“Tiên trách kỷ…”

Tuy nhiên, cho đến thời điểm này, chưa có đủ bằng chứng để kết luận về hiện tượng trên. Có ý kiến cho rằng, doanh nghiệp và các cơ quan quản lý của Việt Nam hiện nay đang rất thiếu thông tin về thị trường Trung Quốc. Vì thế, khi các doanh nghiệp nước ngoài thu mua nông sản, các cơ quan này đã không tính toán, định lượng được thị trường. Về dư luận cho rằng việc thu mua này khiến giá bán trong nước bị đẩy lên và Nhà nước bị thất thu thuế, có ý kiến phản bác: khi các thương nhân Trung Quốc sang Việt Nam buôn bán, họ phải tuân thủ tất cả các quy định của pháp luật Việt Nam, cũng phải kê khai hải quan và nộp thuế theo quy định. Còn nếu để xảy ra tình trạng trốn lậu thuế thì cũng phần nào do các cơ quan quản lý của Việt Nam. Và cũng chưa thể kết luận được việc thu mua này khiến giá bán của nhiều mặt hàng thực phẩm tiêu dùng trong nước như thịt lợn, trứng bị đẩy lên cao. Vì trên thực tế, gần đây giá nguyên liệu đầu vào như thức ăn chăn nuôi cũng có nhiều biến động, cộng thêm là sự điều chỉnh tăng của giá điện, giá xăng dầu… trước đó.

Việc để doanh nghiệp nước ngoài “lấn sân” các doanh nghiệp trong nước cũng thể hiện sự yếu kém của các cơ quan quản lý. Có ý kiến cho rằng, trên thế giới không có quốc gia nào để thương nhân nước ngoài đến thu mua hàng hoá dễ như Việt Nam. Không thể cấm các thương nhân thu mua hàng hóa nhưng phải giám sát để biết họ thu mua với mục đích gì, tránh các hành vi mang tính phá hoại, gây rối loạn thị trường trong nước.

Qua đây, các doanh nghiệp trong nước cũng cần thay đổi cách thu mua nông sản. Thay vì ngồi ở vị trí “bề trên” để chờ nông dân mang nông sản đến và ép giá đối với họ, thì doanh nghiệp phải chủ động hơn và nghĩ nhiều hơn đền lợi ích của người nông dân.

Trung Nguyễn