Quảng Nam: Người dân đề nghị xem xét lại đơn tố giác lừa đảo chiếm đoạt tài sản ở xã Tam Anh Nam

CQĐT kết luận không có dấu hiệu phạm tội

Trước đó, Cơ quan Cảnh sát điều tra (CQĐT) Công an tỉnh Quảng Nam nhận được đơn tố giác về tội phạm của bà Nguyễn Thị Thu, Đoàn Thị Trúc Nhự, Phạm Thị Thùy Quân đều trú tại xã Tam Anh Nam, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam có nội dung tố cáo bà Hồ Thị Hậu (người cùng địa phương) chiếm đoạt tài sản của 3 cá nhân này, trong đó bà Thu tố bị chiếm đoạt 600 triệu đồng, bà Nhự tố bị chiếm đoạt 350 triệu đồng, bà Quân tố bị chiếm đoạt 400 triệu đồng.

Theo tìm hiểu, ngày 10/10/2023, Thượng tá Võ Văn Minh, Phó Thủ trưởng thường trực CQĐT Công an tỉnh Quảng Nam đã ký Quyết định số 31 không khởi tố vụ án hình sự. Ngày 10/10/2023, CQĐT Công an tỉnh Quảng Nam cũng ban hành các Thông báo kết quả giải quyết nguồn tin về tội phạm số 768/TB -VPCQCSĐT (DD2) gửi cho bà Thu, bà Nhự, bà Quân cho biết: Căn cứ vào tài liệu, chứng cứ thu thập được có trong hồ sơ vụ việc đủ cơ sở kết luận, đây là quan hệ dân sự, không có dấu hiệu lừa đảo hoặc lạm dụng tín nhiệm để chiếm đoạt tài sản.

“Xét thấy vụ việc không có dấu hiệu phạm tội, CQĐT Công an tỉnh Quảng Nam kết thúc xác minh thông tin, ra Quyết định không khởi tố vụ án hình sự đối với vụ việc nêu trên theo Khoản 1 Điều 157 Bộ luật Tố tụng hình sự”, Thông báo nêu.

Tuy nhiên, từ đơn kiến nghị của người dân liên quan đến việc giải quyết nguồn tin tố giác tội phạm của CQĐT Công an tỉnh Quảng Nam, ngày 5/6/2024, Viện KSND tỉnh Quảng Nam ban hành văn bản số 332/VKS-P2, 333/VKS-P2, 334/VKS-P2 trả lời đơn kiến nghị của người tố giác.

Tại các văn bản này, Viện KSND tỉnh Quảng Nam cũng cho rằng, không có đủ cơ sở chứng minh việc bà Hậu gian dối trong việc chiếm đoạt tiền của người tố cáo. Vì vậy, CQĐT Công an tỉnh Quảng Nam ra quyết định không khởi tố vụ án đối với nguồn tin về tội phạm nêu trên theo Viện KSND tỉnh Quảng Nam là có căn cứ, đúng quy định pháp luật.

Không thỏa mãn, bà Thu, bà Nhự, bà Quân sau đó tiếp tục có đơn khiếu nại các văn bản trên tới Viện KSND cấp cao tại Đà Nẵng. Cơ quan này cho biết đơn có nội dung không thuộc thẩm thẩm quyền giải quyết của Viện KSND cấp cao tại Đà Nẵng và chuyển đơn, kèm tài liệu đến Viện KSND tỉnh Quảng Nam để xem xét, giải quyết theo quy định của pháp luật.

Vì sao người dân tiếp tục khiếu nại?

Theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự (BLTTHS), cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng có trách nhiệm thông báo, giải thích và bảo đảm thực hiện quyền và nghĩa vụ của người tham gia tố tụng. BLTTHS cũng quy định, thời hiệu khiếu nại quyết định tố tụng, hành vi tố tụng là 15 ngày kể từ ngày mà người khiếu nại nhận được hoặc biết được quyết định, hành vi tố tụng mà người đó cho rằng có vi phạm pháp luật; về thẩm quyền, quyết định giải quyết khiếu nại của Viện trưởng Viện KSND cùng cấp đối với quyết định tố tụng của Phó thủ trưởng CQĐT là quyết định có hiệu lực pháp luật.

