Ngay sau phần thủ tục và kiểm tra căn cước với các bị cáo trong vụ án gian lận điểm thi ở Sơn La, chủ tọa đã tuyên hoãn xét xử.
Theo đó, ông Quản Hữu Chiến, chủ tọa phiên tòa cho biết, căn cứ vào các Điều 292, 293, 297 và 299 của BLTTHS, xét thấy 44 người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan, 32 người làm chứng vắng mặt tại phiên tòa. Do đó, để đưa vụ án ra xét xử được khách quan, đúng pháp luật, HĐXX đã quyết định hoãn phiên tòa. Thời gian mở lại phiên tòa sẽ được mở lại vào 8h ngày 15/10/2019.
Các bị cáo tại phiên tòa xét xử sáng nay
Trước đó, sau phần thủ tục và kiểm tra căn cước với các bị cáo, luật sư của bị cáo Trần Xuân Yến đề nghị HĐXX tiếp tục triệu tập ông Hoàng Tiến Đức, Chánh thanh tra Sở GD&ĐT…đến phiên tòa. Một vị luật sư khác cũng cho biết ông Hoàng Tiến Đức có vai trò mật thiết, quan trọng liên quan đến hành vi của các bị cáo, vì vậy, luật sư đề nghị HĐXX tiếp tục triệu tập ông Đức trong những buổi xét xử tiếp theo hoặc nếu có hoãn thì sẽ phải có mặt trong phiên xử tới.
Về phía cơ quan tố tụng, theo đại diện VKS, với sự vắng mặt của những người tòa đã triệu tập, VKS đề nghị hoãn phiên tòa để vụ án được xét xử khách quan
Trong vụ án này, HĐXX đã triệu tập 48 người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan (gồm phụ huynh có con được nâng điểm), tuy nhiên trong ngày xét xử vụ án chỉ có 4 người có mặt, 22 người có đơn xin xét xử vắng mặt, những người còn lại vắng mặt không lý do. Trong số 43 người làm chứng (gồm cả lãnh đạo Sở GD-ĐT tỉnh Sơn La) chỉ có 12 người có mặt, 15 người có đơn xin xét xử vắng mặt. Ngoài ra, còn có 10 luật sư tham gia bảo vệ cho các bị cáo tại phiên tòa.
Các bị cáo bị đưa ra xét xử gồm: Trần Xuân Yến (cựu Phó GĐ Sở GD&ĐT), Lò Văn Huynh (cựu Trưởng phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục (phòng khảo thí), Nguyễn Thị Hồng Nga (cựu chuyên viên Phòng khảo thí), Cầm Bun Sọn (cựu Phó trưởng phòng Chính trị Sở GD&ĐT), Đặng Văn Thủy (cựu Phó hiệu trưởng Trường THPT Tô Hiệu), Đinh Hải Sơn (cựu thiếu tá công an).
Những bị cáo này bị truy tố về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, theo Khoản 2, Điều 356 BLHS với khung hình phạt từ 5-10 năm tù. Riêng Nguyễn Thanh Nhàn (cựu Phó phòng Khảo thí) và Đỗ Khắc Hưng (cựu trung tá công an) bị truy tố cùng tội danh, nhưng theo khoản 1 với khung hình phạt 1-5 năm tù.
Theo hồ sơ vụ án, tại kỳ thi THPT quốc gia năm 2018, các bị cáo đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao, với động cơ vụ lợi và động cơ cá nhân khác (vì mối quan hệ gia đình, bạn bè, đồng nghiệp...), đã câu kết với nhau thực hiện hành vi rút bài thi trắc nghiệm sửa, nâng điểm cho 44 thí sinh.
Cụ thể, với tư cách là tổ trưởng tổ xử lý bài thi trắc nghiệm (chịu trách nhiệm chính), giám sát việc thực hiện nhiệm vụ của các thành viên và chịu trách nhiệm về kết quả chấm thi trắc nghiệm, nhưng bị cáo Trần Xuân Yến đã nhận thông tin của 13 thí sinh chuyển cho bà Nga để sửa bài thi nâng điểm cho các thí sinh. Yến bị cho là đã đồng thuận, cho phép các bị cáo Nga, Thủy, Sọn rút bài thi sửa nâng điểm; tạo điều kiện để các bị cáo này dễ dàng rút, sửa bài, nâng điểm và quét lại bài thi trong các ngày 29, 30/6/2018 và ngày 1, 3/7/2018. Khi thanh tra, kiểm tra, Yến chỉ đạo bà Nga che giấu hành vi phạm tội bằng cách xóa dữ liệu trên máy tính.
Về cách thức sửa bài thi, cáo trạng cho rằng, Nga đã in đáp án các môn thi của Bộ Giáo dục và Đào tạo, chuẩn bị tẩy, bút chì cho các bị cáo khác, rồi rút bài thi theo danh sách các thí sinh được nhờ sửa, nâng điểm.
Sau khi sửa xong các bài thi, Nga, Thủy quét lại, thay thế ảnh bài thi đã sửa vào ảnh bài thi gốc bằng cách trước trước khi quét lại, cả hai xóa hết các bài thi gốc từng môn, từng điểm thi, sau đó đẩy ảnh các bài thi đã quét lại vào thư mục tương ứng môn thi, điểm thi. Khi quét lại, Nga thay đổi hệ thống giờ trên máy tính để phù hợp với thời gian quét ảnh bài thi gốc trước đó.
Quá trình điều tra, các bị cáo Nga, Sọn, Huynh, Thủy khai đã nhận tiền của một số trường hợp để sửa bài nâng điểm cho thí sinh. Cáo trạng cho rằng, hành vi nhận tiền, thỏa thuận sẽ nhận tiền để sửa điểm, nâng điểm cho các thí sinh của các bị can có dấu hiệu của tội Nhận hối lộ, Đưa hối lộ và Môi giới hối lộ.
Song kết quả điều tra cho thấy, những người liên quan khác đều không thừa nhận có thỏa thuận và đưa tiền cho các bị cáo Nga, Sọn, Huynh, Thủy. Ngoài lời khai của các bị cáo và số tiền mà họ đã nộp, Cơ quan điều tra không có tài liệu chứng cứ nào khác để chứng minh. Do đó, không đủ căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự đối với các bị cáo về tội Nhận hối lộ.