TANDTC phối hợp với BHXH tổ chức hội nghị tập huấn

TS. Nguyễn Chí Công, Vụ Phó Vụ Pháp chế và Quản lý Khoa học , TANDTC và Th.s Trần Đức Long, Vụ trưởng Vụ Thanh tra-kiểm tra BHXH Việt Nam chủ trì hội nghị.

Dự Hội nghị có đại diện lãnh đạo TAND cấp cao tại Đà Nẵng, TAND TP Đà Nẵng, VKSND, Công an, Bảo hiểm xã hội TP Đà Nẵng và các cán bộ TAND quận, huyện TP Đà Nẵng.

TS. Nguyễn Chí Công, Phó Vụ trưởng phụ trách Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học, TANDTC và Th.s Trần Đức Long, Vụ trưởng Vụ Thanh tra-kiểm tra BHXH Việt Nam chủ trì hội nghị.

Hội nghị tập huấn đề cập nhiều nội dung liên quan đến chính sách, pháp luật của BHXH, BHYT, BHTN được truyền đạt. Cụ thể như: Quy định của BLHS năm 2015 về tội gian lận BHXH, BHTN (Điều 214); tội gian lận BHYT (Điều 215) và tội trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động (Điều 216).

Nội dung cơ bản của Nghị quyết số 05/2019/NQ-HĐTP hướng dẫn áp dụng Điều 214 về tội gian lận BHXH, BHTN; Điều 215 về tội gian lận BHYT và Điều 216 về tội trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động của BLHS.

Tại Hội nghị, TS. Nguyễn Chí Công, Vụ Phó Vụ Pháp chế và Quản lý Khoa học, TANDTC đã giới thiệu những nội dung cơ bản của Nghị quyết số 05/2019/NQ-HĐTP áp dụng các Điều 214, 215, 216 BLHS. Nghị quyết đã giải thích rõ 15 thuật ngữ được sử dụng trong hướng dẫn áp dụng các Điều 214, 215 và 216 của Bộ luật Hình sự; Một số tình tiết định khung hình phạt;

Truy cứu trách nhiệm hình sự trong một số trường hợp cụ thể; Xử lý hành vi trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động thực hiện trước ngày 01/01/2018 (Điều 5); Xác định tư cách tố tụng của cơ quan bảo hiểm xã hội; Tổ chức thực hiện; Hiệu lực thi hành...

TS. Nguyễn Chí Công, Vụ Phó Vụ Pháp chế và Quản lý Khoa học, TANDTC phát biểu tại Hội nghị.

Đại diện BHXH Việt Nam đã trình bày những thực trạng công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo hiểm và một số lưu ý. Theo đó, tình trạng vi phạm pháp luật BHXH, BHYT, BHTN mặc dù diễn ra ngày càng phức tạp, ở hầu hết các địa phương trên cả nước nhưng việc xử phạt, khởi kiện các đơn vị nợ đọng tiền đóng phí BHXH, BHYT vẫn còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc nên trong thực tế số đơn vị vi phạm nhiều nhưng số vụ việc được xử lý còn quá ít và chậm trễ.

BHXH cũng đã áp dụng nhiều giải pháp như cử cán bộ chuyên quản theo dõi, đôn đốc việc đóng và trả nợ tiền BHXH, BHYT, BHTN của các đơn vị sử dụng lao động; thông báo công khai thông tin về các đơn vị trốn đóng, nợ tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN số lượng lớn; khởi kiện các đơn vị nợ đóng kéo dài...

Thực tiễn giải quyết các vụ việc về BHXH, BHYT, BHTN của TAND cho thấy số vụ việc khởi kiện bằng vụ án dân sự trong lĩnh vực bảo hiểm có chiều hướng giảm, đặc biệt là năm 2018 chỉ có 115 vụ (các Tòa chỉ thụ lý mới 71 vụ, 48 vụ cũ). Các vụ kiện tranh chấp về HBXH bằng vụ án lao động cũng có chiều hướng giảm trong những năm gần đây.

Riêng về xét xử các vụ án hình sự BHXH, BHYT, BHTN  cho thấy, trước khi BLHS năm 2015 có hiệu lực, các hành vi gian lận, lừa dối, trục lợi BHXH, BHYT, BHTN xảy ra có thể bị truy tố xét xử theo các tội danh khác được quy định trong BLHS năm 1999, như lừa đảo chiếm đoạt tài sản, giả mạo công tác, làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức, tham ô tài sản...

Toàn cảnh Hội nghị

Sau khi BLHS năm 2015 có hiệu lực pháp luật cho đến nay ngành Tòa án cũng chưa thụ lý, xét xử vụ án nào về bảo hiểm. Theo báo cáo của BHVN thì các hồ sơ vi phạm pháp luật về bảo hiểm được chuyển đến Cơ quan điều tra năm 2018, chỉ có 02 vụ được khởi tố nhưng với tội danh khác.

Sở dĩ các cơ quan tiến hành tố tụng chưa “vào cuộc” mạnh mẽ cũng có nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân vướng mắc từ quy định của pháp luật và chờ hướng dẫn cả về việc áp dụng các điều luật của BLHS trong xử lý tội phạm về bảo hiểm và cả hướng dẫn về trình tự, thủ tục giải quyết. Chính vì vậy, hiệu quả đấu tranh phòng, chống các tội phạm trong lĩnh vực BHXH, BHYT, BHTN còn thấp...

Cũng tại Hội nghị lần này các đại diện của BHXH TP Đà Nẵng, TAND TP Đà Nẵng, TAND tỉnh Quảng Nam... đã tham gia ý kiến trong đó nêu lên các thực trạng công tác thanh tra, kiểm tra, xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo hiểm trên địa bàn; bài học kinh nghiệm qua thực tiễn giải quyết các vụ án liên quan đến bảo hiểm tại TAND hai cấp TP Đà Nẵng và TAND hai cấp tỉnh Quảng Nam.