Hoạt động khai thác đá ngày đêm của Tổ hợp khai thác vật liệu xây dựng Hồng Hải đang đe dọa đến di tích lịch sử văn hóa chùa Hàn Sơn cũng như cuộc sống của người dân xung quanh.
Mỏ đá núi Kè đang được Tổ hợp Hồng Hải khai thác thuộc địa phận xã Yên Lâm, huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình nằm sát với các hộ dân của xã Nga Điền (huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa) và cách di tích lịch sử văn hóa chùa Hàn Sơn chỉ khoảng 70m. Việc nổ mìn khai thác đá không chỉ đe dọa đến di tích mà còn ảnh hưởng môi trường nghiêm trọng, gây nứt toác nhà dân.
Di tích lịch sử văn hóa chùa Hàn Sơn nằm ngay cạnh mỏ đá
Chùa Hàn Sơn (Hàn Sơn Tự) được xây dựng tại Thần Phù Hải Khẩu (cửa biển Thần Phù), nơi có những con sóng lớn như sóng thần. Năm 1797 khi vua Lê Đại Hành đi đánh giặc Chiêm thành qua đây gặp sóng lớn bị đắm một số thuyền nên đã cho đạo sĩ dẹp sóng thần để cho đoàn thuyền đi qua. Năm 2011 chùa Hàn Sơn được UBND tỉnh Thanh Hóa cấp bằng di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh.
Thế nhưng cho đến thời điểm hiện tại, chùa Hàn Sơn bắt đầu có hiện tượng lún đất, sụt ngói, các bậc tam cấp bị nứt. Phía tây là mỏm núi đá gọi là cửa “Thần Phù” cũng đã được xếp hạng di tích có khả năng bị phá vỡ, nguy cơ bị biến mất hoàn toàn. Du khách thập phương cũng ít viếng thăm cũng chỉ vì hoạt động khai thác đá nằm ngay gần chùa.
Nhiều hạng mục trong di tích bị nứt toác, sụt lún do hoạt động nổ mìn khai thác đá
Ông Lã Văn Toan - Thành viên Ban kiến thiết chùa Hàn Sơn cho biết: “Nếu tiếp tục tình trạng nổ mìn gần như thế này, ngôi chùa sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, khó mà giữ được cảnh quan chung. Sư thầy cùng với các thành viên Ban kiến thiết chùa cũng chỉ biết làm đơn kêu cứu gửi đi các ngành chức năng”.
Không chỉ vậy, người dân xã Nga Điền sống xung quanh khu vực mỏ đá cũng đang ngày đêm phải chịu ô nhiễm khói bụi, nhà cửa bị nứt và xuống cấp nhanh chóng vì hoạt động khai thác đá.
Ông Hoàng Văn Doa (83 tuổi, sống gần mỏ đá) than thở: “Mỗi lần nổ mìn là nhà rung lắc rất mạnh. nhiều lần đá rơi cả vào vườn, vào nhà. Nhà cửa thì xuất hiện nhiều vết nứt toác chạy dọc lên trần cả trần nhà. Tôi rất lo sợ việc nổ mìn sẽ gây nguy hiểm tới tính mạng của mỗi thành viên trong gia đình”.
Nhà cửa của người dân cũng bị nứt
Trao đổi với PV, ông Vũ Ngọc Huynh - Chủ tịch UBND xã Nga Điền cho biết: “Chính quyền cũng như người dân rất bức xúc trước hoạt động nổ mìn khai thác đá ảnh hưởng tới di tích chùa Hàn Sơn và cuộc sống người dân sống xung quanh. Xã cũng đã làm việc nhiều lần và có gửi công văn sang UBND xã Yên Lâm, huyện Yên Mô, Ninh Bình về tác động từ việc khai thác đá của Tổ hợp Hồng hải tới đi tích chùa Hàn Sơn và các hộ dân sống xung quanh nhưng chưa có kết quả do cấp có thẩm quyền cho phép khai thác là UBND tỉnh Ninh Bình”.
Trước thực trạng trên, UBND tỉnh Thanh Hóa yêu cầu Sở VHTT&DL, Sở TN&MT, Sở Công Thương, UBND huyện Nga Sơn đấu mối làm việc với các cơ quan chuyên môn tỉnh Ninh Bình kiểm tra, làm rõ ảnh hưởng của việc khai thác đá tại tổ hợp Hồng Hải tại tỉnh Ninh Bình gây ảnh hưởng đến di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh chùa Hàn Sơn, báo cáo về Chủ tịch UBND tỉnh trước ngày 5/7/2018.