“Bước sang năm 2025, với sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của TANDTC và TAND tỉnh Vĩnh Phúc, TAND huyện Tam Dương tiếp tục thực hiện tốt các giải pháp trọng tâm, mang tính đột phá, đặt mục tiêu nâng cao chất lượng xét xử, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và cải cách thủ tục hành chính tư pháp…”.
Đó là chia sẻ của Thẩm phán Nguyễn Thị Thu, Chánh án TAND huyện Tam Dương (tỉnh Vĩnh Phúc) với PV Báo Công lý khi nói về những giải pháp trọng tâm, mang tính đột phá trong hoạt động công tác mà đơn vị đã và đang triển khai.
PV: Thưa Chánh án, được biết để chào mừng kỷ niệm những ngày lễ lớn của đất nước trong năm 2025, đặc biệt là hướng tới kỷ niệm 80 năm ngày truyền thống TAND (13/9/1945 - 13/9/2025), TAND huyện Tam Dương đã triển khai thực hiện những giải pháp trọng tâm, đột phá nào để nâng cao chất lượng công tác xét xử? Chánh án có thể chia sẻ cụ thể về những giải pháp đó?
Chánh án Nguyễn Thị Thu: Để chủ động triển khai các nhiệm vụ công tác, nhằm nâng cao chất lượng hoạt động Tòa án nói chung và chất lượng công tác xét xử nói riêng, ngay từ đầu năm 2025, TAND huyện Tam Dương tiếp tục nghiên cứu lựa chọn và triển khai tổ chức thực hiện quyết liệt, đồng bộ các giải pháp phù hợp với chức năng, thẩm quyền và điều kiện cơ sở vật chất, trình độ, chất lượng cán bộ, công chức, người lao động của đơn vị trong số 17 giải pháp đột phá đã được TANDTC đề ra.
Trong đó, một số giải pháp mà chúng tôi chú trọng triển khai thực hiện là: (1) Đổi mới tổ chức phiên tòa theo tinh thần cải cách tư pháp. (2) Nâng cao hiệu quả công tác hòa giải trong giải quyết các vụ án dân sự (theo nghĩa rộng). (3) Tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm. (4) Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của Tòa án. (5) Tăng cường kỷ cương, kỷ luật; nâng cao đạo đức công vụ của cán bộ, công chức, người lao động.
Đặc biệt, TAND huyện Tam Dương đã và đang chủ động, quyết liệt quán triệt, triển khai thực hiện tại đơn vị 03 giải pháp đột phá mà TAND tỉnh Vĩnh Phúc đã đề ra tại Hội nghị triển khai công tác năm 2025, đó là: (1) Đổi mới công tác hành chính tư pháp, cụ thể là triển khai thí điểm nhận và xử lý đơn khởi kiện trong ngày, nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho tổ chức, cá nhân khi nộp đơn khởi kiện tại Tòa án, tiết kiệm về thời gian và chi phí đi lại cho đương sự, đảm bảo “kịp thời, nhanh chóng, chính xác” với tinh thần “vì Nhân dân phục vụ”, nhằm hạn chế việc khiếu nại, tố cáo trong công tác thụ lý, giải quyết đơn khởi kiện. (2) Xây dựng sơ đồ tư duy trong giải quyết, xét xử các loại vụ án giúp các Thẩm phán xác định và giải quyết hết các yêu cầu của đương sự, xác định đầy đủ người tham gia tố tụng và lấy việc xác định đúng mối quan hệ pháp luật có tranh chấp làm trung tâm giải quyết vụ án. (3) Tăng cường kỷ luật, kỷ cương, trách nhiệm công việc và văn hóa xin lỗi. Giải quyết dứt điểm 100% các vụ án trong hạn luật định, đơn khởi kiện theo đúng quy định, đảm bảo cả về số lượng và chất lượng.
