Cải cách tư pháp

TANDTC lấy ý kiến đối với 22 dự thảo án lệ

Mai Đỉnh • 24/07/2024 12:11

Sáng 24/7, TANDTC tổ chức phiên họp Hội đồng tư vấn án lệ để cho ý kiến đối với 22 dự thảo án lệ. Đồng chí Nguyễn Văn Tiến, Bí thư Đảng ủy, Phó Chánh án TANDTC, Phó Chủ tịch Hội đồng tư vấn án lệ chủ trì phiên họp.

Tham dự phiên họp có các đồng chí nguyên Phó Chánh án TANDTC; thành viên Hội đồng tư vấn án lệ, đại diện lãnh đạo Vụ pháp chế và Quản lý khoa học, lãnh đạo các Vụ Giám đốc kiểm tra I, II, III TANDTC và đại diện Bộ Công an, Bộ Tư pháp, Hội Luật gia Việt Nam cùng giảng viên các cơ sở đào tạo, nghiên cứu chuyên ngành Luật.

Đồng chí Nguyễn Văn Tiến, Bí thư Đảng ủy, Phó Chánh án TANDTC, Phó Chủ tịch Hội đồng tư vấn án lệ chủ trì phiên họp.

Phát biểu khai mạc phiên họp, Phó Chánh án TANDTC, Phó Chủ tịch Hội đồng tư vấn án lệ Nguyễn Văn Tiến cho biết, để tiếp tục triển khai công tác phát triển án lệ năm 2024, thông qua hoạt động thường xuyên về rà soát, phát hiện án lệ cũng như trên cơ sở đề xuất của các Tòa án và các cá nhân, tổ chức, Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học TANDTC đã xây dựng được 22 dự thảo án lệ trong các lĩnh vực hình sự, dân sự, kinh doanh, thương mại, hành chính, lao động và đã đưa ra lấy ý kiến góp ý của các chuyên gia, nhà khoa học tại Hội thảo tổ chức vào tháng 6, 7/2024 vừa qua.

Thực hiện quy trình lựa chọn án lệ theo Nghị quyết số 04/2019/NQ-HĐTP, để bảo đảm các án lệ được ban hành có chất lượng tốt, TANDTC tổ chức Phiên họp này để lấy ý kiến của các thành viên Hội đồng tư vấn án lệ về các dự thảo án lệ. Ý kiến góp ý của các đồng chí là nguồn tư liệu quan trọng cho Hội đồng Thẩm phán TANDTC trong quá trình lựa chọn, thông qua án lệ.

Theo đại diện Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học, đơn vị đã xây dựng 22 dự thảo án lệ và đã đăng tải công khai các dự thảo án lệ này trên Trang tin điện tử án lệ để lấy ý kiến của các cá nhân, tổ chức; đưa ra xin ý kiến các chuyên gia, nhà khoa học, nhà hoạt động thực tiễn tại Hội thảo lấy ý kiến đối với các dự thảo án lệ, tổ chức tại Đắk Lắk ngày 03/6/2024 và tại Bình Định ngày 05/7/2024; xin ý kiến các Vụ Giám đốc Kiểm tra I, II, III đối với các dự thảo án lệ theo các lĩnh vực chuyên môn. Cụ thể, 6 về hình sự, 11 dân sự, kinh doanh, thương mại, 2 hành chính, 2 lao động, 1 dân sự.

Thành viên Hội đồng tư vấn án lệ tham gia phiên họp

Tại phiên họp các chuyên gia tích cực đóng góp ý kiến về các dự thảo án lệ. Nguyên Phó Chánh án Thường trực TANDTC Bùi Ngọc Hòa đã đóng góp nhiều ý kiến quan trọng về các dự thảo án lệ. Đồng thời cũng chỉ ra những bất cập trong nội tại các vụ án, những tình huống pháp lý cần phải cân nhắc khi lựa chọn.

