Thú vị mùa "săn" dế

Sau trận mưa tầm tả, trời bắt đầu hửng nắng, chúng tôi theo chân anh Phạm Minh Phương (SN 1996, thôn Phú Quý, xã Đại Hiệp, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam) cùng nhóm bạn của mình đi…”săn” dế.

Dế ở đất Quảng Nam đặc biệt có những con to bằng ngón chân cái, thịt chắc và béo ngậy bởi chúng đào hang sâu trên nền đất trồng hoa màu. Cứ lũ lên là chúng trồi lên, bò trên những cây ven đường, cây bụi để tránh nước, cho nên lúc đó chỉ cần lội nước một lúc là bắt được cả xô.

Mỗi miền có cách bắt dế khác nhau, nhưng thường chung những cách bắt truyền thống như: tìm hang để đào, đổ nước hoặc dùng đèn huỳnh quang… Ngoài ra, còn có một cách bắt dế cũng rất thú vị là đợi lúc ban đêm, sẽ đi theo các trụ đèn đường để tìm. Loài dế chủ yếu kiếm ăn và tìm bạn tình vào ban đêm, nên khi thấy ánh đèn sáng sẽ lao vào, chỉ cần nhanh tay là chộp được.

Hành trang lên đường “săn dế” của anh Phương cùng nhóm bạn hôm nay đơn giản chỉ có bình nhựa 1,5 lít để đựng dế, xô nhựa để múc nước và cây cuốc trên vai.

Anh Phương chia sẻ, sau những trận mưa là thời điểm lý tưởng nhất để đi bắt dế. Lúc này đất ướt nên rất dễ đào, còn dế thì chui vào hang tránh mưa nên chắc chắn bắt sẽ thu được kết quả.

Anh Phạm Minh Phương đang đào hang “săn” dế

Có rất nhiều loại dế như: dế mèn, dế than, dế cơm…nhưng dế cơm là loại thịt ngon nhất. Những khi bước vào mùa lũ cũng là lúc loài dế cơm từ dưới hang sâu lột xác chui lên mặt đất để tìm bạn tình và sinh sản.

Dế cơm sống chủ yếu ở vùng đất cát, những nơi cao ráo, thoáng mát. Mỗi con dế sẽ đào 1 hang sâu dưới đất khoảng 40 cm và sống độc lập. Hang dế rất dễ phát hiện, thấy hang to cỡ ngón tay có đất vón cục phía trên xung quanh miệng thì đó chính là hang dế. Gặp hang dế, cuốc vài cái là sẽ tóm được chú dế cơm béo ú, đang nằm co ro dưới đáy hang. Nói rồi anh Phương cầm cuốc đào vài cái đã tới được “nhà” của dế, lúc này chỉ cần lấy tay bắt cho vào bình nhựa.

Với số lượng người đông đảo đi “săn” dế, anh Phương cho biết, không có một con nào có thể thoát được. Tuy nhiên, có nhiều chú dế rất khôn ngoan, chúng thường làm hang chia thành nhiều tầng, bậc khác nhau và có cả ngách “thoát hiểm” khi gặp nguy.

Gặp hang dế này, người có kinh nghiệm săn dế sẽ biết, vì ụ đất trên miệng hang rất nhiều, miệng hang to và bóng láng hơn những hang khác, khi đó chỉ có cách bít các ngách lại rồi đổ ngập nước mới bắt được chúng.

Với những hang sâu anh Phương phải đổ nước vào hang làm cho dế ngộp nước, chui lên hoặc chỉ cần bẻ cọng cỏ dài khoảng 50 cm chọc xuống hang, cọng cỏ trúng dế làm dế bị “nhột” sẽ tự bò lên miệng hang. Những chú dế được mang về rửa sạch, ngắt phần đuôi dế để rút bỏ ruột là có thể chế biến được nhiều món...

“Chiến lợi phẩm” sau một giờ đồng hồ “săn” dế

Thịt dế có thể ăn kèm rau sống hay cuốn bánh tráng chấm nước mắm tỏi ớt cũng rất ngon hoặc xào sả ớt, thêm ít lá chanh là “tuyệt cú mèo”. Phần bụng béo ngậy , phần đầu, chân giòn tan, nước sốt thì mặn mà thơm lừng mùi sả, cùng cái vị the the của lá chanh tạo nên một hương vị khó tả, rất đậm chất quê mà bất cứ ai ăn qua một lần cũng không thể nào quên được.

Đó là món ăn mùa lũ của nhiều nhà. Vì không đi đâu được nên dế xào mặn mặn một tý ăn với cơm trắng là đã quá tuyệt trong những ngày lũ. Nếu dế bắt về nhiều, ăn không hết thì chế biến các món để dành ăn hai, ba ngày.

Cách thông dụng mà ngon nhất vẫn là dế xào. Cho dầu ăn vào chảo, phi hành cho thơm rồi cho dế vào đảo đều. Thêm gia vị, ớt, tiêu, mắm, muối vào rim cho đến khi dế chín thì múc ra dĩa…nhắm rượu gạo thì ngon tuyệt.

Theo một số thông tin, thịt dế chứa nhiều chất dinh dưỡng nhất là Protein và Calcium. Ngoài ra dế còn được dùng làm thuốc để trị một số bệnh như: béo phì, tê thấp, lợi tiểu, đau nhức…

Theo các tài liệu nước ngoài, dế là côn trùng giàu protein, ít chất béo, giúp giảm lượng coletoron trong máu, thịt dế còn được dùng trong các trường hợp chữa chứng nhiễm độc nước tiểu, chữa sỏi thận.

Ngày nay, các món ăn được chế biến từ dế không chỉ là món ăn của người nhà quê mà còn có mặt tại nhiều nhà hàng, quán ăn tại các thành phố lớn.