái được bổ nhiệm chức vụ chủ tịch Nhà xuất bản, lãnh đạo 2 công ty trên đã đến gặp vừa để giới thiệu về công ty vừa nhờ ông tạo điều kiện giúp đỡ cho trúng thầu và “sẽ cảm ơn”.

Sau khi thống nhất với Nguyễn Trí Minh (giám đốc Công ty Minh Cường Phát) và Tô Mỹ Ngọc (chủ tịch HĐQT Công ty Phùng Vĩnh Hưng), Thái đã chỉ đạo cấp dưới lựa chọn phương thức “chào hàng cạnh tranh rút gọn” và đưa 2 công ty này vào “danh sách ngắn” được nhận yêu cầu báo giá trái quy định, cáo trạng nêu.

Năm 2017, Công ty Phùng Vĩnh Hưng trúng 3 gói thầu tổng trị giá hơn 282 tỉ. Nữ chủ tịch công ty đã chuẩn bị số tiền 3 tỉ bay từ TP. Hồ Chí Minh ra Hà Nội gặp Thái.

Cuộc gặp diễn ra tại phòng làm việc của cựu chủ tịch Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, Ngọc để túi tiền ở cạnh bàn uống nước và nói có chút “quà biếu cảm ơn đã giúp công ty trúng thầu”. Cuộc gặp kết thúc, Thái mở túi kiểm tra và cất tiền vào két sắt trong phòng làm việc.

Trong 4 năm tiếp theo (từ 2018 - 2021), Công ty Phùng Vĩnh Hưng đã tham gia và trúng 10 gói thầu. Nữ chủ tịch của công ty này đã đến phòng làm việc của Thái định kỳ mỗi năm 1 lần để đưa tiền mỗi lần 4 tỉ.

Trong khoảng thời gian trên Thái đã nhận tổng số tiền 16 tỉ, khi nhận tiền đều cất vào két sắt trong phòng làm việc của mình. Ngoài ra, vào dịp Tết nguyên đán của 5 năm liên tiếp, từ 2018-2022, Ngọc đều cảm ơn Nguyễn Đức Thái 200 triệu đồng mỗi năm, tổng một tỉ đồng.

Như vậy, từ 2017-2022, chủ tịch Công ty Phùng Vĩnh Hưng đã đưa hối lộ cho Nguyễn Đức Thái tổng cộng 20 tỉ đồng vì được tạo điều kiện trúng 13 gói thầu tổng trị giá hơn 2.100 tỉ đồng, cáo trạng nêu.

Những túi quà tiền tỉ của doanh nghiệp mang đi đâu?

Ngoài ra, Nguyễn Đức Thái còn bị cáo buộc nhiều lần nhận tiền "giúp đỡ" Nguyễn Trí Minh, giám đốc Công ty TNHH giấy Minh Cường Phát.

Theo cáo trạng, khoảng tháng 7/2017, Minh đến phòng làm việc của chủ tịch Nhà xuất bản Giáo dục để gặp và giới thiệu công ty của mình là đối tác cung cấp giấy từ những năm trước.

Đồng thời, Minh đề nghị được tạo điều kiện cho công ty của mình được tiếp tục là đối tác cung cấp giấy. Công ty này sau đó được đưa vào danh sách, trúng gói thầu số 6.

Tháng 9/2017, Minh mang theo một hộp bánh, chai rượu và 400 triệu đồng bỏ vào túi giấy, tiếp tục đến phòng làm việc đưa cho Thái để cảm ơn.

Đồng thời, Minh đề nghị và được Thái đồng ý cho công ty trúng gói thầu số 7. Thái sau đó chỉ đạo cấp dưới hợp thức hóa thủ tục để công ty của Minh trúng thầu.

Cũng như lần trước, sau khi "nhờ vả" thành công, Minh bay từ TP. Hồ Chí Minh ra Hà Nội. Sau khi xuống sân bay Nội Bài, Minh đế ngân hàng rút 2,5 tỉ để vào túi nilong màu đen.

Giám đốc Công ty Minh Cường Phát mua một hộp bánh, một chai rượu mang theo túi bóng đựng 2,5 tỉ đến phòng làm việc gặp ông Thái. Ông Minh để túi quà đựng tiền dưới đất gần phía phía đầu bàn uống nước rồi cảm ơn chủ tịch Nhà xuất bản Giáo dục vì đã tạo điều kiện cho trúng thầu.

Ngoài ra, trong thời gian từ năm 2018 đến năm 2020, để được vào danh sách tham dự và cung ứng giấy in, Nguyễn Trí Minh đều đến gặp, đề nghị và được Thái đồng ý cho tiếp tục tham gia chào hàng, cung cấp giấy in.

Nhờ sự giúp đỡ của Thái, công ty của ông Minh trúng 3 gói thầu. Giám đốc doanh nghiệp sau đó ba lần mang theo túi quà với tổng số tiền 2 tỉ đồng đến gặp cảm ơn Thái.

Viện kiểm sát cáo buộc từ năm 2017 - 2020, Nguyễn Trí Minh đã đưa hối lộ tổng số tiền 4,9 tỉ đồng cho Nguyễn Đức Thái để được tạo điều kiện trúng các gói thầu.

Thái khai tất cả những lần đưa tiền hối lộ, chỉ có hai người trong phòng làm việc của ông, nên lúc đưa tiền không ai chứng kiến. Nhận tiền xong, đều cất tiền vào két sắt sau bàn làm việc và sử dụng để chi tiêu cá nhân.

Quá trình điều tra, Thái thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, đã nộp lại 3 tỉ đồng tiền nhận hối lộ, tự nguyện giao tài sản kê biên để khắc phục hậu quả vụ án.