Thông qua Thông cáo chung Đại hội đồng AIPA lần thứ 41

Trong khuôn khổ Đại hội đồng Liên nghị viện ASEAN lần thứ 41 (AIPA 41) với chủ đề “Ngoại giao nghị viện vì Cộng đồng ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng” diễn ra với hình thức trực tuyến, sáng 10/9, Phiên họp toàn thể thứ hai đã diễn ra tại điểm cầu Hà Nội và các điểm cầu nghị viện của các nước thành viên ASEAN, các nước quan sát viên…

Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Nguyễn Thị Kim Ngân, Chủ tịch Đại hội đồng AIPA 41 điều hành Phiên họp.

Phiên họp toàn thể Đại hội đồng AIPA 41 sáng 10/9

Trong phiên họp toàn thể, các thành viên AIPA đã nghe và thông qua báo cáo của các Uỷ ban: Xã hội, Chính trị, Kinh tế, Xã hội, Tổ chức và báo cáo của Hội nghị Nữ nghị sỹ AIPA (WAIPA), Hội nghị không chính thức Nghị sĩ trẻ AIPA.

Đồng thời, các trưởng đoàn cũng bày tỏ thống nhất với dự thảo Thông cáo chung của Đại hội đồng lần thứ 41 và tiến hành ký Thông cáo chung bằng hình thức điện tử do phiên làm việc diễn ra trực tuyến.

Phát biểu tại phiên họp, đại diện các Nghị viện thành viên đều cảm ơn sự chuẩn bị chu đáo và tổ chức thành công Đại hội đồng AIPA 41 bằng hình thức trực tuyến trong bối cảnh đại dịch Covid-19 của nước chủ nhà Việt Nam và sự lãnh đạo của Chủ tịch Quốc hội, Chủ tịch AIPA 41 Nguyễn Thị Kim Ngân.

Nhiều ý kiến nhấn mạnh, dù các đại biểu không thể gặp nhau trực tiếp tại Vịnh Hạ Long như dự kiến, song với sự chuẩn bị chu đáo, Đại hội đồng đã đạt được nhiều kết quả rất tích cực, nhận được sự đồng thuận cao, mang đến cơ hội chia sẻ ý kiến và nói lên vấn đề cùng quan tâm. Điều này cũng cho thấy nỗ lực của AIPA nhằm vượt qua đại dịch. 

Các Nghị quyết và báo cáo được thông qua

* Báo cáo của Chủ tọa Hội nghị nữ Nghị sĩ, Phó Chủ tịch Thường trực Nhóm nữ đại biểu Quốc hội Việt Nam Nguyễn Thúy Anh trình bày cho biết, các đại biểu tại Hội nghị đã kêu gọi các Nghị viện thành viên AIPA và các Quốc gia thành viên ASEAN tiến hành rà soát khung pháp lý quốc gia về việc làm và thu nhập, và bảo đảm khả năng thích ứng với vấn đề giới cũng như đề xuất và thông qua quan điểm chung của ASEAN đối với Mục tiêu phát triển bền vững về bình đẳng giới; nâng cao năng lực, sự tham gia vào các khuôn khổ giám sát liên quan đến việc làm bền vững và thu nhập của lao động nữ.

Các đại biểu đề nghị các Nghị viện thành viên AIPA quan tâm hơn đến việc phân bổ nguồn lực cho các chính sách, chương trình để giải quyết các vấn đề mới nổi nhằm thúc đẩy việc làm, tăngthu nhập như: phát triển kỹ năng kinh doanh và lãnh đạo số cho phụ nữ, kiện toàn các dịch vụ hỗ trợ cho phụ nữ và trẻ em gái trong và sau khủng hoảng đại dịch Covid-19; bảo đảm rằng, bình đẳng giới là vấn đề cốt lõi và cần thiết trong mọi nỗ lực tái tạo việc làm sau đại dịch. Hội nghị cũng kêu gọi các Nghị viện thành viên AIPA phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan của ASEAN để tăng cường hợp tác trong việc thúc đẩy việc làm bền vững và tăng thu nhập cho lao động nữ; tăng cường an sinh xã hội, bao gồm cả tiếp cận giáo dục và đào tạo nghề, dành cho phụ nữ và trẻ em gái. Hội nghị đạt được sự nhất trí cao và đã thông qua Nghị quyết về “Vai trò của nữ nghị sĩ trong việc đảm bảo việc làm và thu nhập cho lao động nữ”.

