Thị trường trái phiếu doanh nghiệp kỳ vọng khởi sắc từ tháng 4, khi các tổ chức phát hành đáp ứng đầy đủ điều kiện theo quy định mới.
FiinGroup vừa công bố báo cáo về thị trường trái phiếu doanh nghiệp tháng 2/2025. Theo dữ liệu từ các chuyên gia, tính đến cuối tháng 2, toàn thị trường có gần 1,26 triệu tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp đang lưu hành, giảm nhẹ 0,4% so với cuối tháng 1/2025 nhưng tiếp tục tăng so với cùng kỳ.
Nguyên nhân chính bao gồm quý I hàng năm là thấp điểm về hoạt động phát hành trái phiếu của các ngân hàng và tâm lý thận trọng ở nhóm phi ngân hàng sau khi Luật chứng khoán sửa đổi có hiệu lực (từ ngày 1/1/2025).
Cơ cấu tỷ trọng giá trị lưu hành trái phiếu doanh nghiệp theo nhóm ngành trong tháng 2/2025 gần như không thay đổi so với tháng 1/2025. Cụ thể, ngân hàng tiếp tục dẫn đầu, chiếm 44% giá trị lưu hành trái phiếu doanh nghiệp của toàn thị trường. Tiếp theo là bất động sản (28,9%), du lịch và giải trí (6,1%).
Đáng chú ý, tháng 02 không ghi nhận đợt phát hành mới nào (lần đầu tiên từ năm 2020). Nguyên nhân chủ yếu do thanh khoản hệ thống ngân hàng dồi dào, giảm nhu cầu huy động vốn qua trái phiếu, cùng với các yêu cầu chặt chẽ hơn về công bố thông tin theo Luật Chứng khoán sửa đổi và Thông tư 76/2024, kéo dài thời gian chuẩn bị hồ sơ.
Đặc biệt, các doanh nghiệp bất động sản chịu áp lực lớn khi phải minh bạch hóa phương án huy động và sử dụng vốn. Mặc dù trái phiếu phát hành trước 1/1/2026 vẫn theo luật chứng khoán cũ, nhưng các tổ chức phát hành vẫn phải tuân thủ quy định công bố thông tin trong Thông tư 76 và vẫn chịu rủi ro bị điều chỉnh sau đó.
“Thị trường trái phiếu doanh nghiệp được kỳ vọng sôi động trở lại từ tháng 4/2025 (thậm chí có thể từ cuối tháng 3/2025) khi các tổ chức phát hành đáp ứng đủ điều kiện theo quy định mới” các chuyên gia của FiinGroup cho hay.
Về hoạt động mua lại, giá trị mua lại trái phiếu doanh nghiệp trước hạn trong tháng 2/2025 đạt 3,7 nghìn tỷ đồng, giảm 75% so với tháng trước và giảm 59% so với cùng kỳ, ghi nhận ở cả ngân hàng (giảm 66%) và Phi ngân hàng (giảm 77%).
Tuy nhiên lũy kế 2 tháng đầu năm 2025, giá trị mua lại trái phiếu doanh nghiệp trước hạn đạt gần 18,6 nghìn tỷ đồng, tăng nhẹ 0,6% so với cùng kỳ.
Cụ thể, trong tháng 2/2025, các ngân hàng đã thực hiện mua lại trước hạn 1 nghìn tỷ đồng trái phiếu, tương đương 1/3 giá trị mua lại của tháng 1. Phần lớn giá trị mua lại thuộc về VIB, ngân hàng đã mua lại toàn bộ lô trái phiếu VIB12214 phát hành vào tháng 2/2022.
Đối với nhóm phi ngân hàng, dịch vụ tài chính chiếm hơn một nửa khối lượng mua lại trong tháng (51%), với tổng giá trị mua lại trước hạn đạt 1,9 nghìn tỷ đồng, tăng gấp 5 lần so với tháng trước. Đáng chú ý, 99% giá trị mua lại của ngành thuộc về Tập đoàn Sovico nhờ tất toán toàn bộ 16 lô trái phiếu phát hành vào tháng 5 và 6/2020, vốn đã được công bố tái cấu trúc nợ từ năm 2023.
Trong khi đó, giá trị mua lại trước hạn ngành bất động sản chỉ đạt 241 tỷ đồng, giảm mạnh 98% so với tháng trước và giảm 85% so với cùng kỳ. Đây là giá trị mua lại thấp nhất theo tháng từ trước đến nay ở ngành bất động sản.
Dữ liệu từ hệ thống FiinPro-X cập nhật đến ngày 14/3/2025 cho thấy, các tổ chức phát hành đã thanh toán gần 18.000 tỷ đồng gốc và lãi TPDN từ đầu năm. Dự kiến, dòng tiền phải trả từ trái phiếu trong tháng 3 sẽ khoảng 19.300 tỷ đồng và hơn 10.600 tỷ đồng trong tháng 4. Tổng giá trị nợ gốc và lãi cần thanh toán trong quý II dự kiến đạt 52.500 tỷ đồng, cao hơn đáng kể so với quý I.
Cũng trong tháng 4, áp lực thanh toán nợ gốc của nhóm phi ngân hàng được dự báo giảm đáng kể, với tổng giá trị trái phiếu đến hạn thanh toán ước đạt 5.300 tỷ đồng, thấp hơn nhiều so với tháng 3 (13.200 tỷ đồng). Dự báo, ngành bất động sản sẽ chiếm 47% tổng giá trị đáo hạn trong tháng 4. Bên cạnh đó, ngành xây dựng và vật liệu cũng ghi nhận giá trị đáo hạn đáng kể.
Quý II/2025, tổng nợ gốc trái phiếu doanh nghiệp đến hạn thanh toán ở nhóm phi ngân hàng đạt 26,3 nghìn tỷ đồng, tăng 36% so với quý I. Dự kiến năm 2025 có hơn 163 nghìn tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn, đạt đỉnh ở quý III/2025 (65,3 nghìn tỷ đồng). Bất động sản chiếm tỷ trọng áp đảo, phần lớn tập trung vào tháng 7 (15,3 nghìn tỷ đồng) và tháng 8 (21,6 nghìn tỷ đồng).
Dòng tiền thanh toán lãi trái phiếu dự kiến trong tháng 4/2025 khoảng 3,8 nghìn tỷ đồng ở nhóm phi ngân hàng, giảm so với mức trung bình trong 3 tháng đầu năm (khoảng 4,7 nghìn tỷ đồng/tháng).
Bất động sản tiếp tục chiếm tỷ trọng lớn nhất (39% toàn thị trường), duy trì xu hướng chi phối nghĩa vụ trả lãi của nhóm phi ngân hàng trong thời gian qua. Ngoài ra, xây dựng và vật liệu, du lịch và giải trí cũng ghi nhận mức thanh toán lãi đáng kể, nhưng vẫn ở mức thấp hơn nhiều so với bất động sản.