Tháo gỡ vật liệu và giải phóng mặt bằng tuyến cao tốc ở Nam miền Trung

Theo báo cáo của Bộ Giao thông Vận tải, dự án đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 có tổng chiều dài khoảng 721,2 km, đi qua 12 tỉnh, thành phố. Trong đó, đoạn Quảng Ngãi - Khánh Hòa dài 351,2 km với 5 dự án thành phần (gồm Quảng Ngãi - Hoài Nhơn, Hoài Nhơn - Quy Nhơn, Quy Nhơn - Chí Thạnh, Chí Thạnh - Vân Phong, Vân Phong - Nha Trang), tổng mức đầu tư 70.255 tỉ đồng.

Tính đến thời điểm báo cáo, giải ngân đoạn tuyến Quảng Ngãi – Khánh Hòa chỉ đạt khoảng 2.857,4 tỉ đồng, tương đương 5,8% giá trị hợp đồng (chậm khoảng 2,3% so với kế hoạch).

Công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) hiện đã bàn giao 310/351,2 km (đạt 89%); đã tổ chức thi công trên phạm vi khoảng 273/351,2 km (80%). Phần mặt bằng còn lại chủ yếu là đất thổ cư, thủ tục di dời phức tạp và các công trình hạ tầng kỹ thuật, liên quan nhiều cơ quan, đơn vị. Các địa phương cũng đang tổ chức xây dựng 81 khu tái định cư để bố trí tái định cư cho 3.713 hộ. Đến nay đã hoàn thành 47 khu, đang lập dự án và thi công 34 khu.

Đối với công tác di dời công trình hạ tầng kỹ thuật đường dây 220 - 500 KV đã hoàn thành thủ tục thỏa thuận, thẩm định hồ sơ thiết kế 93/104 vị trí, đang tiến hành thi công 52/93 vị trí; đường dây 110 KV và trung hạ áp đã hoàn thành thủ tục thỏa thuận hồ sơ thiết kế 883/909 vị trí nhưng chỉ mới hoàn thành di dời 150 vị trí, đang tiến hành thi công 106 vị trí.

Theo các chủ đầu tư, 5 dự án thành phần trên tuyến cao tốc này đang gặp khó về nguồn vật liệu và giải phóng mặt bằng. Cụ thể, tổng nhu cầu cần khoảng 10,42 triệu m³ đá lấy từ các mỏ đang khai thác với tổng công suất khoảng 7,39 triệu m³/năm. Đến giai đoạn thi công hạng mục móng, mặt đường thì nhu cầu sử dụng vật liệu đá rất lớn và tập trung trong thời gian ngắn nên cần nâng công suất các mỏ để đáp ứng tiến độ thi công.

Đối với vật liệu cát, tổng nhu cầu cần khoảng 5,75 triệu m³. Trong đó khoảng 1,95 triệu m³ được sử dụng từ 44 mỏ đang khai thác với tổng trữ lượng khoảng 4,89 triệu m³. Các chủ đầu tư, nhà thầu đang kiến nghị nâng công suất 36 mỏ, gia hạn giấy phép 3 mỏ nhằm bảo đảm đủ nhu cầu cho các dự án thành phần.

Vật liệu đất cần khoảng 32,68 triệu m³, đến nay, các nhà thầu mới khai thác được đất từ 13/26 mỏ với tổng trữ lượng khoảng 11,85 triệu m³, chỉ đáp ứng khoảng 34% nhu cầu. Các mỏ còn lại chưa khai thác được do khó khăn trong việc thương thảo với chủ sở hữu đất về giá chuyển nhượng, thuê quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất để sản xuất - kinh doanh.

Trước khó khăn trên, Bộ Giao thông Vận tải đề nghị thành lập các tổ công tác theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ để giải quyết, có biện pháp chế tài, xử lý các trường hợp cố tình nâng giá, ép giá, đầu cơ đất khu vực mỏ, ảnh hưởng tiến độ triển khai dự án.

Ngày 11/8, tại tỉnh Khánh Hòa, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã khảo sát và có cuộc họp với bộ, ngành, địa phương tình hình triển khai dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025, đoạn qua địa phận các tỉnh từ Quảng Ngãi đến Khánh Hòa.

Qua khảo sát thực tế, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu các địa phương và chủ đầu tư dự án phải đẩy nhanh tiến độ, bảo đảm chất lượng, an toàn bền vững; yêu cầu Bộ Công Thương chỉ đạo EVN phải xử lý gấp, kịp thời để bàn giao mặt bằng thi công.

Các tỉnh Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa cần tập trung giải quyết vướng mắc, khó khăn về nguồn cung ứng vật liệu thi công, không để ảnh hưởng tiến độ triển khai dự án.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh: “Chính quyền địa phương, nhà đầu tư, nhà thầu phải làm tốt công tác tái định cư. Đây không chỉ là công trình mang lại lợi ích kinh tế cho đất nước mà phải làm sao cho người dân ổn định, tin tưởng”.