Trong những năm qua, cùng với sự phát triển của nền kinh tế thị trường nên tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật, tranh chấp ở địa phương này có những diễn biến phức tạp.
Số vụ, bị cáo phạm tội hình sự luôn có xu hướng tăng, xuất hiện nhiều tội phạm mới, sử dụng công nghệ cao, tội phạm có tổ chức, tội phạm xuyên quốc gia; tình hình tham nhũng và tội phạm về tham nhũng vẫn có những diễn biến phức tạp. Các tranh chấp dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh thương mại, lao động, hành chính tăng về số vụ, phức tạp về tính chất; tình hình giải quyết khiếu nại, tố cáo nói chung và số lượng các loại vụ án hàng năm đều tăng. Bình quân, hàng năm thụ lý và giải quyết của hệ thống TAND hai cấp ở Yên Bái từ 1.900-2.000 vụ, năm 2014 ước đạt trên 2.200 vụ nhưng lãnh đạo, mỗi cán bộ, công chức trong hệ thống đã cố gắng, nỗ lực phấn đấu, tích cực tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất đạo đức, năng lực công tác nhiều hơn nữa để hoàn thành đạt và vượt các chỉ tiêu công tác đã đề ra.
Hiện nay, hệ thống TAND tỉnh Yên Bái hiện nay đã được hoàn thiện về bộ máy, bao gồm: 03 tòa chuyên trách: Tòa Hình sự, Tòa Dân sự, Tòa Hành chính - Kinh tế - Lao động; 03 phòng giúp việc: Phòng Tổ chức - Cán bộ, Phòng Giám đốc - Kiểm tra, Văn phòng và 09 đơn vị TAND cấp huyện. TAND hai cấp tỉnh Yên Bái có 172 cán bộ. Trong đó: Cán bộ có chức danh tư pháp 121 người: Thẩm phán: 50 người, Thư ký Tòa án: 65 người; Thẩm tra viên: 06 người. Về trình độ: Đại học, sau đại học: 120 người, bằng 99,2%; trình độ khác: 01 người, bằng 0,8%. Cán bộ có trình độ cử nhân, cao cấp lý luận chính trị là 24 người; trung cấp lý luận chính trị là 97 người.'
Chánh án TAND tỉnh Yên Bái Phan Văn Tiến
Công tác xây dựng Đảng và các tổ chức đoàn thể ngày một lớn mạnh. Từ một Chi bộ trực thuộc với số lượng đảng viên còn ít đến nay đã phát triển thành Đảng bộ TAND tỉnh Yên Bái với 4 chi bộ trực thuộc; các tổ chức đoàn thể khác như: Công đoàn, Đoàn thành niên, Chi hội Luật gia, Tổ nữ công cũng đều phát huy được vai trò của mình trong hệ thống chính trị của cơ quan.
Thực hiện Nghị quyết của Đảng và Quốc hội về cải tư pháp, nâng thẩm quyền xét xử cho TAND cấp huyện và giao nhiều việc khác cho TAND như: các tranh chấp về thương mại, đất đai, khiếu kiện hành chính, áp dụng các biện pháp xử lý hành chính... các TAND trong tỉnh Yên Bái đã có những nỗ lực, cố gắng phấn đấu vươn lên thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị được giao. Mặc dù còn gặp nhiều khó khăn, địa bàn rộng, kinh phí còn hạn hẹp nhưng hệ thống Tòa án hai cấp trong tỉnh đã hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ công tác đặt ra, tạo dựng được niềm tin của các cấp ủy Đảng, chính quyền và nhân dân vào TAND trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân.
Trong 7 tháng đầu năm 2014, hệ thống TAND hai cấp trong tỉnh Yên Bái đã thụ lý tổng số 1.384 vụ, việc các loại; giải quyết được 1.133 vụ, việc; đạt 81,9%. Trong tháng 9, toàn hệ thống TAND tỉnh Yên Bái đã nỗ lực giải quyết điểm, đảm bảo hoàn thành tốt nhiệm vụ công tác năm 2014.
