Sắc xuân trên quê hương chiến khu

Vị trí quân sự đặc biệt quan trọng

An Phú Đông là một bán đảo nhỏ hẹp hình bầu dục, rộng khoảng 10 km2 với 3 mặt Đông, Tây, Nam giáp sông Sài Gòn và sông Vàm Thuật, có địa hình đa dạng, sông rạch chằng chịt.

Xét về mặt địa lý, chiến khu An Phú Đông trong thời kỳ chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ có vị trí quân sự đặc biệt quan trọng đối với quân dân ta, đây là tuyến hành lang ở cửa ngõ phía Tây Bắc, là nơi tiến công của lực lượng cách mạng vào hậu cứ của địch.

Đồng thời cũng là đường giao thông huyết mạch về quân sự, kinh tế, chính trị để liên kết chiến khu với các vùng lân cận như Bình Dương, Bình Phước, Tây Ninh... Chính vì vậy mà trong hai cuộc kháng chiến, thực dân Pháp và đế quốc Mỹ đã dùng đủ các phương thức để chiếm cho được vùng đất này.

Ngày 25/12/1945, Hội nghị cán bộ tỉnh Gia Định đã nhất trí nhận định: “Ta có thể bám trụ ở bán đảo này, vừa chiến đấu, vừa xây dựng lực lượng kháng chiến”.

Tỉnh ủy và Ủy ban kháng chiến tỉnh Gia Định quyết định thành lập Chiến khu An Phú Đông (ta đã có chi bộ Đảng đầu tiên ở làng An Phú Đông cuối năm 1930, trong số 30 chi bộ Đảng của tỉnh Gia Định).

Xây dựng lực lượng vũ trang chính quy nhằm đối phó với các trận càn của địch vào chiến khu và cũng là lực lượng tiến công quân địch là vấn đề cấp thiết.

Ngày 1 tháng 3 năm 1946, Chi đội 6 Vệ quốc đoàn, bộ đội chủ lực của tỉnh Gia Định chính thức thành lập tại Thạnh Lộc. Chi đội gồm 3 đại đội: Đại đội 5 của quận Gò Vấp, Đại đội 10 của quận Thủ Đức và Đại đội 15 đóng tại Dĩ An. Các đại đội có nhiệm vụ bảo vệ các cơ quan của tỉnh và chiến khu An Phú Đông.

Vừa mới thành lập, Chi đội 6 đã đánh lui trận càn lớn nhất Nam bộ đương thời, tiêu diệt và đẩy lùi hàng ngàn tên địch. Đây là chiến thắng vang dội làm cho tinh thần chiến đấu của Vệ quốc đoàn, đồng bào An Phú Đông và dân quân du kích lên rất cao.

Từ đó suốt 9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp, quân và dân chiến khu An Phú Đông đã một lòng một dạ tin tưởng vào đường lối của Đảng, tin tưởng rằng “ta nhất định thắng, địch nhất định thua”, không quản ngại hy sinh, cống hiến xương máu và công sức của mình cho kháng chiến thắng lợi.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, chiến dịch Tổng tiến công Tết Mậu Thân đêm 30 rạng sáng 31 tháng 1 năm 1968, Tiểu đoàn 2 ở Thạnh Lộc, Trung đoàn Quyết Thắng ở An Phú Đông đã xuất quân đánh chiếm Bộ Tổng tham mưu ngụy và sân bay Tân Sơn Nhất, đánh tan 4 tiểu đoàn lính dù ngụy và 1 tiểu đoàn lính Mỹ.

Trong chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, từ chiến khu An Phú Đông làm bàn đạp Tổng tiến công và nổi dậy, quân và dân ta cùng các Trung đoàn 115, Trung đoàn 316, Tiểu đoàn đặc công 80 đã hợp đồng tác chiến theo sự phân công, chiếm cầu Bình Phước, cầu Ga, cầu An Phú Đông, Trung tâm huấn luyện Quang Trung và giải phóng các xã An Phú Đông, Thạnh Lộc, Trung Mỹ Tây, Đông Hưng Thuận, Tân Thới Nhất, thành lập các Ủy ban nhân dân cách mạng.

