Quan hệ hợp tác giữa Tòa án Việt Nam và Tòa án Hàn Quốc: Phát triển mạnh mẽ, toàn diện, hiệu quả

Quan hệ hợp tác giữa Tòa án Việt Nam và Tòa án Hàn Quốc được đánh giá là có hiệu quả cao nhất, thành công nhất trong số các Dự án ODA mà Chính phủ Hàn Quốc dành cho các quốc gia.

Hỗ trợ về cơ sở  vật chất và công tác đào tạo

Trong lĩnh vực hợp tác tư pháp, quan hệ giữa TANDTC Việt Nam và TATC Hàn Quốc được đánh dấu mở đầu từ năm 2002, bằng chuyến thăm của các đoàn cấp cao, đoàn chuyên gia để học hỏi kinh nghiệm, tìm kiếm cơ hội hợp tác. Do đó, Tòa án Hàn Quốc và Tòa án Việt Nam đã tiến hành các hoạt động hợp tác cụ thể và có chiều sâu thông qua Dự án “Tăng cường năng lực Trường Cán bộ Tòa án Việt Nam”. Từ năm 2006, dự án được khởi động, khảo sát các điều kiện khả thi; năm 2008, Dự án được chính thức ký kết và triển khai thực hiện.

 Giai đoạn I, Chính phủ Hàn Quốc, thông qua TATC Hàn Quốc và Cơ quan hợp tác quốc tế Hàn Quốc (KOICA) đã tài trợ nguồn vốn để giúp TANDTC Việt Nam xây dựng Trường Cán bộ Toà án có quy mô trên diện tích 5 ha tại xã Kim Sơn, huyện Gia Lâm, Hà Nội với tổng kinh phí 3 triệu USD. Ngày 18/7/2012, Trường Cán bộ Tòa án đã được khánh thành giai đoạn I, gồm 2 tòa nhà có hội trường lớn rộng 200 chỗ ngồi, 2 phòng học, phòng xử án mẫu, khu nhà ăn, nhà nghỉ cho học viên với lưu lượng học tập tại trường khoảng 150 người. Trên cơ sở các công trình xây dựng trong giai đoạn I, Trường cán bộ Tòa án đã triển khai hoạt động đào tạo mới: đào tạo Thư ký, Thẩm tra viên, bồi dưỡng định kỳ cho Thẩm phán sơ cấp, bồi dưỡng kiến thức quản lý cho lãnh đạo Tòa án các cấp.

Lãnh đạo TANDTC và các chuyên gia Hàn Quốc làm lễ khánh thành Học viện Tòa án

Tiếp nối thành công giai đoạn I của Dự án, TANDTC Việt Nam và TATC Hàn Quốc đã xúc tiến thỏa thuận thực hiện Dự án giai đoạn II với khoản viện trợ trị giá 9,8 triệu USD. Hàn Quốc đã cử chuyên gia sang hỗ trợ kỹ thuật; xây dựng cơ sở vật chất, cung cấp trang thiết bị cho Trường Cán bộ Tòa án. Nhờ sự trợ giúp tích cực có hiệu quả của phía Hàn Quốc, Trường Cán bộ Tòa án đã hội đủ điều kiện và được Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1191/QĐ-TTg, ngày 30/7/2015, thành lập Học viện Tòa án trực thuộc TANDTC. Với sự nỗ lực của TATC Hàn Quốc và TANDTC Việt Nam, ngày 4/7/2016, Học Viện Tòa án đã khánh thành Dự án giai đoạn II gồm: nhà làm việc 4 tầng diện tích sàn xây dựng 3.112m2; nhà học chuyên dụng, giảng đường, thư viện 4 tầng diện tích sàn 2.168m2; giảng đường lớn diện tích xây dựng 458m2; nhà học 4 tầng diện tích sàn 1.877m2; hội trường 500 chỗ và nhà truyền thống 2 tầng diện tích sàn 1.715m2… Học viện Tòa án với cơ sở vật chất khang trang, hiện đại đáp ứng nhu cầu đào tạo đại học, sau đại học, đào tạo kỹ năng xét xử, nâng ngạch để bổ nhiệm các chức danh trong hệ thống Tòa án.

