Tạo đột phá trong xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông

Xây dựng dự án Luật TTATGTĐB là hết sức cần thiết

Tiếp tục Phiên họp thứ 24, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về dự án Luật TTATGTĐB.

Trình bày Tờ trình dự án Luật TTATGTĐB, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng nêu rõ, việc xây dựng dự thảo Luật sẽ tạo nên các bước đột phá trong việc thể chế hóa các chủ trương của Đảng và chính sách của Nhà nước về phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông vận tải, phát triển phương tiện giao thông đường bộ, phát triển vận tải đường bộ; nhằm đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, đảm bảo giao thông thông suốt, an toàn; tạo cơ chế đột phá xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại hóa cả về kinh tế và xã hội;

Ưu tiên phát triển một số công trình trọng điểm quốc gia về giao thông, thích ứng với biến đổi khí hậu; xây dựng Chiến lược phát triển phương tiện giao thông phù hợp với phát triển kết cấu hạ tầng giao thông; ứng dụng khoa học, công nghệ trong quản lý phương tiện giao thông; hiện đại hóa công tác giám sát, phát hiện và xử lý vi phạm.

Thực tế, qua 13 năm thực hiện, Luật Giao thông đường bộ 2008 đã đạt được những kết quả nhất định, tạo hành lang pháp lý cho hoạt động giao thông vận tải đường bộ; góp phần hình thành ý thức tuân thủ pháp luật của người tham gia giao thông, bảo đảm trật tự an toàn giao thông trên toàn quốc; thúc đẩy phát triển giao thông vận tải và kinh tế đất nước; tạo điều kiện thuận lợi để Việt Nam chủ động tham gia vào hoạt động giao thông vận tải với các nước trong khu vực.

Sau quá trình tổng kết, nghiên cứu, bên cạnh việc phát huy ưu điểm và khắc phục các hạn chế, Luật Giao thông đường bộ năm 2008 đã bộc lộ một số vướng mắc. Do đó, cần tiến hành sửa đổi, bổ sung, đặc biệt là các quy định về cơ chế để huy động các nguồn lực xã hội trong việc xây dựng kết cấu hạ tầng; khung pháp lý cho các loại phương tiện mới, phương tiện giao thông thông minh; ứng dụng, phát triển công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành hoạt động giao thông đường bộ; điều chỉnh các loại hình kinh doanh vận tải bằng xe ô tô cho phù hợp với thực tế.

Từ những lý do trên, việc xây dựng dự án Luật Đường bộ là hết sức cần thiết, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng khẳng định.

Về bố cục của Dự thảo Luật TTATGTĐB gồm 8 chương, 62 điều. So với dự thảo Luật đã trình Quốc hội khóa XIV tại Kỳ họp thứ 10 thì dự thảo Luật đã giảm 9 điều.

So với Luật Giao thông đường bộ năm 2008, dự thảo Luật có các điểm mới thay đổi phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật, theo đó Luật này quy định về kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ; phương tiện giao thông đường bộ; vận tải đường bộ và quản lý nhà nước về hoạt động đường bộ; bổ sung các khái niệm mới như: Đường giao thông nông thôn; đường địa phương; phương tiện công nghệ mới; phương tiện đa tính năng; bổ sung quy định về áp dụng Luật Đường bộ và các luật khác…

Dự án Luật này đã được trình Quốc hội khóa XIV tại Kỳ họp thứ 10, sau đó Chính phủ đã chỉ đạo tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện, báo cáo UBTVQH và Quốc hội.

Tại phiên họp tháng 4/2023, UBTVQH đã cho ý kiến về việc trình Quốc hội bổ sung vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh đối với dự án luật này.

Tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV đã quyết định bổ sung luật này vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024 và điều chỉnh năm 2023 theo trình tự xem xét thông qua tại hai kỳ họp.

Hoàn thiện cơ sở pháp lý về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ

Theo Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quốc Hùng, việc xây dựng Luật nhằm hoàn thiện cơ sở pháp lý về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ, bảo đảm an toàn về tính mạng, sức khỏe cho người tham gia giao thông, xây dựng xã hội trật tự, kỷ cương, an toàn, góp phần bảo đảm tốt hơn quyền con người, quyền công dân theo quy định của Hiến pháp năm 2013 và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Thẩm tra dự án Luật TTATGTĐB, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới khẳng định, Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh (UBQPAN) nhất trí đối với sự cần thiết ban hành Luật TTATGTĐB được nêu trong tờ trình của Chính phủ.