Suốt 45 năm kháng chiến, đối đầu với thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, quân dân chiến khu An Phú Đông đã tiêu diệt hơn 3.500 tên địch, bắn rơi 12 máy bay, đánh chìm 2 tàu chiến, thu hàng ngàn súng, lựu đạn các loại…

Vùng đất anh hùng

Qua hai cuộc kháng chiến, chiến khu An Phú Đông có 787 hộ gia đình có công với Cách mạng, được tặng thưởng 680 huân, huy chương các loại, có 17 Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, 516 liệt sĩ, 760 lượt cán bộ chiến sĩ bị bắt và tù đày. Ngày 29 tháng 1 năm 1996, nhân dân An Phú Đông được Chủ tịch nước trao tặng danh hiệu “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân”.

Mới đây, ngày 21/8/2023, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định công nhận danh hiệu Phường An toàn khu cho các phường: An Phú Đông, Thạnh Lộc, Thạnh Xuân.

Phát huy truyền thống vẻ vang của chiến khu xưa, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân quận 12 đang ra sức xây dựng quê hương ngày càng phát triển, giàu đẹp, văn minh, hiện đại, nghĩa tình.

Ông Nguyễn Văn Đức, Chủ tịch UBND quận 12 cho biết, những năm gần đây, địa phương đang tăng tốc thực hiện các chỉ tiêu kế hoạch 5 năm giai đoạn 2021-2025. Đặc biệt trong năm 2023, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Quận ủy - Ủy ban nhân dân - Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quận, cùng với sự cố gắng nỗ lực của mỗi cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang và nhân dân, tình hình phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh đã đạt được nhiều kết quả nổi bật.

Mặc dù gặp nhiều khó khăn nhưng trong năm 2023, quận 12 vẫn có 3.007 doanh nghiệp, 2.869 hộ kinh doanh và 4 hợp tác xã đăng ký thành lập mới. Thu ngân sách nhà nước đến ngày 31/12/2023 ước đạt 3.000 tỉ đồng; tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư công cho 2 nguồn vốn thành phố tập trung và nguồn vốn thành phố phân cấp đạt 95,77%.

Lực lượng vũ trang quận đã phát huy tốt vai trò nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh, khu vực phòng thủ vững chắc.

Theo Trung tá Đỗ Thái Cường, Chỉ huy trưởng Ban CHQS quận, năm 2023, Lực lượng vũ trang quận 12 được chọn là đơn vị điểm phối hợp cùng Công an quận tham mưu chỉ đạo tổ chức diễn tập xử lý tình huống về an ninh trật tự kết hợp diễn tập khu vực phòng thủ.

Cuộc diễn tập được cấp trên đánh giá cao, đúng ý định, sát thực tiễn, qua đó năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của cấp ủy, chính quyền trong xử lý các tình huống về quốc phòng, an ninh được nâng lên.

Bên cạnh đó, địa phương cũng đã thực hiện tốt các vấn đề về an sinh xã hội, chăm lo gia đình chính sách, người có công với cách mạng. Trong thành tựu chung đó có sự đóng góp to lớn của Đảng bộ, chính quyền, LLVT và nhân dân 3 phường thuộc chiến khu An Phú Đông.

Những ngày đầu năm mới, nhà truyền thống chiến khu An Phú Đông đón tiếp nhiều đoàn khách tham quan. Đây không chỉ là nơi tổ chức hoạt động tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ của cấp ủy, chính quyền và nhân dân quận 12 mà còn là địa điểm học tập lịch sử của học sinh, sinh viên trong và ngoài quận.

Các câu chuyện lịch sử được thuyết minh tái hiện một cách sinh động làm cho khách tham quan ngược dòng thời gian, sống lại cùng với quá khứ vẻ vang của dân tộc, của vùng đất chiến khu An Phú Đông anh hùng.