Quảng Ngãi: Hàng loạt công trình nước sạch xuống cấp, hư hỏng

Theo thống kê, trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi hiện có 513 công trình cấp nước sạch nông thôn tập trung. Mỗi công trình có kinh phí đầu tư từ 500 triệu đồng, thậm chí có những công trình hơn 10 tỷ đồng. Tuy nhiên, hiện chỉ có 29 công trình hoạt động bền vững, còn 484 công trình (chiếm 94%) hoạt động kém bền vững và không hoạt động.

Trong khi những công trình nước sạch được đầu tư hàng tỷ đồng đang bị bỏ hoang gây lãng phí thì người dân vẫn phải chấp nhận dùng nguồn nước giếng tự đóng, không được an toàn. Đơn cử như tại thôn Trì Bình, xã Bình Nguyên, huyện Bình Sơn (Quảng Ngãi) được đầu tư công trình nước sinh hoạt từ năm 2002 do Ban Quản lý Khu kinh tế Dung Quất làm chủ đầu tư. Sau khi hoàn thành đưa vào sử dụng, công trình được bàn giao cho UBND xã Bình Nguyên quản lý.

Đến năm 2015, công trình này bị hư hỏng nhưng không có kinh phí sửa chữa. Từ đó, công trình bị bỏ hoang, cỏ mọc um tùm, nhà điều hành bị hư hỏng, bể chứa nước bị bồi lấp và hệ thống đường ống hoen rỉ.

Kể từ đó đến nay, hơn 400 hộ dân ở thôn Trì Bình phải sử dụng nước giếng đào, giếng khoan thay vì được sử dụng nguồn nước từ hệ thống cấp nước sạch nông thôn. Điều đáng nói, nước ở các giếng trong vùng đều bị nhiễm phèn, bốc mùi hôi khó chịu. Để có nước sạch sử dụng ăn uống hàng ngày, các hộ dân nơi đây phải xử lý qua máy lọc nước hoặc mua nước đóng bình, thậm chí là chở nước từ thôn khác về dùng.

Chị Nguyễn Thị Lên, thôn Trì Bình, xã Bình Nguyên cho biết, nước bơm từ giếng lên nhìn bằng mắt thường thấy rất trong, rất sạch, nhưng lại có mùi hôi tanh khó chịu. Nếu để nước trong thùng một thời gian ngắn sẽ thấy một lớp váng nổi trên mặt nước.

“Cả khu vực này nước giếng nhà ai cũng đều có mùi hôi tanh và nổi váng, nên bà con rất lo lắng nước không đảm bảo an toàn, nếu dùng lâu dần sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe. Tuy nhiên, vì không có nguồn nước nào khác nên hàng ngày chúng tôi vẫn phải dùng nước này để sinh hoạt. Gia đình nào có điều kiện thì mua nước đóng bình hoặc lọc qua máy lọc để sử dụng, còn những hộ khác thì vẫn phải dùng trực tiếp”, chị Lên chia sẻ.

Bà Nguyễn Thị Thanh Xuân, Trưởng thôn Trì Bình cho rằng, vị trí đặt công trình nước sinh hoạt này không phù hợp, khi nằm giữa cánh đồng, lấy mạch nước ngầm từ ruộng, nên trước đây khi còn hoạt động thì bà con trong thôn cũng không yên tâm sử dụng. Giờ hệ thống hư hỏng người dân cũng không mặn mà đóng kinh phí để sửa chữa.

“Trước đây, bà con lo lắng nguồn nước ngầm giữa ruộng bị ảnh hưởng bởi thuốc bảo vệ thực vật, phân bón. Nên từ khi công trình hư hỏng không ai muốn đóng góp kinh phí sửa chữa”, bà Xuân chia sẻ.

Cũng theo bà Xuân, hiện nay trên địa bàn thôn Trì Bình có 3 mỏ khai thác đá, một khu xử lý rác thải tập trung và một nghĩa địa. Trong khi nguồn nước giếng lại bị nhiễm phèn, nên người dân rất mong muốn cơ quan chức năng sớm đầu tư công trình nước sạch mới để yên tâm sử dụng.

Trong khi đó, 2 công trình nước sinh hoạt tại xã Tịnh Long, TP. Quảng Ngãi có tổng kinh phí đầu tư gần 15 tỷ đồng hiện cũng bị hư hỏng, bỏ hoang sau 9 năm sử dụng. Điều này khiến bà con nhân dân bức xúc khi địa phương có đến 2 công trình nước sạch, nhưng họ lại phải sử dụng nước giếng nhiễm phèn.

Cụ thể, 2 công trình này được xây dựng trong 2 năm 2011 và 2012. Từ khi công trình hoàn thành, đưa vào sử dụng đã cung cấp nước sạch cho 1.150 hộ dân ở 2 thôn Gia Hòa và Tăng Long thuộc xã Tịnh Long. Tuy nhiên, sau một thời gian sử dụng, cả 2 công trình này đều hư hỏng, đến tháng 7/2021, thì 2 công trình phải dừng hoạt động. Từ đó, người dân khu vực lại sử dụng nguồn nước giếng để sinh hoạt, nhưng nguồn nước này cũng bị nhiễm phèn.

Ông Lê Ngọc Thanh, thôn Tăng Long, xã Tịnh Long bức xúc: Khi được dùng nước sạch bà con rất vui mừng, vì khu vực này nguồn nước ngầm bị nhiễm phèn, nhiễm mặn. Nhưng chỉ được một thời gian ngắn thì công trình hư hỏng, rồi bỏ hoang cho đến nay. Bà con yêu cầu chính quyền sớm có giải pháp sửa chữa, khắc phục để các hộ dân sớm có nước sạch sử dụng.

Ông Bùi Tấn Bé, Phó Chủ tịch UBND xã Tịnh Long, cho hay: Đối với 2 công trình nước sạch trên địa bàn, UBND xã Tịnh Long là đơn vị được giao quản lý, sử dụng. Tuy nhiên, do không có kinh nghiệm nên trong quá trình sử dụng, lượng nước bị thất thoát nhiều, hệ thống máy móc, đường ống dẫn nước hư hỏng.

“UBND xã đã có văn bản đề nghị trả lại 2 công trình nước sạch này cho Trung tâm nước sạch tỉnh Quảng Ngãi quản lý. Địa phương cũng đề nghị các cấp chính quyền sớm khắc phục, sửa chữa lại để 2 công trình này tiếp tục phục vụ nhu cầu nước sạch sinh hoạt của người dân địa phương”, ông Bé nói.

Việc hàng trăm công trình nước sạch được đầu tư hàng chục tỷ đồng để phục vụ nhu cầu sử dụng của người dân nhưng không mang lại hiệu quả, gây thất thoát nguồn kinh phí của nhà nước và bức xúc cho người dân. Thiết nghĩ, các cơ quan chức năng tỉnh Quảng Ngãi cần có phương án khắc phục, sửa chữa để những công trình này không bị bỏ hoang gây lãng phí.