Về đối tượng, phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật, Thường trực UBQPAN cơ bản nhất trí với đối tượng, phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật; đồng thời, đề nghị tiếp tục rà soát phạm vi, nội dung điều chỉnh trong dự thảo Luật này và dự thảo Luật Đường bộ để hoàn thiện, bảo đảm sự thống nhất, không để chồng chéo, trùng lắp giữa hai luật gây khó khăn trong việc nghiên cứu, triển khai thực hiện; phân định rõ ràng hơn trách nhiệm quản lý nhà nước và trách nhiệm thực thi của các cơ quan, lực lượng chức năng để bảo đảm hiệu lực, hiệu quả, đúng với chức năng, nhiệm vụ và lĩnh vực phụ trách.

Về trách nhiệm quản lý nhà nước về TTATGTĐB (Chương VII), có ý kiến đề nghị phân định rõ ràng, rành mạch lĩnh vực đường bộ, vận tải đường bộ và lĩnh vực TTATGTĐB để quy định rõ hơn về trách nhiệm quản lý nhà nước, nhất là trách nhiệm chủ trì, trách nhiệm phối hợp.

UBQPAN cơ bản tán thành với quy định tại chương này và cho rằng, việc giao Bộ Công an chịu trách nhiệm trước Chính phủ quản lý nhà nước về TTATGTĐB, các bộ, cơ quan ngang Bộ, UBND các cấp có trách nhiệm phối hợp Bộ Công an thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về lĩnh vực này là phù hợp. Đồng thời, đề nghị nghiên cứu các ý kiến trên, tiếp tục rà soát, chỉnh lý các điều 89, 90 và 91 của dự thảo Luật Đường bộ, không để chồng chéo, giao thoa về nội dung, trách nhiệm quản lý nhà nước trong hai dự thảo Luật.

Về quy tắc giao thông đường bộ, có ý kiến cho rằng, hiện nay hiệu lệnh của người điều khiển giao thông, tín hiệu đèn giao thông do lực lượng Công an thực hiện, quản lý. Còn biển báo hiệu, vạch kẻ đường, các dấu hiệu, công trình phụ trợ khác trên đường do Bộ Giao thông vận tải quản lý, nên đề nghị giao cho một cơ quan quản lý về báo hiệu đường bộ.

Ý kiến khác đề nghị rà soát các quy định về hệ thống báo hiệu đường bộ trong dự thảo Luật này cho thống nhất với dự thảo Luật Đường bộ.

Thẩm tra về điều kiện người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ, có ý kiến đề nghị bổ sung các quy định về: giới hạn tuổi tối đa của người được đăng ký học lái xe lần đầu cho phù hợp; quy định điều kiện theo năm kinh nghiệm lái xe đối với hạng C, D trở lên thay vì quy định theo độ tuổi.

Đồng thời, bổ sung quy định về điều kiện cấp giấy phép lái xe cho người khuyết tật; điều kiện thu hồi giấy phép lái xe vì lý do sức khỏe; đào tạo tại nhà trường hoặc trực tuyến đối với trẻ em trước khi sử dụng xe máy điện, xe đạp điện, xe dưới 50cc (các loại xe không cần cấp giấy phép lái xe).

Thường trực UBQPAN nhận thấy, về nội dung này, dự thảo Luật cơ bản kế thừa các quy định của Luật Giao thông đường bộ năm 2008. Nhiều nội dung đã tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội khóa XIV như quy định về hạng giấy phép lái xe (giảm từ 15 hạng hiện nay xuống còn 11 hạng), bỏ nội dung điểm giấy phép lái xe, chưa thay đổi cơ quan quản lý đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe.

Phát biểu điều hành tại Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết, Dự án Luật TTATGTĐB liên quan nhiều đến đời sống, sản xuất, sinh hoạt của người dân và quá trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, tạo cơ sở pháp lý bảo đảm trật tự an toàn giao thông đường bộ, an toàn về tính mạng, sức khỏe của người tham gia giao thông, xây dựng xã hội trật tự kỷ cương, an toàn, góp phần bảo đảm quyền con người, quyền công dân tốt hơn theo quy định của Hiến pháp và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Tại phiên họp, các thành viên UBTVQH đã cho ý kiến về hồ sơ dự án luật, tính thống nhất trong hệ thống pháp luật, một số nội dung cụ thể của dự thảo luật như tên gọi, đối tượng, phạm vi điều chỉnh; 7 nhóm chính sách lớn về quy tắc giao thông, về điều kiện phương tiện giao thông, điều kiện người điều khiển giao thông, chỉ huy điều khiển giao thông, giải quyết tai nạn giao thông, tuần tra kiểm soát giao thông, quản lý nhà nước về trật tự an toàn giao thông đường bộ…