Tại Hội nghị Tòa án các tỉnh biên giới Việt Nam - Campuchia - Lào lần thứ 7 diễn ra tại Quảng Nam, Chánh án TAND tỉnh Điện Biên Phan Văn Khanh đã trình bày tham luận kiến nghị, đề xuất nhiều giải pháp nhằm nâng cao công tác phối hợp giữa TAND tỉnh Điện Biên (Việt Nam) với TAND hai tỉnh Luông Pha Băng, Phong Sa Ly (Lào).
Trong những năm qua TAND tỉnh Điện Biên (Việt Nam) và TAND hai tỉnh Luông Pha Băng, Phong Sa Ly (Lào) đã kí kết biên bản ghi nhớ về việc trao đổi đoàn công tác, chia sẻ kinh nghiệm xét xử, nâng cao công tác phòng, chống tội phạm và giải quyết tranh chấp dân sự xuyên biên giới; phối hợp trong việc ủy thác thu thập tài liệu, chứng cứ, tống đạt các văn bản tố tụng.
Theo Chánh án TAND tỉnh Điện Biên, từ ngày 01/9/2022 đến 30/6/2024, TAND hai cấp tỉnh Điện Biên đã thụ lý, giải quyết 9 vụ với 9 bị cáo là người Lào về tội Tàng trữ, vận chuyển, mua bán trái phép chất ma túy. 5 bị cáo bị tuyên phạt tử hình, 1 bị cáo bị tuyên phạt tù chung thân, 1 bị cáo bị tuyên phạt 20 năm tù, 1 bị cáo bị phạt 08 năm tù, 1 bị cáo bị phạt dưới 3 năm tù.
Trong quá trình xét xử, HĐXX đã xem xét, cân nhắc kỹ lưỡng, đưa ra mức hình phạt phù hợp, thể hiện chính sách khoan hồng của Nhà nước Việt Nam đối với công dân Lào phạm tội ở Việt Nam, nhưng vẫn đảm bảo trừng trị kết hợp cải tạo, giáo dục và phòng ngừa chung, đúng theo tinh thần của Thông cáo chung và Hiệp định tương trợ tư pháp giữa hai nước Việt Nam - Lào; đáp ứng công tác phòng, chống tội phạm trong tình hình hiện nay.
TAND tỉnh Điện Biên luôn đảm bảo quyền lợi của các bị cáo mang quốc tịch Lào đúng quy định của pháp luật Việt Nam và Công ước Viên năm 1963. Sau khi thụ lý và xét xử đã thông báo về quyền tự do liên lạc với viên chức lãnh sự nước của bị cáo mang quốc tịch Lào đối với 9/9 bị cáo.
Đặc biệt, để tăng cường công tác phối hợp trong công tác xét xử các vụ án hình sự, tỉnh Điện Biên với các tỉnh Bắc Lào nói chung và tỉnh Phong Sa Ly, tỉnh Luông Pha Băng nói riêng còn triển khai thực hiện việc thông báo, trao đổi thông tin qua Sở Ngoại vụ của các tỉnh.
TAND tỉnh Điện Biên đã thực hiện việc thông báo bằng văn bản liên quan và gửi bản án, quyết định giải quyết cho Sở Ngoại vụ tỉnh Điện Biên để thông báo cho Sở Ngoại vụ tỉnh Phong Sa Ly và tỉnh Luông Pha Băng.
Việc thực hiện cơ chế hợp tác chặt chẽ giúp cho chính quyền và các cơ quan bảo vệ pháp luật ở địa phương nắm rõ hơn về tình hình tội phạm; kịp thời thông tin về việc thụ lý, kết quả xét xử; đảm bảo việc tiếp nhận thông tin hai chiều nhanh chóng và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của công dân Lào; giúp việc theo dõi, quản lý tình hình tội phạm ma túy chặt chẽ, sâu sát hơn; từ đó, kịp thời đưa ra những giải pháp phù hợp để thực hiện tốt công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy thực tế tại địa phương.
Trình bày tham luận tại Hội nghị, Chánh án TAND tỉnh Điện Biên kiến nghị tiếp tục tăng cường hơn nữa mối quan hệ hữu nghị, hợp tác toàn diện trên các lĩnh vực giữa Tòa án hai nước, nhất là các Tòa án địa phương có chung đường biên giới. Tăng cường hợp tác đấu tranh, phòng chống tội phạm, đặc biệt là các tội phạm về ma tuý, buôn bán người qua biên giới, góp phần giữ vững an ninh trật tự, an toàn xã hội trong khu vực.
Bên cạnh đó, đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất cho các Tòa án địa phương để thực hiện tốt công tác xét xử, công tác phối hợp đấu tranh phòng, chống tội phạm và tương trợ tư pháp. Tăng cường tổ chức đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ và ban hành các văn bản hướng dẫn cho các Tòa án địa phương về việc thực hiện nhiệm vụ hợp tác quốc tế. Chú trọng công tác đào tạo ngôn ngữ Việt Nam - Lào cho cán bộ Tòa án của địa phương hai nước.
Phối hợp xây dựng cơ chế, chia sẻ thông tin kịp thời nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện các hoạt động hợp tác về phòng, chống tội phạm và trao đổi kinh nghiệm trong hoạt động xét xử. Tiếp tục cấp kinh phí thực hiện nhiệm vụ đối ngoại cho các Tòa án cấp tỉnh có chung đường biên giới để tăng cường hơn nữa công tác hợp tác đấu tranh phòng, chống và xét xử các vụ án hình sự xuyên biên giới. Góp phần nâng cao tình đoàn kết, gắn bó, hữu nghị giữa hai nước.
Tổ chức hiệu quả hiệp ước, hiệp định giữa hai nước; các biên bản ghi nhớ giữa TANDTC hai nước và các tỉnh có chung đường biên giới. Tiếp tục nghiên cứu, rà soát, sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện các điều khoản cho phù hợp với tình hình thực tiễn hiện nay.