Trong phần góp ý của mình, nguyên Phó Chánh án TANDTC Nguyễn Sơn cũng nhất trí cao với các dự thảo án lệ và đánh giá các dự thảo án lệ được lựa chọn lần này có chất lượng khá tốt; đồng thời góp ý chi tiết đối với từng dự thảo án lệ.

Đại diện các đơn vị Trung ương tham gia phiên họp

Đối với một số dự thảo án lệ có nhiều ý kiến khác nhau, các đại biểu trao đổi thẳng thắn và đưa ra nhiều ý kiến góp ý để Hội đồng xem xét tiếp tục chỉnh lý, hoàn thiện đảm bảo các bản án, quyết định được lựa chọn, phát triển thành án lệ phải thực sự chất lượng, có giá trị hướng dẫn áp dụng thống nhất pháp luật trong xét xử.

Phát biểu tại phiên họp, Phó Chánh án TANDTC Nguyễn Văn Tiến cho biết, những nội dung các án lệ là những vấn đề thiết thực nhất với đời sống, điều chỉnh các quan hệ xã hội mà chúng ta vẫn thường gặp.

Sau 1 buổi làm việc khẩn trương, nghiêm túc, với tinh thần trách nhiệm cao, phiên họp đã đạt được những mục tiêu, yêu cầu đề ra.

Thay mặt Lãnh đạo TANDTC, Phó Chánh án Nguyễn Văn Tiến cảm ơn các ý kiến đóng góp quý báu của các đại biểu, thành viên Hội đồng, Tổ tư vấn án lệ.

Phó Chánh án TANDTC Nguyễn Văn Tiến đánh giá cao các ý kiến tham luận, góp ý hết sức thẳng thắn, cụ thể và sâu sắc, đóng góp quý báu cho TANDTC trong quá trình lựa chọn, thông qua án lệ.

Theo Phó Chánh án TANDTC Nguyễn Văn Tiến, phiên họp đã nghe các tham luận của các nhà hoạt động thực tiễn và chuyên gia pháp lý. Có thể nói, các ý kiến tham luận, trao đổi, góp ý hết sức thẳng thắn, cụ thể và sâu sắc, đóng góp quý báu cho TANDTC trong quá trình lựa chọn, thông qua án lệ.

Trên cơ sở ý kiến góp ý của các thành viên Hội đồng tư vấn án lệ tại phiên họp, Phó Chánh án TANDTC Nguyễn Văn Tiến đề nghị Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học tổng hợp các ý kiến, hoàn thiện báo cáo kết quả tư vấn án lệ; tiếp tục nghiên cứu, tiếp thu, chỉnh lý các dự thảo án lệ để sớm đưa ra trình Hội đồng Thẩm phán TANDTC tại phiên họp xem xét, thông qua án lệ.

Các đại biểu đóng góp vào các dự thảo án lệ.

Nội dung 22 dự thảo án lệ như sau:

1. Dự thảo án lệ số 01 về việc áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự “Cố tình thực hiện tội phạm đến cùng” (Bản án hình sự sơ thẩm số 02/2020/HS-ST ngày 08/01/2020 của Tòa án nhân dân tỉnh Cà Mau về vụ án “Giết người” đối với bị cáo Phạm Văn D).

2. Dự thảo án lệ số 01a về việc định tội danh “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép” (Bản án hình sự phúc thẩm số 358/2024/HS-PT ngày 17/5/2024 của Tòa án nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh về vụ án “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép” đối với bị cáo Trần Văn L và đồng phạm).

3. Dự thảo án lệ số 02 về việc định tội danh “Trộm cắp tài sản” (Bản án hình sự phúc thẩm số 116/2023/HS-PT ngày 31/3/2023 của Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng về vụ án “Giết người”, “Trộm cắp tài sản” đối với bị cáo Hồ Minh Đ).

4. Dự thảo án lệ số 03 về thủ đoạn gian dối trong tội “Trộm cắp tài sản” (Bản án hình sự phúc thẩm số 488/2021/HS-PT ngày 09/12/2021 của Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng về vụ án “Trộm cắp tài sản” đối với bị cáo Hong Chun K).