* Báo cáo về cuộc họp của Ủy ban Chính trị, Thứ trưởng Ngoại giao, Bùi Thanh Sơn, Uỷ viên Ban đối ngoại Quốc hội Việt Nam, cho biết, cuộc họp đã trao đổi sâu rộng về chủ đề “Ngoại giao Nghị viện vì hoà bình, an ninh bền vững và thịnh vượng của Cộng đồng ASEAN”. Các đại Nghị viện thành viên AIPA nhất trí nhấn mạnh vai trò quan trọng của Ngoại giao Nghị viện trong thúc đẩy hợp tác khu vực, thúc đẩy phát triển bền vững và nâng cao năng lực khu vực ứng phó với các thách thức về chính trị, an ninh trong bối cảnh khu vực và thế giới có nhiều biến động khó lường, với nhiều thách thức và cơ hội đan xen. Các Đại biểu khẳng định cam kết mạnh mẽ của kênh lập pháp ủng hộ những nỗ lực chung của kênh hành pháp ASEAN thúc đẩy một “ASEAN gắn kết và Chủ động thích ứng”, cũng như xây dựng một Cộng đồng hoà bình, ổn định, vì người dân, hướng tới người dân, tự cường và dựa trên luật lệ.

Cuộc họp cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của xây dựng lòng tin, thúc đẩy đối thoại và hợp tác trong quan hệ giữa quốc gia, thúc đẩy hợp tác đa phương, xây dựng một trật tự khu vực và thế giới dựa trên luật lệ, ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong một cấu trúc khu vực rộng mở, minh bạch và dựa trên luật lệ. Cuộc họp tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì hoà bình, an ninh, ổn định, an toàn và tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông; nguyên tắc thượng tôn pháp luật, thực hiện đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) năm 2002 và sớm hoàn thiện bộ Quy tắc Ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC) hiệu lực và hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước về Luật Biển của Liên hợp quốc (UNCLOS) 1982.

Các đại biểu nhất trí đẩy mạnh nỗ lực hợp tác chặt chẽ, toàn diện và hiệu quả trong ứng phó với các thách thức đang nổi lên đe dọa an ninh và ổn định ở khu vực, trong đó có nỗ lực khắc phục tác động nghiêm trọng của dịch bệnh Covid-19 đối với đời sống xã hội của các quốc gia, thúc đẩy phục hồi bền vững, toàn diện ở khu vực.

Cuộc họp đã xem xét và thông qua 6 Báo cáo gồm: Báo cáo của cuộc họp lần thứ 9, lần thứ 10, và lần thứ 11 Nhóm Tư vấn AIPA (AIPA Caucus); Nghị quyết về thông qua Báo cáo Đối thoại Lãnh đạo ASEAN-AIPA tại các Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 30, lần thứ 34 và lần thứ 36.

* Báo cáo nội dung Phiên họp Ủy ban Kinh tế, ông Vũ Hồng Thanh, đại biểu Quốc hội Việt Nam cho biết, cuộc họp đã thông qua Nghị quyết về Vai trò của Nghị viện trong thúc đẩy gắn kết và phục hồi kinh tế ASEAN sau đại dịch Covid-19. Ủy ban quyết nghị ủng hộ việc triển khai các sáng kiến của ASEAN nhằm chủ động và kịp thời ứng phó, đồng thời phối hợp khu vực để kiểm soát hiệu quả dịch bệnh, bảo đảm sự ổn định tài chính, kinh tế vĩ mô và từng bước khôi phục hoạt động kinh tế trong trạng thái bình thường mới. Ủy ban kêu gọi các nước thành viên ASEAN duy trì các biện pháp phòng ngừa ứng phó với đại dịch Covid-19, ban hành những chính sách về giáo dục, việc làm và cải thiện hệ thống y tế công, đồng thời, thực hiện các biện pháp chính sách phù hợp nhằm giảm tác động về mặt kinh tế của đại dịch Covid-19 đến các ngành, nghề chịu tác động mạnh nhất trong ASEAN, bao gồm ngành vận chuyển, du lịch, bán lẻ, sản xuất và ngành dịch vụ khác. Ủy ban hoan nghênh việc thành lập Quỹ ASEAN ứng phó đại dịch Covid-19 như một công cụ để đáp ứng các nhu cầu cấp bách và mục tiêu dài hạn của các nước thành viên ASEAN phát sinh từ đại dịch.

