Thu hồi đất trái luật tại Phú Quốc: Vì sao bản án không được thi hành?

Nguyên đơn trong vụ án là ông Đỗ Văn Thơ (SN 1957, có đất tại ấp 2, thôn Đường Bào, xã Dương Tơ, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang). Bị đơn là UBND huyện Phú Quốc. Phía có quyền lợi nghĩa vụ liên quan là Công ty Cổ phần 99 Núi (có trụ sở tại TP HCM).

Ông Thơ cho biết, từ nhiều năm trước, ông ra Phú Quốc tìm mua một vài miếng đất, lập trang trại… Trong số đất mua, có mảnh đất hình con dao, nối từ nhà ông ra biển. Cơn sốt đất lan đến Phú Quốc, nhiều dự án mọc lên, dải đất của ông bị dự án Sunset Sanato (do Công ty Cổ phần 99 Núi làm chủ đầu tư) kẹp hai bên. Thời điểm đó cha con ông chưa chuyển hẳn ra đảo sống, mà thường ở trong đất liền. Chỉ vài ngày lơ là, lúc ra thăm đã thấy đất của mình bị san ủi, công trình dự án chồng lên.

Ông Thơ mang đơn cầu cứu, khiếu nại khắp nơi. Hơn một năm sau, ngày 14/8/2014, ông mới nhận được các quyết định về việc thu hồi đất, ký ban hành từ năm 2011. Quyết định ghi rõ thu hồi đất giao Công ty 99 Núi làm dự án đầu tư phục vụ mục đích thương mại.

Không đồng ý với các quyết định trên, đầu năm 2015, ông quyết định gửi đơn khởi kiện ra tòa.

Mảnh đất của ông Thơ

Ngày 27/5/2016, TAND huyện Phú Quốc đã xét xử vụ việc. Hồ sơ phiên tòa cho thấy trong các cuộc làm việc trước đó, đại diện UBND Phú Quốc thừa nhận các quyết định thu hồi đất sai về đối tượng. Tuy nhiên huyện cho rằng “trên địa bàn huyện Phú Quốc không có trường hợp nào thu hồi đất giao cho nhà đầu tư mà người có đất thỏa thuận giá đền bù với nhà đầu tư, chỉ căn cứ theo bảng giá đất hàng năm UBND tỉnh ban hành để tính giá trị bồi thường”. Đại diện Công ty 99 Núi thừa nhận đất của cha con ông Thơ, công ty này đã xây dựng, san lấp mặt bằng một phần.

Tại phiên tòa, Hội đồng xét xử đã chỉ ra những sai phạm của UBND huyện Phú Quốc, sai từ đối tượng trong các quyết định, quy trình khi đo đạc thực địa mà không có mặt chủ đất, đến việc áp dụng pháp luật khi thu hồi đất. Tòa nêu rõ: “UBND huyện Phú Quốc xác định trường hợp thu hồi đất với cha con ông Thơ để giao cho nhà đầu tư thực hiện dự án nên căn cứ vào giá đất do UBND tỉnh Kiên Giang ban hành tại thời điểm thu hồi đất là căn cứ bồi thường là chưa đủ cơ sở. Vì mục đích thu hồi đất của UBND huyện Phú Quốc với cha con ông Thơ không thuộc trường hợp thu hồi theo quy định tại Điều 39 Luật Đất đai năm 2003”.

Tòa chấp nhận đơn khởi kiện của ông Thơ, tuyên hủy các quyết định thu hồi đất và quyết định bồi thường, hỗ trợ, tái định cư với ông Thơ. Bản án không bị kháng cáo kháng nghị, có hiệu lực thi hành.
     
Tuy nhiên, phán quyết của tòa án không được UBND huyện và Công ty 99 Núi thực thi, dù đoàn kiểm đếm của huyện xác định Công ty 99 Núi đã lấn chiếm hàng ngàn m2 đất của ông Thơ, dù cha con ông Thơ liên tục có đơn và ngày 28/10/2016 Chánh án TAND huyện đã ra quyết định buộc Chủ tịch UBND huyện thi hành bản án.

Đàn lợn ông Thơ chăn thả bên dự án lấn đất

Cuối tháng 5/2018, tròn hai năm sau ngày bị tuyên thua kiện, UBND huyện Phú Quốc vẫn không chấp hành bản án, một lần nữa ra văn bản thu hồi đất của ông Thơ mà không thỏa thuận bồi thường.

Ông Thơ tiếp tục khiếu nại. Ông Thơ cho rằng từ tháng 8/2018 đến nay, luôn bị “xã hội đen” đến rình rập, mang hung khí đuổi chém. Ngày 26/12/2018, ông nhận được thông báo phải tự tháo dỡ một phần hàng rào trên đất của ông giao Công ty 99 Núi sử dụng. Sau đó, một đoàn người đến phá dỡ, cưỡng chế trong lúc ông không có nhà, lấy đi một số tài sản như hàng rào, cổng thép trắng…

Chỉ ít ngày sau đó, Chủ nhật 6/1/2019, dù là ngày nghỉ, khi ông Thơ cho xây bức tường trên đất nhà mình nhằm bảo vệ tài sản, một đoàn hàng chục người đến phá dỡ công trình… Gia đình ông Thơ phản đối quyết liệt, phải đến khi Trưởng Công an huyện có mặt, lập biên bản, đoàn người mới giải tán và Công ty 99 Núi bỏ lại chiếc máy xúc tại hiện trường.

Biên bản có chữ ký của Trưởng Công an huyện

Ông Thơ cho biết đã làm đơn đến tỉnh và Trung ương, tố cáo sự việc địa phương cố tình áp dụng sai luật đất đai, đề nghị xử lý nghiêm những cán bộ sai phạm. Với Công ty 99 Núi, ông đang làm đơn tố giác tội phạm, đề nghị cơ quan chức năng xử lý hành vi hủy hoại tài sản của gia đình ông.

Dù huyện Phú Quốc đã bị tòa án xác định thu hồi đất trái luật, mỗi khi ông Thơ có động thái gì trên đất của mình, huyện lại cho đoàn người đến “cưỡng chế” (ảnh chụp ngày 6/1/2019, do bạn đọc cung cấp)

Chúng tôi sẽ tiếp tục phản ánh sự việc khi có những diễn biến mới.