Tác giả chính, người đứng đầu rốt ráo, hăng hái thực hiện bằng được chủ trương và trực tiếp cấp phép cho Formosa thuê đất đến 70 năm, ông Võ Kim Cự đã phải xuất hiện trả lời báo chí, sau rất nhiều lần “né”, “lảng tránh ” thậm chỉ “lẩn tránh” báo chí.
Dễ nhận thấy là cù cưa chẳng được, ông Võ Kim Cự cực chẳng đã phải tiếp xúc và trả lời báo chí là do Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã tác động, lưu ý ông Cự phải làm việc này.
Trả lời câu hỏi vì sao cấp tỉnh như Hà Tĩnh lại dám “qua mặt” Chính phủ, vi phạm Luật Đầu tư để cấp phép 70 năm cho Formosa, ông Cự đã nói rằng việc làm của ông là “đúng luật” và “đúng qui trình”. Theo lý giải vòng vo của ông Cự, thời điểm đó, Chính phủ đã có Công văn 869 đồng ý cấp phép cho Formosa. Cùng thời gian đó, Thủ tướng đã có văn bản 926 đồng ý cấp phép 70 năm. Ông Cự còn khẳng định đã có sự đồng ý của cả 12 bộ ngành và Thủ tướng Chính phủ.
Ngay sau khi có thông tin về lý giải của ông Cự, một vị lãnh đạo Thanh tra Chính phủ đã phân tích với báo chí như sau: Thủ tướng đồng ý cho 70 năm là xử lý sau thanh tra, tức là do Hà Tĩnh sai luật rồi nhưng để hoạt động của dự án bình ổn thì cho tiếp tục thực hiện 70 năm, chứ không phải đồng ý từ khi phê duyệt, cấp phép đầu tư. Hai việc đó hoàn toàn khác nhau. Bởi về nguyên tắc, phải “tấu” trước, “trảm” sau nhưng ông Cự đã “tiền trảm, hậu tấu”, đặt Chính phủ vào việc đã rồi.
Ông Võ Kim Cự, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh. Ảnh: Võ Hải.
Tóm lại, để xảy ra “thảm họa Formosa” hôm nay, là có phần trách nhiệm của ông Trưởng ban quản lý khu kinh tế Vũng Áng, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh, Bí thư tỉnh Hà Tĩnh Võ Kim Cự.
Ông Vũ Phạm Quyết Thắng, nguyên Phó Tổng thanh tra Chính phủ nói với báo chí rằng: Ông Cự trả lời quanh co, thậm chí mâu thuẫn với chính những gì ông ấy đã từng làm. Ông Cự từng làm Trưởng ban quản lý Khu kinh tế Vũng Áng, làm Chủ tịch rồi Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh, ông ấy cũng từng quản lý doanh nghiệp khai thác khoáng sản và làm Chủ tịch Hiệp hội Titan VN. Có nghĩa là không phải ông ấy không hiểu về khai thác khoáng sản, không phải ông ấy không hiểu về dự án. Để xảy ra tình trạng như ngày hôm nay với trách nhiệm và lương tâm của một người lãnh đạo, người quản lý trực tiếp gắn với dự án này, ông Cự phải nhận trách nhiệm!
Việc cho Formosa thuê đất 70 năm, Thanh tra Chính phủ đã vào cuộc và kết luận rõ ràng từ lâu là không đúng với quy định của pháp luật. Người đề nghị dành ưu ái này cho Formosa chính là ông Võ Kim Cự. Bây giờ ông ấy lại định đùn đẩy trách nhiệm lên Thủ tướng, nói rằng Thủ tướng đồng ý. Cử tri cho rằng không loại trừ trong quá trình quan hệ đó có lý do nể nang, quen biết, cảm tình và có cả vấn đề lợi ích nhóm. Các động thái hăng hái ký rất nhiều ưu đãi vượt khung, lách luật của ông Cự dành cho Formosa khiến người ta nghi ngờ có móc ngoặc, vụ lợi ở đây.
Rồi đây, với tinh thần chỉ đạo của Quốc hội và điều hành của Chính phủ chúng ta sẽ có những dự án khác, nhà máy khác thân thiện với môi trường, những dự án phù hợp với mục tiêu phát triển bền vững của chúng ta. Điều đó chỉ thực hiện được nếu không có những người như ông Võ Kim Cự ở vị trí có thẩm quyền.
Vì sao đến thời điểm này, ông Võ Kim Cự không những không phải chịu bất cứ trách nhiệm cá nhân gì xung quanh trách nhiệm của người đứng đầu mà vẫn được tín nhiệm bầu vào những cương vị mới? Phải “cự” ông Cự đến cùng vì người dân 4 tỉnh miền Trung đang điêu đứng vì thảm họa môi trường mang tên Formosa.