Ghi nhận ASEAN để phát triển kinh tế số; tận dụng các cơ hội của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư nhằm khắc phục bất lợi từ việc đóng cửa nền kinh tế và giãn cách xã hội trong đại dịch Covid-19.

Ủy ban khuyến nghị các Nghị viện thành viên AIPA tiếp tục rà soát và hoàn thiện khuôn khổ pháp lý nhằm thúc đẩy thuận lợi hóa thương mại và các chuỗi cung ứng không gián đoạn; xây dựng chính sách đầu tư thông thoáng, bền vững, có trách nhiệm; bảo đảm an ninh lương thực và chuỗi giá trị nông nghiệp; nghiên cứu các khuôn khổ lập pháp mới và thiết yếu để thể chế hóa các cơ chế chuẩn bị và ứng phó với đại dịch COVID-19 và các đại dịch trong tương lai; tăng cường việc triển khai kinh tế tuần hoàn và sử dụng năng lượng tái tạo vì sự phát triển bền vững.

Ủy ban hoan nghênh và khuyến khích những nỗ lực từ phía các khuôn khổ hợp tác vùng, bao gồm khu vực Mê Công, thúc đẩy phát triển bao trùm và bền vững trong Cộng đồng ASEAN bằng cách gắn tăng trưởng tiểu vùng với sự phát triển toàn diện của ASEAN; khuyến khích sự phối hợp chặt chẽ hơn giữa các cơ quan theo từng ngành trong ASEAN và các khuôn khổ hợp tác tiểu vùng nhằm đạt được mục tiêu chung là thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các nước thành viên ASEAN.

* Báo cáo về cuộc họp của Ủy ban Xã hội, ông Phan Thanh Bình, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội, cho biết, trên tinh thần hữu nghị, đoàn kết và hợp tác, Phiên họp của Ủy ban Xã hội đã thảo luận và thông qua các Nghị quyết thông qua Báo cáo Hội nghị Hội đồng AIPA về hiểm họa ma túy lần thứ ba (AIPA CODD 3) kèm theo Nghị quyết về Biến lời nói thành hành động hướng tới một Cộng đồng ASEAN không có ma túy; Nghị quyết thông qua Báo cáo kèm theo Nghị quyết Hội nghị về Đối tác nghị viện về hợp tác giáo dục và văn hóa vì sự phát triển bền vững và Nghị quyết về nâng cao vai trò của AIPA trong việc hỗ trợ Cộng đồng Văn hóa – Xã hội ASEAN ứng phó với đại dịch Covid-19.

Với việc bày tỏ quan ngại sâu sắc về những tác động chưa từng thấy của đại dịch Covid-19 đến toàn thế giới nói chung và cộng đồng Văn hóa – Xã hội ASEAN nói riêng, Ủy ban khẳng định vai trò quan trọng của các nghị viện thành viên ASEAN trong hỗ trợ Cộng đồng Văn hóa – Xã hội ASEAN ứng phó với đại dịch Covid-19 nhằm đạt được các mục tiêu phát triển bền vững về văn hóa, xã hội và mục tiêu Tầm nhìn 2025 về xây dựng Cộng đồng ASEAN hướng về người dân và lấy người dân làm trung tâm. Ủy ban kêu gọi các nước thành viên ASEAN tiếp tục hành động và tăng cường hợp tác giảm thiểu các tác động của thiên tai và đại dịch đối với người dân các nước ASEAN.

