"Phát huy vai trò của người đứng đầu nhưng phải phát huy dân chủ”

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chủ trì họp báo ngay sau phiên bế mạc Đại hội Đảng XII

Cuộc họp báo quốc tế thông báo về kết quả Đại hội XII do Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chủ trì; tham dự còn có Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Đinh Thế Huynh; Tổng Biên tập Báo Nhân dân Thuận Hữu; Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Thế Kỷ; Phó Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Mai Văn Chính; Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Trương Minh Tuấn; Phó Chánh Văn phòng Trung ương Lê Quang Vĩnh.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã gửi lời cảm ơn chân thành đến các phóng viên, biên tập viên, kỹ thuật viên các cơ quan thông tấn, báo chí tham gia tác nghiệp tại Đại hội.

Sau hơn 8 ngày, Đại hội XII đã thành công rất tốt đẹp trong không khí hân hoan, phấn khởi. Góp phần vào thành công đó, Tổng Bí thư khẳng định có sự đóng góp rất quan trọng của các cơ quan báo chí trong nước và quốc tế thông qua việc truyền tải thông tin Đại hội nhanh chóng, kịp thời đến người dân cả nước và bạn bè quốc tế.

Trả lời câu hỏi của báo chí về cảm nghĩ khi được tái cử làm Tổng Bí thư, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chia sẻ: “Tôi không ngờ lại được Đại hội tín nhiệm bầu vào Ban Chấp hành Trung ương và Hội nghị lần thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương khóa XII bầu làm Tổng Bí thư với số phiếu gần như tuyệt đối 100%. Tôi bất ngờ vì tuổi đã cao, có lẽ trong các vị lãnh đạo tuổi tôi là cao nhất, sức khỏe, trình độ có hạn. Tôi cũng đã xin nghỉ nhưng vì trách nhiệm Đảng giao, chúng tôi với tư cách Đảng viên phải chấp hành. Tôi xúc động trước tình cảm của đồng chí, đồng bào trong nước và bạn bè quốc tế đã bày tỏ tình cảm, gửi gắm tới Đại hội. Chúng tôi cũng rất lo, vì công việc sắp tới còn nặng nề. Phải gánh trách nhiệm rất lớn trước tình hình diễn biến trong và ngoài nước như hiện nay, thời cơ thuận lợi cũng có, nhưng khó khăn rất nhiều, có rất nhiều việc phải làm”.

Về hướng đổi mới các hoạt động mở rộng dân chủ trong Đảng như tiến hành chất vấn, lấy phiếu tín nhiệm các chức danh chủ chốt... trong nhiệm kỳ khóa XII, Tổng Bí thư cho biết, đây là công việc thường xuyên phải làm, bắt đầu từ khi ban hành Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) về xây dựng Đảng. Trong nhiệm kỳ vừa qua có nhiều đổi mới, lần đầu tiên trong lịch sử của Đảng tiến hành lấy phiếu tín nhiệm, rồi đề nghị lấy phiếu tín nhiệm các chức danh chủ chốt do Quốc hội, Hội đồng Nhân dân bầu hoặc phê chuẩn… Đây là cách kiểm nghiệm, đánh giá tín nhiệm của các đồng chí lãnh đạo, qua đó góp ý, kịp thời chấn chỉnh.

Lần đầu tiên Đảng ta làm quy hoạch cán bộ cấp chiến lược, tạo thuận lợi cho công tác nhân sự, để Đại hội XII thành công tốt đẹp. Có lẽ cũng là lần đầu tiên Ban Chấp hành Trung ương Đảng bầu một lần được đủ danh sách 19 đồng chí vào Bộ Chính trị (Nhiệm kỳ khóa XI bầu còn thiếu, phải bổ sung dần). Tất cả các chức danh đều có phiếu bầu tập trung rất cao. Đại hội lần này bầu một lần được 180 Ủy viên chính thức và 20 Ủy viên dự khuyết, phiếu rất cao, người trúng cử thấp nhất cũng hơn 62%, như vậy là tập trung cao, không khí đoàn kết phấn khởi.

Về việc thúc đẩy chất vấn trong Đảng thời gian tới, Tổng Bí thư nêu rõ, việc chất vấn trong Đảng mới thực hiện gần đây, cũng là nội dung quan trọng để phát huy mạnh mẽ hơn nữa dân chủ và cũng là một hình thức giám sát của các đồng chí tham gia Ban Chấp hành Trung ương đối với các vị lãnh đạo.