Đối với những đơn khởi kiện kéo dài không thụ lý, những vụ án kéo dài không giải quyết, những vụ án bị hủy do lỗi chủ quan, gây mất thời gian, chi phí đi lại của đương sự nếu có khiếu nại hoặc yêu cầu xin lỗi thì người được giao phụ trách, Thẩm phán giải quyết vụ án phải xin lỗi đương sự trực tiếp hoặc bằng văn bản, thể hiện tinh thần cầu thị và văn hóa công sở.
PV: Thưa Chánh án, trong số những giải pháp trên, Chánh án có thể chia sẻ giải pháp nào là giải pháp trọng tâm nhất mà đơn vị đã và đang triển khai thưa bà?
Chánh án Nguyễn Thị Thu: Quan điểm của tập thể lãnh đạo, cán bộ, công chức TAND huyện Tam Dương là cần phải triển khai tổ chức thực hiện đồng bộ các giải pháp phù hợp với chức năng, thẩm quyền và điều kiện, hoàn cảnh của đơn vị.
Tuy nhiên, từ đầu năm 2025 đến nay, ngoài việc tiếp tục thực hiện những giải pháp TANDTC đề ra mà tôi vừa nêu, TAND huyện Tam Dương cũng là một trong những đơn vị được TAND tỉnh Vĩnh Phúc lựa chọn để triển khai thí điểm tiếp nhận và xử lý đơn khởi kiện trong ngày. Do vậy, chúng tôi cũng chú trọng hơn một chút trong việc triển khai thực hiện giải pháp đột phá này.
PV: Chánh án có thể chia sẻ những thuận lợi và khó khăn khi thực hiện giải pháp trên thưa bà?
Chánh án Nguyễn Thị Thu: Đơn vị luôn nhận được sự quan tâm lãnh chỉ đạo, hướng dẫn của Lãnh đạo TAND cấp trên; tập thể cán bộ, công chức, người lao động của đơn vị luôn có tinh thần đoàn kết, nỗ lực, phấn đấu trong công tác; trình độ chuyên môn nghiệp vụ của đội ngũ Thẩm phán, Thư ký khá cao. Đây là những thuận lợi lớn để giải pháp nêu trên dễ dàng được triển khai trong thực tiễn công tác tại đơn vị.
Tuy nhiên, điều kiện cơ sở vật chất, hạ tầng, trang thiết bị kỹ thuật của đơn vị còn chưa đáp ứng được yêu cầu công tác; trình độ hiểu biết pháp luật của người dân còn chưa cao, chưa đồng đều; số lượng thụ lý các loại vụ án, vụ việc ngày càng gia tăng, với tính chất, mức độ ngày càng phức tạp, trong khi số lượng biên chế Thẩm phán, Thư ký có hạn… gây ra một số khó khăn nhất định cho đơn vị trong thực hiện công tác tiếp nhận và xử lý đơn khởi kiện trong ngày.
PV: Thưa Chánh án, để thực hiện những giải pháp đột phá nêu trên, TAND huyện Tam Dương đã đề ra những phương án chiến lược và hành động cụ thể nào? Chánh án có thể chia sẻ rõ hơn thưa bà?
Chánh án Nguyễn Thị Thu: Ngay sau khi tham dự Hội nghị triển khai công tác năm 2025 của TAND tỉnh Vĩnh Phúc và được lựa chọn là một trong những đơn vị triển khai thí điểm tiếp nhận và xử lý đơn khởi kiện trong ngày, TAND huyện Tam Dương đã bắt tay vào triển khai thực hiện giải pháp trên.
Đầu tiên, dựa vào điều kiện cơ sở vật chất, hạ tầng có sẵn, đơn vị đã bố trí, sắp xếp lại 01 phòng làm việc để làm nơi tiếp nhận và xử lý đơn khởi kiện. Trong phòng có đầy đủ trang thiết bị như bàn ghế, máy tính có kết nối mạng internet, máy in,… đồng thời cho làm 01 bảng tin dùng để thông báo lịch phân công tiếp nhận, giải quyết đơn khởi kiện; niêm yết một số văn bản tố tụng, biểu mẫu đơn khởi kiện lên bảng tin đó và treo bảng tin giáp với phòng nhận đơn ở vị trí có thể dễ dàng quan sát.
