Lại một cụm từ không thể khác hơn để bao biện cho việc xả lũ của thủy điện Hố Hô. Một cụm từ đã nghe đến nhàm tai: “đúng quy trình”.
Những ngày qua, hình ảnh những lương dân miền Trung quằn quại trong cơn lũ lịch sử tràn ngập trên báo chí và mạng xã hội. Hình ảnh đau thương trước làng quê ngập chìm trong biển nước mênh mông khiến cộng đồng rơi nước mắt.
Một trong những nguyên nhân góp phần làm tăng thêm thảm kịch của mưa lũ lại được bêu tên: Thủy điện.
“Khi chưa mưa thì không xả, lại nhè lúc mưa lớn để xả. Nước trên đổ về, nước sông dâng lên, tôi đề nghị dừng lại từ 1-2 tiếng cho nước rút bớt, điều kiện lúc đó có thể dừng xả 1 tiếng nhưng lãnh đạo nhà máy không chấp thuận”, ông Lê Ngọc Huấn - Chủ tịch UBND huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh bức xúc khi nói về việc Nhà máy thủy điện Hố Hô xả lũ bất ngờ.
Đáp lại những chỉ trích của ông Chủ tịch huyện, lãnh đạo nhà máy thủy điện Hố Hô cho rằng, họ đã xả lũ “đúng quy trình”. Cụm từ “đúng quy trình” đã trở thành cái khiên che chắn hữu dụng để phủ nhận trách nhiệm của họ đối với người dân.
Đây không phải là lần đầu tiên thủy điện xả lũ hết công suất song song với mưa lớn. Mưa xối xả, thủy điện xả ào ào, dân mếu máo trèo lên mái nhà đứng trông tài sản bị cuốn trôi. Đau lắm!
Trên cái dải đất này, đâu đâu cũng có mặt của thủy điện. Đến nỗi người ta phải cải biến câu thành ngữ “Đất có thổ công, sông có thủy điện” để biểu thị sự “trăm hoa đua nở” của nó. Thủy điện ở đâu, dân lo lắng ở đó. Vì nếu nó cứ xả “đúng quy trình” như thủy điện Hố Hô thì dân chạy đi đâu? Sống ra sao?
Quy trình ư? Đó là cái cỗ máy vô tri, vô cảm. Sự vô cảm đến tàn nhẫn của cái quy trình ấy lại do chính con người vận hành. Xả lũ để cứu nhà máy còn dân thì ai cứu? Tôi không tin đó là phương án duy nhất. Biết đâu đó là sự hẹp hòi, cái lợi ích cục bộ nào đó. Nếu đến giờ chúng ta vẫn chưa tiên liệu, dự báo được quy trình xả lũ hợp lý thì đó mới là thảm họa thực sự.
Đổ thêm nước vào dòng lũ, trách nhiệm phải thuộc về thủy điện dù có “đúng quy trình”. Người dân không thể trắng tay một cách dễ dàng bởi cái phủi tay nhẹ như lông hồng hoặc tấm khiên “đúng quy trình” ấy được.
Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã lên tiếng yêu cầu điều tra, làm rõ quy trình xả lũ của thủy điện Hố Hô. Đúng hay sai phải chờ hạ hồi phân giải, nhưng trước mắt đừng để người dân vùng lũ “chết đúng quy trình”!