Bên cạnh đó, Hàn quốc đã trang bị cho Học viện Tòa án một số trang thiết bị, công cụ để tạo ra các học liệu…

Song song với việc hỗ trợ về phần cứng (xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị cho Học viện Tòa án), từ năm 2002 đến nay, TATC Hàn Quốc cũng không ngừng hợp tác hỗ trợ về phần mềm (đào tạo nguồn nhân lực thông qua việc phái cử chuyên gia và thực hiện các chương trình đào tạo) cho TAND Việt Nam. Phía Hàn Quốc đã cử chuyên gia giúp Tòa án Việt Nam về đào tạo ngắn hạn, trung hạn, dài hạn; xây dựng giáo trình giảng dạy; tổ chức hội thảo, tư vấn quản lý hành chính, xây dựng chương trình cho khóa đào tạo về công nghệ thông tin nhằm tăng cường năng lực về ứng dụng công nghệ thông tin tư pháp. Hàn Quốc cũng tổ chức các chuyến tham quan khảo sát tại Hàn Quốc cho Thẩm phán, cán bộ Tòa án Việt Nam nghiên cứu về quản lý công tác đào tạo Thẩm phán; tìm hiểu trung tâm công nghệ thông tin, đặc biệt là được tìm hiểu về chế độ xét xử bảo hộ người chưa thành niên và người yếu thế...

Ở các khóa đào tạo chuyên sâu, TATC Hàn Quốc đã tạo cơ hội cho học viên Việt Nam nghiên cứu về Luật Sở hữu trí tuệ thông qua các bài giảng về Luật Sáng chế, Luật Bản quyền, Luật Nhãn hiệu, hành vi cạnh tranh không lành mạnh, biện pháp xử lý đối với việc xâm phạm quyền tài sản trí tuệ, việc áp dụng các biện pháp khẩn cấp tạm thời liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ, cưỡng chế thi hành án...

Theo đánh giá của ông Chung You A, Phó Giám đốc quốc gia Văn phòng KOICA tại Việt Nam thì thành công nhất của sự hợp tác giữa Tòa án Việt Nam và Tòa án Hàn Quốc đó là sự thay đổi rõ rệt của Học viện Tòa án và chất lượng đội ngũ cán bộ Tòa án Việt Nam. Đây là bức tranh sáng, tượng trưng cho mối quan hệ thực chất, gắn bó và phát triển của Tòa án hai nước trong thời gian qua, là thông điệp tốt đẹp nhất về sự giúp đỡ của Chính phủ Hàn Quốc thông qua Cơ quan hợp tác quốc tế KOICA và sự hợp tác của Tòa án hai nước Việt Nam - Hàn Quốc.

Mở ra phương hướng hợp tác mới giữa Tòa án hai nước

Được sự ủng hộ nhiệt tình của Hàn Quốc, TANDTC Việt Nam đã đề xuất chương trình Dự án giai đoạn III (từ năm 2017 đến 2020) gửi KOICA để xem xét, phê duyệt với các cấu phần để tăng cường năng lực cho Học viện Tòa án. Trong đó, Việt Nam mong muốn Hàn Quốc tiếp tục hỗ trợ xây dựng cơ sở vật chất mở rộng diện tích hiện tại của Học viện Tòa án tại Hà Nội. Hai nước đã nhiều lần trao đổi về tính cần thiết của việc xây dựng Phân viện Học viện Tòa án tại TP Hồ Chí Minh - là trung tâm đào tạo của khu vực miền Nam. Về phía TATC Hàn Quốc cũng rất quan tâm đến dự án giai đoạn III và sẵn sàng thực hiện các chương trình hợp tác trong năm 2017.

