Vừa trải qua nỗi đau mất chồng, hai mẹ con chị Mai lại đứng trước tình cảnh bơ vơ không chốn nương thân khi bị cưỡng chế nhà đất để trả cho mẹ chồng theo quyết định thi hành án theo yêu cầu của Chi cục Thi hành án dân sự (THADS) huyện Phú Xuyên. Đáng nói, việc cưỡng chế diễn ra vào thời điểm người phải thi hành án chưa được giải quyết thấu đáo quyền lợi chính đáng.
Con dâu và cháu nội bị trục xuất ra khỏi nhà
Những ngày gần đây, các trang mạng xã hội lan truyền nhiều hình ảnh và clip liên quan đến thông tin “mẹ chồng đuổi con dâu và cháu nội ra đường” do mâu thuẫn liên quan đến đất đai. Thậm chí, người mẹ chồng còn thuê người đe dọa và hàn cửa cổng, ném quần áo, đồ đạc của con dâu và cháu nội ra ngoài đường khiến người dân địa phương bức xúc về cách hành xử ích kỷ, thiếu tình người của mẹ chồng.
Theo tìm hiểu của PV, sự việc xảy ra trong một gia đình ở thôn Phú Giẽ, xã Phú Yên, huyện Phú Xuyên, TP. Hà Nội. Người phụ nữ có hoàn cảnh éo le là chị Tạ Thị Mai. Năm 2009, chị kết hôn với anh N.C.Q và có một người con trai. Những năm tháng bình dị kéo dài chưa được bao lâu thì anh Q phát hiện mắc bệnh hiểm nghèo nên chị Mai trở thành trụ cột chính trong gia đình.
Sau nhiều năm chống chọi với bạo bệnh, năm 2023, anh Q qua đời để lại người vợ góa con côi. Đau lòng hơn, khi vừa qua 49 ngày chồng, chị Mai nhiều lần bị mẹ chồng hắt hủi đuổi ra đường để đòi lại căn nhà-là nơi hai mẹ con chị sinh sống nhiều năm qua. Bản tính chân chất thật thà, nên hơn 10 năm về làm dâu nhà chồng, chị Mai vẫn nhẫn nhục, cam chịu một phần vì con, một phần vì muốn giữ tròn đạo hiếu.
Thế nhưng, vào ngày 5/1/2024 vừa qua, cơ quan THADS huyện Phú Xuyên tổ chức cưỡng chế nhà đất, di chuyển toàn bộ đồ đạc của hai mẹ con ra ngoài để trả lại cho mẹ chồng là bà C.T.L. Đáng nói, vụ việc cưỡng chế diễn ra trong khi chưa giải quyết thấu đáo quyền lợi chính đáng cho người phải thi hành án đã gây xôn xao dư luận. Hiện chị Mai có đơn khiếu nại quyết định thi hành án theo đơn yêu cầu số 167/QĐ- CCTHADS của Chi cục trưởng – Chi cục THADS huyện Phú Xuyên để giải quyết theo quy định.
Trong đơn gửi đến Báo Công lý, chị Mai cho biết, theo Quyết định số 167/QĐ- CCTHADS, vợ chồng chị phải trả lại cho bố mẹ chồng thửa đất số 507, tờ bản đồ số 03 năm 2001 cùng toàn bộ tài sản trên đất gồm căn nhà cấp 4 do bố chồng trước khi chết có di chúc để lại di sản cho bà C.T.L. Tuy nhiên, trên thực tế, bà L chưa tiến hành các thủ tục để nhận di sản thừa kế theo quy định của pháp luật. Vì vậy, bà L chưa phải là chủ sử dụng, sở hữu di sản thừa kế của ông N.C.H (chồng bà C.T.L – PV).
Qua nghiên cứu hồ sơ, một số chuyên gia pháp lý cho biết, trong trường hợp nêu trên, theo điều 50 Luật Thi hành án dân sự năm 2008 (sửa đổi, bổ sung năm 2014) nêu rõ: Thủ trưởng cơ quan THADS phải ra quyết định đình chỉ thi hành án trong trường hợp người được thi hành án chết mà theo quy định của pháp luật về quyền và lợi ích của người đó theo bản án, quyết định không được chuyển giao cho người thừa kế. Tuy nhiên, không hiểu vì lý do gì, Chấp hành viên Chi cục THADS huyện Phú Xuyên vẫn tổ chức cưỡng chế, thi hành án vào ngày 5/1/2024 là chưa đúng với quy định của pháp luật.