* Báo cáo về cuộc họp của Ủy ban Tổ chức, ông Vũ Hải Hà, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối Ngoại Quốc hội Việt Nam, cho biết, cuộc họp Ủy ban Tổ chức đã diễn ra trên tinh thần đoàn kết, hữu nghị và hợp tác và thông qua 15 nghị quyết quan trọng, trong đó có Nghị quyết về Báo cáo tài chính của Ban Thư ký AIPA năm tài chính 2019-2020; Nghị quyết về dự toán ngân sách cho Ban Thư ký AIPA, quỹ đặc biệt và dự toán ngân sách bổ sung 2020-202; hai Nghị quyết công nhận Nghị viện Na Uy và Nghị viện Morocco là Quan sát viên của AIPA; Nghị quyết về sự tham gia của Nghị sĩ trẻ AIPA vào xây dựng cộng đồng ASEAN; Nghị quyết về Trao tặng Giải thưởng cống hiến xuất sắc AIPA cho Bà Pany Yathotou, Chủ tịch Quốc hội Lào; Nghị quyết về Trao tặng Giải thưởng cống hiến xuất sắc AIPA cho Bà Tòng Thị Phóng, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Việt Nam…

Phát biểu tại phiên họp, đại diện các Nghị viện AIPA đã chúc mừng những nỗ lực của Quốc hội Việt Nam đã tổ chức thành công Đại hội đồng AIPA bất chấp những thách thức do đại dịch Covid-19 mang lại; bày tỏ đánh giá cao các nội dung được thảo luận tại các phiên họp là ý nghĩa và thiết thực; nhất trí với các báo cáo của các phiên họp và nội dung Thông cáo chung.

* Báo cáo về Hội nghị Nghị sĩ trẻ AIPA, ông Lê Quốc Phong, Chủ tịch Nhóm Đại biểu quốc hội trẻ Việt Nam, cho biết, các đại biểu tham dự đánh giá cao sáng kiến của Quốc hội Việt Nam về tổ chức Hội nghị nghị sĩ trẻ AIPA, cho rằng Hội nghị là dấu ấn lịch sử quan trọng trong việc hình thành cơ chế gặp gỡ, thảo luận dành cho các nghị sĩ trẻ AIPA. Các đại biểu dự Hội nghị đều khẳng định mạnh mẽ vai trò và sự đóng góp quan trọng của thanh niên nói chung và nghị sĩ trẻ nói riêngtrong việc tham gia vào quá trình hoạch định chính sách phát triển quốc gia thông qua tư duy táo bạo và đổi mới.

Phát biểu từ các đoàn đại biểu đã giới thiệu nhiều mô hình, cách làm của các Nghị viện thành viên AIPA trong việc quan tâm, phát huy vai trò nghị sĩ trẻ, trong việc tiếp cận các nhu cầu chính đáng của thanh niên, tạo điều kiện để thanh niên phát triển, tham vấn thanh niên khi xây dựng chính sách, pháp luật và trao quyền cho thanh niên nhiều hơn trong tham gia các lĩnh vực của đời sống xã hội, không chỉ trong phạm vi từng quốc gia thành viên mà còn trong hợp tác, giao lưu, phát triển ASEAN. Hội nghị nhấn mạnh trong bối cảnh tình hình hiện nay, với sự phát triển của cách mạng 4.0, tác động của dịch bệnh Covid-19, sự tham gia của thanh niên, các nghị sĩ trẻ vào phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia thành viên ASEAN, các hoạt động của các nghị viện thành viên AIPA và các hoạt động của AIPA nói chung là rất cần thiết, cần được thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa.

Hội nghị thống nhất tăng cường hợp tác giữa nghị sĩ trẻ AIPA và Diễn đàn Thanh niên ASEAN trong thực hiện Chương trình hành động thanh niên ASEAN giai đoạn 2016 - 2020 và các năm tiếp theo.

Các đại biểu dự Hội nghị biểu thị sự đồng thuận cao về các nội dung của dự thảo Nghị quyết về “Sự tham gia của nghị sĩ trẻ AIPA vào tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN”. Theo đó, Hội nghị ủng hộ và hoan nghênh sáng kiến của Quốc hội Việt Nam về việc thành lập Hội nghị Nghị sĩ trẻ AIPA được tổ chức trong khuôn khổ các kỳ Đại hội đồng AIPA.