Toàn cảnh Học viện Tòa án

TAND Việt Nam đang nỗ lực hết mình để hoàn thành nhiệm vụ đặt ra và mong muốn nhận được sự hỗ trợ của KOICA và TATC Hàn Quốc trong việc tư vấn, hỗ trợ công tác lập pháp, xây dựng các văn bản dưới luật hướng dẫn thi hành các luật, bộ luật hiện hành, góp phần giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và đảm bảo việc thực hiện các cam kết quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Giáo sư - Thẩm phán Lee Eun Hei, Viện nghiên cứu và đào tạo Tư pháp Hàn Quốc cho biết:  Hiện nay, Tòa án Hàn Quốc và Tòa án Việt Nam bước sang năm thứ 14 kể từ khi bắt đầu hoạt động giao lưu tư pháp từ năm 2002. Trong thời gian vừa qua, Tòa án Hàn Quốc và Việt Nam đã duy trì được mối quan hệ hợp tác chặt chẽ hơn bất kỳ quốc gia nào khác trên thế giới. Triển vọng của Dự án tăng cường năng lực cho Học viện Tòa án giai đoạn III sẽ thực hiện song song với việc hỗ trợ vật chất và hỗ trợ nhân sự, trong đó chuyển từ trọng tâm hỗ trợ về vật chất sang hỗ trợ về nhân lực. Để đạt được mục tiêu trở thành quốc gia hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN, Việt Nam cần thiết phải xây dựng hệ thống tư pháp hiện đại phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế. Và để làm được như vậy, Việt Nam cần nỗ lực hơn nữa trong hoạt động giao lưu và hợp tác với các nước trên thế giới trong đó có Hàn Quốc để học hỏi và áp dụng phù hợp với thực tiễn của Việt Nam.

Đồng tình với quan điểm trên, ông Li- hy úc, Đại sứ Hàn Quốc tại Việt Nam bày tỏ: Việt Nam- Hàn Quốc là hai quốc gia có nhiều điểm tương đồng và mối quan hệ hợp tác ngày càng toàn diện trên cả lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, tư pháp. Hiện tại Việt Nam là quốc gia nhận được vốn ODA lớn nhất của Hàn Quốc và lĩnh vực hợp tác đào tạo trong thời gian qua đã để lại những dấu ấn rất rõ nét giúp tăng cường năng lực đào tạo cho Học viện Tòa án Việt Nam. Trong thời gian tới, Chính phủ Hàn Quốc tiếp tục xem xét kiếm tìm nguồn kinh phí để giúp Việt Nam nhằm xây dựng Học viện Tòa án là cơ sở giáo dục hiện đại, đảm bảo cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao, ổn định và lâu dài cho hệ thống TAND Việt Nam và đất nước.

Đánh giá về mối quan hệ hợp tác giữa Tòa án Việt Nam - Hàn Quốc, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình ghi nhận, đánh giá cao Chính phủ, nhân dân, Cơ quan hợp tác quốc tế Hàn Quốc, TATC Hàn Quốc, Viện Nghiên cứu - đào tạo Tư pháp Hàn Quốc và các bạn đồng nghiệp đã ủng hộ nhiệt tình cả về vật chất lẫn tinh thần đối với Tòa án Việt Nam. Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình mong rằng trong thời gian tới Hàn Quốc tiếp tục hỗ trợ Việt Nam thực hiện Dự án giai đoạn III Học viện Tòa án. Những thành công lớn, hiệu quả của Hàn Quốc trong việc giúp Việt Nam đã tạo dựng cho Học viện Tòa án đáp ứng nhu cầu đào tạo đại học, sau đại học, đào tạo kỹ năng xét xử, nâng ngạch để bổ nhiệm các chức danh trong hệ thống Tòa án, trở thành trung tâm đào tạo lớn về tư pháp có chất lượng cao không chỉ cho hệ thống Tòa án mà cho cả xã hội. Sự hợp tác hiệu quả được dựa trên nền tảng vững chắc của mối quan hệ hợp tác hữu nghị giữa hai nước Việt Nam - Hàn Quốc đang ngày càng phát triển tốt đẹp vì sự ổn định, phồn vinh và xứng tầm với quan hệ đối tác chiến lược giữa hai quốc gia, hai dân tộc.