Mặt khác, chồng chị Mai đau ốm nhiều năm không có khả năng lao động vì mắc bệnh hiểm nghèo. Như vậy, đối chiếu theo khoản 1, Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015, chồng chị Mai được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, Trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất.
Dân làng thương cảnh mẹ góa con côi
Bị cưỡng chế nhà đất, hai mẹ con chị Mai rơi vào tình cảnh bơ vơ, chứng kiến cảnh hai mẹ con ôm di ảnh của người chồng đã mất đứng trước cổng nhà, dân làng ai nấy đều thương cảm. Khi chúng tôi về tìm hiểu thông tin, rất đông bà con ở xã Phú Yên, huyện Phú Xuyên, TP. Hà Nội Hà Nội đều bày tỏ sự bất bình và lên án hành động của người mẹ chồng xuất phát từ sự ích kỷ và lòng tham.
Ông Nguyễn Hữu Phúc, một người hàng xóm bức xúc nói: “Trước đây, bà L. cũng đã từng đuổi một người con dâu cùng 2 cháu nội ra đường trong đêm tối để đòi nhà. Dân làng chúng tôi không ai ưa tính của bà L, chỉ vì tranh giành đất với con mà bà có những cách hành xử “cạn tàu ráo máng” với chính những người ruột thịt trong gia đình. Nay bà L lại tiếp tục đuổi con dâu cùng cháu nội ra đường là việc làm không thể chấp nhận về mặt luân thường đạo lý”.
Là hàng xóm sát vách với chị Mai, bà Nguyễn Thị Thà chia sẻ, thương nhất các cháu, không làm gì nên tội, đất đai là di sản của ông cha để lại nhưng vô cớ bị mẹ chồng chiếm đoạt rồi đuổi ra đường, phải nghỉ học giữa chừng. Dân làng chúng tôi rất đồng cảm chia sẻ và thương cảnh mẹ góa con côi nên cùng chung tay người góp tiền, người cho quần áo để động viên và hỗ trợ mẹ con chị Mai sớm ổn định cuộc sống.
Được biết, sau khi tổ cưỡng chễ nhà đất nơi hai mẹ con chị Mai sinh sống, trước sự lên án và phản ứng gay gắt của người dân và hàng xóm xung quanh bà L đã không còn ở địa phương. Thông tin này cũng được lãnh đạo UBND xã Phú Yên xác nhận.
Trong buổi làm việc với PV, ông Nguyễn Văn Chiến, Phó Chủ tịch xã Phú Yên thừa nhận, cơ quan thi hành án không lường trước được việc cưỡng chế lại gây dư luận lớn trong nhân dân như vậy. Nếu biết trước được sự việc căng thế này thì cơ quan thi hành án cũng nên xem xét lại thời điểm thi hành án và giải quyết mọi việc thấu đáo ổn thỏa hơn trước khi tổ chức cưỡng chễ để đảm bảo quyền lợi cho các bên.
Theo ông Chiến, do mẹ con chị Mai có hoàn cảnh éo le, chưa có chỗ ở sau khi bị cưỡng chế nên trước mắt phía UBND xã đã thông qua Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể vận động quyên góp tiền để hỗ trợ chị mẹ con chị Mai thuê nhà ở tạm để ổn định cuộc sống từ nay đến tết..
Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Hoan, Bí thư Đảng ủy xã cho biết, đây là lần đầu ở địa phương xảy ra sự việc tập trung đông người liên quan đến mâu thuẫn đất đai trong gia đình. “Sau vụ cưỡng chế, đồng chí Bí thư Huyện ủy Phú Xuyên đã trực tiếp chủ trì và triệu tập cuộc hợp có sự tham gia của các cơ quan tố tụng, cơ quan Thi hành án dân sự huyện Phú Xuyên và một số ban ngành đoàn thể để nghe báo cáo nắm bắt tình hình. Trong đó, UBND xã Phú Yên được giao nhiệm vụ truyên truyền vận động các đoàn thể, hỗ trợ về kinh phí trước mặt để mẹ con chị Mai ổn định cuộc sống và đảm bảo việc học cho cháu không bị gián đoạn”, ông Hoan thông tin.
PV Báo Công lý đã liên hệ với Chi cục THADS huyện Phú Xuyên để tìm hiểu thông tin đa chiều liên quan đến vụ việc cưỡng chế nhưng vẫn chưa nhận được hồi âm.