Công tác xét xử, giải quyết các vụ án hình sự không có trường hợp nào kết án oan người không phạm tội, không bỏ lọt tội phạm, tỷ lệ án bị sửa, bị hủy của HĐXX thấp, hình phạt đối với các bị cáo nghiêm khắc... Tòa án tỉnh và Tòa án các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh đã tích cực tổ chức nhiều phiên tòa lưu động, tại các điểm nóng về tình hình trật tự trị an, địa bàn xảy ra tội phạm. Thông qua công tác xét xử lưu động đã kết hợp nhiều hoạt động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho nhân dân, nâng cao được hiệu quả đấu tranh phòng, chống tội phạm trên địa bàn tỉnh.
Công tác giải quyết các vụ, việc về tranh chấp dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh thương mại, lao động, các vụ án hành chính cơ bản đã giải quyết đúng pháp luật, bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp của nhà nước, của tổ chức và công dân. Các Tòa án trong tỉnh tăng cường công tác hòa giải, tỷ lệ hòa giải thành cao (trên 70%) tránh việc kiện tụng kéo dài, khiếu kiện đông ngựời gây mất trật tự và mất đoàn kết trong các cộng đồng dân cư.
Công tác thi hành án hình sự luôn đảm bảo đúng các quy định của pháp luật. Các bản án, quyết định đều được đưa ra thi hành đúng hạn luật định; việc xét giảm thời hạn chấp hành hình phạt tù, lập hồ sơ đặc xá được phối hợp và thực hiện tốt giữa các cơ quan, đảm bảo đúng quy trình, thủ tục do pháp luật quy định.
Nhiều năm qua, kỷ cương, kỷ luật công vụ ở hệ thống TAND hai cấp ở Yên Bái được giữ nghiêm. TAND tỉnh Yên Bái thường xuyên kiểm tra kiểm tra việc thực hiện công tác xét xử, giải quyết án và những việc khác của TAND cấp huyện để kịp thời phát hiện, xử lý các trường hợp vi phạm nếu có. Đội ngũ cán bộ, công chức, Hội thẩm nhân dân của hệ thống Tòa án tỉnh luôn có phẩm chất đạo đức tốt, có kiến thức pháp luật, có tinh thần kiên quyết đấu tranh bảo vệ pháp chế XHCN, luôn nêu cao tinh thần đoàn kết, tích cực học tập, tu dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, từng bước đáp ứng được yêu cầu và nhiệm vụ trong giai đoạn mới.
Trong công tác cải cách tư pháp theo tinh thần NQ-NQ/TW, các kết luận số 79, 92 của Bộ Chính trị, thực hiện sự chỉ đạo của TANDTC, Tỉnh ủy Yên Bái, TAND tỉnh Yên Bái đã phối hợp tốt với các cơ quan tư pháp, cấp ủy, chính quyền các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh trong việc thực hiện các chương trình, đề án, kế hoạch, từng bước xây dựng đội ngũ cán bộ, chuẩn bị các cơ sở vật chất tiền đề cho việc thành lập các Tòa án sơ thẩm khu vực trong tỉnh.
Công tác hành chính tư pháp cũng được quan tâm và đã mang lại nhiều kết quả nổi bật, góp phần tiết kiệm ngân sách, đẩy nhanh tiến độ giải quyết công việc. Các công tác khác như tài chính kế toán, công tác đoàn thể, từ thiện, nhân đạo... luôn được thực hiện tốt.
Cùng với vịêc thực hiện công tác chuyên môn, nghiệp vụ, các đơn vị và cá nhân trong hệ thống TAND hai cấp trong tỉnh luôn tích cực hưởng ứng và đẩy mạnh các phong trào thi đua. Trong năm 2014, nhiều cán bộ công chức Toà án, nhiều tập thể Toà án đã lập nhiều thành tích trong phong trào thi đua được TANDTC, UBND tỉnh Yên Bái, Chính phủ tặng thưởng các danh hiệu thi đua và hình thức khen thưởng trong đó có 01 đơn vị được tặng thưởng “Cờ thi đua của chính phủ”, 01 đơn vị được tặng thưởng “Cờ thi đua của Tòa án nhân dân”. Nhiều tập thể, cá nhân được tặng thưởng danh hiệu “Tập thể lao động suất sắc”, “Bằng khen”...
Kỷ niệm ngày truyền thống TAND, lãnh đạo TAND tỉnh Yên Bái cùng cán bộ, đảng viên, người lao động hai cấp Tòa án trong tỉnh nỗ lực phấn đấu, sáng tạo, rèn luyện, ra sức học tập, góp phần của mình cùng cơ quan, đơn vị, hệ thống Tòa án hai cấp trong tỉnh hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.