Căn cứ quy định trên cho thấy, Quyết định số 31 không khởi tố vụ án hình sự ngày 10/10/2023 của Phó Thủ trưởng CQĐT Công an tỉnh Quảng Nam và Thông báo kết quả giải quyết nguồn tin về tội phạm số 768/TB -VPCQCSĐT (DD2) của CQĐT Công an tỉnh Quảng Nam đã hết thời hiệu khiếu nại.

Liên quan đến việc không thực hiện quyền khiếu nại, bà Đoàn Thị Trúc Nhự cho biết, vào tháng 10/2023, chúng tôi làm đơn tố giác tội phạm gửi đến CQĐT Công an tỉnh Quảng Nam đề nghị điều tra, xác minh, làm rõ sự việc. Tuy nhiên, khi CQĐT Công an tỉnh Quảng Nam ban hành thông báo kết quả giải quyết thay vì tống đạt trực tiếp họ lại chuyển qua đường bưu điện.

Sau này chúng tôi tìm hiểu mới biết, theo quy định của BLTTHS, cơ quan tiến hành tố tụng có trách nhiệm phải giải thích cho người dân về quyền khiếu nại và việc thông báo, giải thích phải được ghi vào biên bản. Người thực hiện việc cấp, giao, chuyển văn bản tố tụng phải trực tiếp chuyển cho người được nhận và người nhận phải ký vào biên bản hoặc sổ giao nhận.

“Thời điểm tháng 10/2023, việc cơ quan điều tra tống đạt thông báo không khởi tố vụ án hình sự cho chúng tôi thông qua đường bưu điện và không giải thích các quyền của chúng tôi là chưa làm tròn trách nhiệm và làm mất đi quyền lợi hợp pháp của chúng tôi”, bà Nhự nói.

Giải thích về tính pháp lý của các văn bản mà Viện KSND tỉnh Quảng Nam ban hành liên quan đến việc giải quyết nguồn tin tố giác tội phạm của CQĐT, ông Nguyễn Quyết Thắng, Trưởng phòng Phòng 2, Viện KSND tỉnh Quảng Nam xác nhận, văn bản số 332/VKS-P2, 333/VKS-P2, 334/VKS-P2 của Viện KSND tỉnh Quảng Nam ban hành không phải là văn bản có hiệu lực pháp luật đối với việc giải quyết khiếu nại trong tố tụng hình sự.

Cũng theo ông Thắng, thời điểm nhóm bị hại có đến Viện KSND tỉnh để khiếu nại thì đã hết thời hiệu theo quy định. Bình thường sẽ làm văn bản không tiếp nhận đơn do hết thời hạn nhưng quan điểm của anh em chúng tôi, để có cách xem xét, thẩm tra, đánh giá lại việc giải quyết nguồn tin tố giác tội phạm của Cơ quan CSĐT thì hướng dẫn người dân làm đơn kiến nghị. "Các văn bản số 332/VKS-P2, 333/VKS-P2, 334/VKS-P2 của Viện KSND tỉnh Quảng Nam ban hành thực ra là cái cách để mình trả lời cho họ biết nội dung họ đã kiến nghị, không phải là văn bản tố tụng", ông Thắng cho hay.

Được biết, các đơn khiếu nại của người dân gửi Viện KSND cấp cao tại Đà Nẵng đã được chuyển đơn về Viện KSND tỉnh Quảng Nam từ ngày 01/07/2024. Bà Thu, bà Nhự, bà Quân cũng đã làm đơn trình bày ngày 16/07/2024 và đơn yêu cầu ngày 01/08/2024 đề nghị Viện trưởng VKSND tỉnh Quảng Nam xem xét, xử lý việc giải quyết nguồn tin tố giác tội phạm nhưng cho đến nay đã gần 4 tháng, các đơn này vẫn chưa được giải quyết khiến người dân thắc mắc. Về vấn đề này, ông Thắng cho hay sẽ xem xét, đề xuất lãnh đạo Viện KSND tỉnh cho rà soát lại kiến nghị của người dân thêm lần nữa.