Ngày 24/4/2015, Báo Công lý có đăng bài “Chiếm đoạt tiền tỷ nhưng không khởi tố hình sự?” phản ánh việc vợ chồng ông Tống Văn Đạt tố cáo vợ chồng ông Nguyễn Đắc Tiến về hành vi lợi dụng tín nhiệm chiếm đoạt 5.864.000.000 đồng.
Tuy nhiên Công an tỉnh Bắc Ninh ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự và có công văn phản hồi cho Báo Công lý nói rõ sự vụ trên đã chuyển sang cho VKSND cùng cấp xử lý.
Đại tá Nguyễn Sỹ Phác, Phó thủ trưởng Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bắc Ninh đã ký và ban hành Công văn số 196/CV-PC46 ngày 27/04/2015 gửi Báo Công lý có nội dung: “Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bắc Ninh có thụ lý, điều tra đơn của ông Tống Văn Đạt tố cáo vợ chồng ông Nguyễn Đắc Tiến có hành vi lừa đảo chiếm đoạt gần 6 tỷ đồng. Quá trình điều tra, xác minh và làm rõ sự việc ông Đạt, bà Tâm cho vợ chồng ông Tiến, bà Hằng vay tổng số tiền gần 6 tỷ đồng và cũng điều tra làm rõ việc ông Tiến, bà Hằng có thỏa thuận chuyển nhượng 02 lô đất tại thôn Thụ Ninh, phường Vạn An, TP. Bắc Ninh để đòi trừ nợ với ông Đạt, bà Tâm; đồng thời dùng một phần giấy tờ liên quan đến lô đất này để hứa hẹn trả nợ khi vay tiền của ông Nguyễn Đức Ngọt, bà Đào Thị Thanh và ông Hoàng Đức Dũng cùng trú tại TP.Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh.
Ngày 24/10/2014, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bắc Ninh đã ra Quyết định số 10/PC46 không khởi tố vụ án hình sự và thông báo cho vợ chồng ông Đạt, bà Tâm biết.
Giấy vay tiền do anh Tống Văn Đạt và chị Lê Thanh Tâm cung cấp
Đến ngày 12/11/2014, Cơ quan CSĐT nhận được đơn của ông Tống Văn Đạt về việc khiếu nại Quyết định không khởi tố vụ án hình sự số 10/PC46 của Cơ quan CSĐT. Sau khi xem xét đơn và tài liệu chứng cứ thu thập được, ngày 04/12/2014, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bắc Ninh đã có Văn bản 67/PC44 trả lời ông Tống Văn Đạt, trong đó nêu rõ: Phó thủ trưởng Cơ quan CSĐT Công an tình Bắc Ninh ra Quyết định không khởi tố vụ án hình sự số 10/PC46 ngày 24/12/2014 là có căn cứ và đúng quy định cùa pháp luật; Quyết định không khởi tố vụ án hình sự được VKSND cùng cấp phê chuẩn. Vậy căn cứ vào quy định của Luật Tố tụng hình sự, đến nay mọi thắc mắc, kiến nghị của ông Tống Văn Đạt đối với vụ việc thì thuộc thẩm quyền của VKSND tỉnh Bắc Ninh”.
Nhiều chuyên gia pháp lý cho rằng việc Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bắc Ninh ra công văn nêu rằng “Quyết định không khởi tố vụ án hình sự được VKSND cùng cấp phê chuẩn” là không đúng với quy định của pháp luật. Bởi lẽ, theo Điều 104 Bộ luật Tố tụng hình sự, khi xác định có dấu hiệu tội phạm thì Cơ quan CSĐT phải ra quyết định khởi tố vụ án hình sự mà không cần sự phê chuẩn của VKSND cùng cấp. Theo Điều 108 Bộ luật Tố tụng hình sự về việc Quyết định không khởi tố vụ án hình sự cũng nêu rõ: Khi có một trong những căn cứ quy định tại Điều 107 Bộ luật này (Bộ luật Tố tụng hình sự) thì người có quyền khởi tố vụ án ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự mà không cần sự phê chuẩn của VKSND cùng cấp được quy định tại khoản 4 Điều 126 Bộ luật Tố tụng hình sự, hoặc trường hợp ra lệnh bắt bị can, bị cáo để tạm giam mới cần sự phê chuẩn của VKSND cùng cấp, được quy định tại điểm d khoản 1 Điều 80 Bộ luật Tố tụng hình sự. Vì vậy công văn trả lời của Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bắc Ninh là chưa xác đáng.
Mặt khác, hành vi của ông Tiến và bà Hằng vay 5.864.000.000 đồng của vợ chồng ông Đạt, bà Tâm, sau đó dùng thủ đoạn gian dối rồi bỏ trốn hòng chiếm đoạt số tiền trên đã cấu thành tội phạm theo Điều 140 BLHS về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”; hành vi dùng 02 lô đất của mình đã chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho ông Đạt và bà Tâm đem đi thế chấp cho nhiều người khác để vay tiền là hành vi dùng thủ đoạn gian dối để lừa đảo chiếm đoạt tài sản, được quy định tại Điều 139 BLHS về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Vì vậy, nhiều chuyên gia pháp lý cho rằng việc Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bắc Ninh không khởi tố vụ án là trái quy định của pháp luật.
Thiết nghĩ, các cơ quan tố tụng tỉnh Bắc Ninh cần xem xét giải quyết vụ việc trên theo đúng quy định của pháp luật, tránh bỏ lọt tội phạm, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người dân.