5. Dự thảo án lệ số 04 về việc tịch thu sung vào ngân sách nhà nước công cụ, phương tiện dùng vào việc phạm tội chưa sang tên (Bản án hình sự phúc thẩm số 282/2021/HS-PT ngày 06/12/2021 của Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai về vụ án “Cướp tài sản”, “Bắt giữ người trái pháp luật” đối với bị cáo Bùi Thị T và đồng phạm).

6. Dự thảo án lệ số 05 về việc xác định vai trò khởi xướng, chủ mưu, cầm đầu trong tội giết người (Quyết định giám đốc thẩm số 12/2022/HS-GĐT ngày 25/7/2022 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đối với bị cáo Phạm Quốc B).

7. Dự thảo án lệ số 06 về xác định pháp luật điều chỉnh hợp đồng xây dựng (Quyết định giám đốc thẩm số 12/2019/DS-GĐT ngày 24/9/2019 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao về vụ án “Tranh chấp bồi thường thiệt hại hợp đồng khoan phá đá” giữa nguyên đơn là Công ty cổ phần xây dựng thương mại và dịch vụ Q với bị đơn là Tổng Công ty công nghiệp hóa chất mỏ V).

8. Dự thảo án lệ số 07 về chủ thể giao kết và hiệu lực của hợp đồng đặt cọc (Quyết định giám đốc thẩm số 296/2023/DS-GĐT ngày 13/12/2023 của Ủy ban Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh về vụ án “Tranh chấp hợp đồng đặt cọc” giữa nguyên đơn là bà Lê Thị Tuyết N với bị đơn là ông Nguyễn Xuân Đ).

9. Dự thảo án lệ số 08 về việc tặng cho tài sản là động sản của vợ chồng (Quyết định giám đốc thẩm số 148/2023/DS-GĐT ngày 09 tháng 8 năm 2023 về việc “Tranh chấp hợp đồng tặng cho tài sản” của Tòa án nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh giữa người khởi kiện là bà Nguyễn Thị Thu D cùng 18 nguyên đơn khác và bị đơn là ông Trần Thanh T).

10. Dự thảo án lệ số 09 về thẩm quyền giải quyết của Tòa án đối với yêu cầu hủy quyết định hành chính cá biệt trong vụ án dân sự (Quyết định giám đốc thẩm số 185/2023/DS-GĐT ngày 11/8/2023 về việc “Đòi lại tài sản là quyền sử dụng đất; yêu cầu công nhận quyền sử dụng đất; hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất” của Tòa án nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh giữa nguyên đơn là ông Nhịn Tắc Hùng D, bà Võ Thị M và bị đơn là bà Nguyễn Thị P).

11. Dự thảo án lệ số 10 về việc thỏa thuận phân chia di sản thừa kế là quyền sử dụng đất vi phạm quy định về điều kiện tách thửa (Quyết định giám đốc thẩm số 163/2023/DS-GĐT ngày 10/8/2023 về việc “Tranh chấp thừa kế” của Tòa án nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh giữa người khởi kiện là cụ Nguyễn Thị T và bị đơn là ông Nguyễn Văn D).

12. Dự thảo án lệ số 11 về xác định căn cứ kháng nghị theo thủ tục tái thẩm vụ án (Quyết định giám đốc thẩm số 11/2023/DS-GĐT ngày 17/7/2023 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao về vụ án “Tranh chấp tài sản trên đất” giữa nguyên đơn là bà Trần Thị Hồng L với bị đơn là ông Phạm Thanh G và bà Đặng Thị H).

13. Dự thảo án lệ số 12 về xác định mục đích góp vốn vào công ty (Quyết định giám đốc thẩm số 17/2022/KDTM-GĐT ngày 13/12/2022 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao về vụ án “Tranh chấp giữa thành viên công ty với công ty” giữa nguyên đơn là ông Trần Mạnh H với bị đơn là Công ty TNHH Đ).

