Bão số 3 đổ bộ vào tỉnh Quảng Ninh đã gây thiệt hại nặng nề cho ngành du lịch, dịch vụ nơi đây với phần lớn các nhà hàng, khách sạn, cơ sở lưu trú... bị hư hại. Đặc biệt, hàng chục con tàu chuyên chở khách tham quan vịnh Hạ Long bị đắm chìm trong khi việc trục vớt gặp nhiều khó khăn, kinh phí sửa chữa lớn.
Bão số 3 đã làm 269 phương tiện tàu, thuyền hoạt động tại địa bàn tỉnh Quảng Ninh bị đắm, chìm, trong đó, 28 tàu du lịch hoạt động đưa khách tham quan vịnh Hạ Long.
Theo các chủ tàu, ước tính, để sửa chữa một tàu du lịch tham quan vỏ gỗ tốn khoảng 500 triệu đồng đến 1 tỷ đồng; tàu tham quan vỏ thép từ 1-10 tỷ đồng. Một số tàu không còn khả năng khôi phục thì phải đóng mới thay thế hoàn toàn với kinh phí lên tới hàng tỷ đồng.
Theo anh Nguyễn Đức Triệu: “Tôi có 4 tàu đón khách du lịch tham quan vịnh Hạ Long thì có 3 chiếc bị đắm, mặc dù xác định vớt lên cũng không thể sửa chữa tái sử dụng, thậm chí còn mất thêm khoản chi phí lớn, khó khăn trong thuê đơn vị trục vớt tàu…, nhưng vì trách nhiệm, vì đảm bảo an toàn bến đỗ, vệ sinh môi trường nên tôi và các chủ tàu vẫn cố tìm thuê đơn vị trục vớt”.
Anh Triệu cũng cho biết, những tàu vỏ gỗ ngân hàng không cho vay vốn, nếu cho vay vốn phải mua bảo hiểm thân vỏ. Tuy nhiên sau 3 năm mắc kẹt bởi dịch COVID-19, tàu nằm im, đến khi tái hoạt động thì chi phí bảo hiểm thân vỏ lớn, hầu như 95% các đơn vị không mua bảo hiểm thân vỏ, các tàu chỉ mua được bảo hiểm trách nhiệm dân sự. Do vậy đến khi bị thiên tai tài sản bị đánh chìm theo bão, nợ cũ chưa trả xong giờ lại phát sinh nợ mới.
Giá trị hiện tại của tàu khoảng từ 2-2,5 tỷ/con. Giờ vớt lên chỉ còn cái xác, nếu bán đi cũng chỉ như bán sắt vụn, máy móc, thiết bị đều hỏng hết… Giờ nếu sửa chữa cũng mất vài trăm triệu, rồi mua sắm lại trang thiết bị từ cái nhỏ nhất… ước tính giá trị sửa chữa lên đến 500 triệu đồng/con mới hoạt động trở lại được, các doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn.
Tại cảng tàu Quốc tế Tuần Châu, mỗi ngày các chủ tàu đều có mặt tại khu vực cảng, có một số chủ tàu đã cho nhân công cố gắng vớt lại một số áo phao, bàn ghế để vệ sinh lại với hy vọng tái sử dụng.
Theo ông Trần Văn Hồng, Chi hội trưởng Chi hội tàu du lịch Hạ Long, cơn bão số 3 đã gây thiệt hại nghiêm trọng cho nhiều tàu du lịch chở khách tham quan, lưu trú trên vịnh.
Để có thể khắc phục thiệt hại, chủ tàu cần phải thuê trục vớt tàu và lai kéo tàu về xưởng sửa chữa với chi phí thấp nhất từ 50 đến 480 triệu đồng đối với tàu vỏ gỗ và từ 350 triệu đồng đến 1,5 tỷ đồng đối với tàu vỏ sắt. Chưa hết, chi phí sửa chữa tàu tham quan vỏ gỗ từ 500 triệu đồng đến 1 tỷ đồng, tàu tham quan vỏ sắt từ 5 đến 10 tỷ đồng, tàu lưu trú từ 10 đến 20 tỷ đồng. Một số tàu khả năng không khôi phục lại được, buộc phải thay thế, đóng mới.
Đây là gánh nặng rất lớn đối với các chủ tàu du lịch trong bối cảnh hiện nay. Khi mà chiếc "cần câu cơm" họ dành nhiều tâm huyết, tiền của, đa số là vay ngân hàng để đầu tư vẫn ngâm trong nước và chưa biết số phận sẽ ra sao. Trong khi đó, họ vẫn phải đảm bảo nghĩa vụ tài chính với ngân hàng và các chính sách thuế, phí.
Đại diện Hiệp hội tàu du lịch và các doanh nghiệp kinh doanh tàu du lịch đề nghị UBND tỉnh có các giải pháp hỗ trợ, kết nối với các đơn vị trục vớt, sửa chữa, đóng mới để có giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp; hỗ trợ tiếp cận nguồn vốn như giãn, hoãn các khoản nợ, cho vay mới, giảm thuế theo quy định hiện hành của Nhà nước; hỗ trợ thủ tục pháp lý trong cấp giấy chứng nhận, đăng ký phương tiện…
Để kịp thời hỗ trợ các doanh nghiệp kinh doanh tàu du lịch, tỉnh Quảng Ninh đã có nhiều giải pháp, chỉ đạo khắc phục ngay sau bão. Tuy nhiên, một số nội dung như hỗ trợ chi phí trục vớt tàu trong các quy định, chính sách Nhà nước chưa có điều mục này.
Với tính chất đặc thù, Quảng Ninh đã báo cáo, đề xuất Chính phủ, Bộ Giao thông vận tải hướng dẫn, bổ sung, mở rộng đối tượng hỗ trợ để các doanh nghiệp kinh doanh tàu du lịch một phần chi phí trục vớt, khắc phục thiệt hại phương tiện thủy bị chìm, đắm do cơn bão số 3.
Đối với đề xuất tiếp cận nguồn vốn, UBND tỉnh đã làm việc với Ngân hàng Nhà nước và các tổ chức tín dụng đề nghị giãn, hoãn các khoản nợ, cho vay mới theo hình thức tín chấp.
Hiện các tổ chức tín dụng vẫn đang triển khai các bước để hướng dẫn cụ thể cho các cá nhân, tổ chức có nhu cầu tiếp cận vốn. Các đơn vị khác cũng đã thực hiện các chính sách miễn thuế, giảm thuế theo quy định hiện hành của Nhà nước.
Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Cao Tường Huy cũng đề nghị các doanh nghiệp, cơ quan chuyên môn tiếp tục nghiên cứu, mở rộng, khai thác hiệu quả giá trị cảnh quan đặc sắc của vịnh Hạ Long theo hướng bền vững, bằng việc rà soát, nghiên cứu, đưa thêm các sản phẩm du lịch mới vào khai thác; cần quan tâm các vấn đề hạ tầng; đảm bảo môi trường, bảo vệ cảnh quan.
Trước mắt, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh gợi ý có thể triển khai thí điểm một số tuyến tham quan mới; khẩn trương ban hành các quy chế, quy định mới trong quản lý hoạt động của tàu du lịch nhằm đáp ứng, phù hợp với mục tiêu phát triển của tỉnh trong thời gian tới.