Hội nghị Trung ương nào cũng có chủ trương tiến hành chất vấn và trả lời chất vấn, tuy nhiên chưa thực hiện được nhiều vì thời gian có hạn. Tổng Bí thư cho biết, khi được chất vấn cũng đã trả lời trực tiếp ngay tại Hội nghị. Qua hoạt động chất vấn đã giải tỏa được nhiều tâm tư, thắc mắc, quan hệ anh em đồng chí được tốt hơn. Chất vấn là việc làm cần thiết. Sắp tới, theo quy chế làm việc vẫn tiếp tục hoạt động chất vấn tại các Hội nghị Trung ương.

Tổng Bí thư nhấn mạnh, phải kiên trì, kiên quyết thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) về xây dựng Đảng, nhất là các giải pháp về công tác cán bộ, phát huy trách nhiệm của người đứng đầu, tăng cường giám sát phòng chống tham nhũng lãng phí... Trong đó, nhiều việc cần tiếp tục làm tốt hơn như: Quy hoạch cán bộ cấp chiến lược, đào tạo lựa chọn cán bộ, tạo điều kiện cho cán bộ trẻ… Trong số 19 đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị vừa được bầu chỉ có 7 đồng chí tái cử, còn phần đông là trẻ và lần đầu tiên có tới ba Ủy viên là nữ. Ban Chấp hành Trung ương có nhiều cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ là người dân tộc...

 Khẳng định tại họp báo, Tổng Bí thư nói: "Cá nhân tôi là một bộ phận của tập thể, nguyên tắc của Đảng là tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách chứ không chuyên quyền. Đứng đầu mà độc đoán, chuyên quyền thì làm sao dân chủ". Ảnh: Reuters.

Cũng tại buổi họp báo, trả lời câu hỏi của phóng viên: “Ông có nghĩ Việt Nam sẽ giàu mạnh hơn và dân chủ hơn?”, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định, cá nhân ông là một bộ phận của tập thể. Nguyên tắc lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam là tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách, đồng thời phải đề cao trách nhiệm cá nhân, phát huy dân chủ và vai trò của người đứng đầu. “Phải đề cao trách nhiệm của cá nhân, chứ không thể làm hay, làm tốt thì là kết quả của cá nhân mình, còn làm không hay, không tốt thì đổ tại tập thể. Phát huy vai trò của người đứng đầu nhưng phải phát huy dân chủ. Đứng đầu mà độc đoán, chuyên quyền thì đâu gọi là dân chủ?”.

Tổng Bí thư nhấn mạnh: Mục tiêu của Đại hội Đảng cũng đã khẳng định là xây dựng một nước Việt Nam dân giàu nước mạnh, dân chủ, văn minh, sớm đưa nước ta trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại.

“Tất nhiên, dân chủ phải đi cùng với kỷ cương, kỷ cương trên cơ sở phát huy dân chủ. Tuyệt đối hóa một mặt là dẫn đến phiến diện và thất bại” - Tổng Bí thư khẳng định.

Trả lời câu hỏi về kết quả bầu cử Bộ Chính trị, Ban Bí thư có đúng như phương án Trung ương khóa XI trình bày tại Đại hội XII không, Tổng Bí thư nói: “Tôi xin đảm bảo 100% là hoàn toàn đúng với phương hướng nhân sự. Phương hướng là tiêu chuẩn, tiêu chí, số lượng, cơ cấu trẻ già, nam nữ. Như vậy đảm bảo đúng phương hướng, tiêu chuẩn. Còn chọn ai thì Trung ương khóa XI giới thiệu, ra Đại hội giới thiệu thêm. Nếu cá nhân được đề cử xin rút thì Đại hội quyết định. Theo quy chế Đoàn Chủ tịch sẽ xem xét đưa ra chính kiến còn Đại hội quyết định".

"Lần này làm dân chủ, lập phiếu, có số dư, bỏ phiếu kín, công bố xem Đại hội quyết định có đồng ý cho rút hay không. Sau đó lập phiếu có số dư không quá 30%, xin ý kiến bằng phiếu kín, rồi mới lập danh sách bầu cử. Như vậy vừa tôn trọng ý kiến đề cử của khoá trước, vừa tôn trọng ý kiến đại biểu. Và như các bạn đã thấy, có người được Trung ương giới thiệu không trúng cử, có người đại biểu giới thiệu lại trúng. Một số đại biểu tham gia Đại hội vừa rồi có nói "dân chủ đến thế là cùng". Đại hội này là đại hội dân chủ, đoàn kết, kỷ cương..”, Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Về phương án chuẩn bị người kế nhiệm, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng thừa nhận tuổi tác của ông đã cao, người đứng đầu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII thẳng thắn thừa nhận còn nhiều việc phải làm. Tuy nhiên, ông khẳng định chưa thể biết bao giờ xong kế hoạch chuẩn bị lực lượng nhân sự kế cận vị trí của ông: “Nói hai, ba năm sợ rằng không khả thi và có cái gì đó ảo tưởng”.