Về sự phân công lịch tiếp nhận và xử lý đơn khởi kiện, cứ mỗi 01 tuần làm việc hành chính (từ thứ hai đến thứ 6 trong tuần), đơn vị luân phiên phân công 01 đồng chí Lãnh đạo đơn vị, 01 Thẩm phán và 01 Thư ký.
Đồng thời, đơn vị cũng đã quán triệt và yêu cầu tất cả các Thẩm phán, Thư ký của đơn vị khi được phân công, cần phải tiếp nhận và xử lý đơn khởi kiện ngay trong ngày, theo quy trình cụ thể như: Sau khi tiếp nhận đơn thông qua các hình thức như nhận trực tiếp từ người khởi kiện, từ dịch vụ bưu chính, từ cơ quan, tổ chức khác chuyển đến,… ngay trong ngày nhận được đơn khởi kiện và các tài liệu, chứng cứ kèm theo thì Thư ký, Thẩm phán được phân công trực ngày hôm đó cần phải vào sổ thụ lý đơn khởi kiện, tiến hành kiểm tra, phân loại đơn; sau đó Thẩm phán sẽ báo cáo đề xuất hướng xử lý đơn cho lãnh đạo đơn vị và tiến hành giải quyết đơn theo quy định của pháp luật, sau đó kịp thời thông báo kết quả cho người khởi kiện bằng văn bản.
PV: Chánh án có thể chia sẻ những kết quả mà đơn vị đã đạt được sau một thời gian thực hiện những giải pháp trọng tâm, mang tính đột phá? Đồng thời, bà kỳ vọng trong năm 2025, TAND huyện Tam Dương sẽ đạt được những mục tiêu gì thưa Chánh án?
Chánh án Nguyễn Thị Thu: Thực hiện chủ trương đổi mới trong công tác tiếp nhận và xử lý đơn khởi kiện, từ ngày 1/1/2025, TAND huyện Tam Dương đã triển khai giải pháp tiếp nhận và xử lý đơn trong ngày. Tính đến ngày 13/3/2025, đơn vị đã tiếp nhận tổng cộng 135 đơn khởi kiện, trong đó 100% được xử lý ngay trong ngày.
Cụ thể: 91 đơn khởi kiện đủ điều kiện thụ lý theo luật tố tụng, trong đó đã thụ lý 88 đơn; còn 3 đơn đang chờ người khởi kiện nộp tạm ứng án phí, lệ phí Tòa án.
4 đơn được chuyển sang hòa giải, đối thoại theo Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án. 19 đơn trả lại do không đủ điều kiện; 16 đơn yêu cầu bổ sung, sửa đổi; 5 đơn được chuyển đến Tòa án có thẩm quyền giải quyết.
Điểm đáng chú ý là trong suốt thời gian triển khai, đơn vị không nhận bất kỳ khiếu nại, tố cáo hay phản ánh tiêu cực nào từ người dân và người khởi kiện liên quan đến công tác tiếp nhận, xử lý đơn. Điều này cho thấy sự hiệu quả và minh bạch trong quá trình thực hiện.
Bước sang năm 2025, với sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của TANDTC và TAND tỉnh Vĩnh Phúc, TAND huyện Tam Dương tiếp tục thực hiện tốt các giải pháp trọng tâm, mang tính đột phá, đặt mục tiêu nâng cao chất lượng xét xử, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và cải cách thủ tục hành chính tư pháp,…
Bên cạnh đó, tập thể cán bộ, công chức trong đơn vị quyết tâm đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, góp phần quan trọng vào việc thực hiện thắng lợi các mục tiêu cải cách tư pháp của Đảng và Nhà nước, góp phần phát triển bền vững trong giai đoạn mới.
PV: Xin cảm ơn Chánh án!