14. Dự thảo án lệ số 13 về xử lý tài sản thế chấp đối với phần diện tích đất có mồ mả (Bản án kinh doanh thương mại sơ thẩm số 02/2022/KDTM-ST ngày 23/9/2022 của Tòa án nhân dân thị xã Duyên Hải, tỉnh Trà Vinh về vụ án “Tranh chấp về hợp đồng tín dụng và hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất” giữa nguyên đơn là Ngân hàng TMCP C với bị đơn là bà Nguyễn Thị Đan N).

15. Dự thảo án lệ số 14 về thẩm quyền của Tòa án đối với tranh chấp liên quan đến hoạt động trọng tài; hoàn trả tạm ứng án phí (Bản án số 06/2024/KDTM-PT ngày 11/01/2024 của Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội về việc tranh chấp bồi thường thiệt hại giữa nguyên đơn là Công ty TNHH L và bị đơn là Trung tâm trọng tài V).

16. Dự thảo án lệ số 15 về miễn hợp pháp hóa lãnh sự giấy tờ, tài liệu trong tố tụng trọng tài (Quyết định số 16/2023/QĐ-PQTT ngày 27/11/2023 của Tòa án nhân dân TP Hà Nội về việc không hủy phán quyết trọng tài giữa bên yêu cầu là Công ty TNHH T và bên liên quan là Công ty E).

17. Dự thảo án lệ số 16 về xác định tranh chấp dân sự về đòi lại tài sản (Quyết định giám đốc thẩm số 13/2022/KDTM-GĐT ngày 12/12/2022 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao về vụ án “Tranh chấp hợp đồng dịch vụ” giữa nguyên đơn là Công ty M với bị đơn là Công ty cổ phần A).

18. (Bỏ dự thảo án lệ theo đề xuất của Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học).

19. Dự thảo án lệ số 18 về việc xác định giá đất để làm căn cứ bồi thường khi thu hồi đất (Bản án hành chính phúc thẩm số 427/2019/HC-PT ngày 09/7/2019 của Tòa án nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh về việc “khiếu kiện quyết định hành chính về việc thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất” giữa Người khởi kiện là ông Trần Văn H; Người bị kiện là UBND tỉnh B và UBND thị xã T, tỉnh Bình Dương).

20. Dự thảo án lệ số 19 về việc xác định thời điểm tính giá đất khi giao đất tái định cư có thu tiền sử dụng đất trong giải quyết vụ án hành chính (Bản án phúc thẩm số 336/2023/HC-PT ngày 14/9/2023 về việc “Khiếu kiện quyết định hành chính trong lĩnh vực quản lý đất đai” của Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng giữa người khởi kiện là ông Nguyễn Sơn H và người bị kiện là Uỷ ban nhân dân thành phố B).

21. Dự thảo án lệ số 20 về xác định tranh chấp lao động thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án (Quyết định giám đốc thẩm số 03/2023/LĐ-GĐT ngày 10/3/2023 của Tòa án nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh về vụ án “Tranh chấp xử lý kỷ luật lao động, chấm dứt hợp đồng lao động” giữa nguyên đơn là ông Võ Hiếu N với bị đơn là Trung tâm Y tế huyện A, tỉnh Vĩnh Long).

22. Dự thảo án lệ số 21 về xác định mức lương để làm căn cứ bồi thường cho người lao động (Quyết định giám đốc thẩm số 05/2023/LĐ-GĐT ngày 14/9/2023 của Tòa án nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh về vụ án lao động “Tranh chấp về đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động” giữa nguyên đơn là bà Chu Thị Thu H với bị đơn là Công ty TNHH B).

23. Dự thảo án lệ số 22 về vi phạm nghĩa vụ cung cấp thông tin tình trạng bệnh lý của bên mua bảo hiểm (Quyết định giám đốc thẩm số 37/2023/DS-GĐT ngày 24/8/2023 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao về “Tranh chấp hợp đồng bảo hiểm” giữa nguyên đơn là cụ Đặng Ngọc M, bà Trần Thị T, chị Đặng Ngọc Anh T1 và bị đơn là Tổng Công ty V).