Nỗi đau mang tên "người tâm thần"

Đập đầu hàng xóm chỉ vì tiếng nổ xe máy

TAND tỉnh Nghệ An vừa mở phiên xét xử phúc thẩm bị cáo Nguyễn Đắc Nhật (35 tuổi, trú phường Vinh Tân, TP Vinh, Nghệ An) về tội Cố ý gây thương tích.

Phiên tòa khiến nhiều người suy ngẫm vì bị cáo có tiền sử bệnh tâm thần, còn bị hại là hàng xóm của bị cáo. Dù bị hại không gây xích mích nào, chỉ vì lý do lãng xẹt mà Nhật đã cầm búa đinh đánh nhiều cái vào đầu bị hại.

Nguyễn Đắc Nhật có tiền sử mắc bệnh tâm thần, lớn lên trong gia đình có hoàn cảnh đặc biệt. Bị cáo là con thứ 6 trong gia đình có 7 anh chị em.

Bệnh tật nên việc đến trường học của Nhật cũng bị gián đoạn. Sau đó, bố và mẹ của bị cáo lần lượt ra đi nên Nhật thiếu sự chăm sóc, dạy bảo, quản lý của người thân.

Sau khi các anh chị lần lượt lập gia đình và có cuộc sống riêng, Nhật sinh sống một mình. Vào một ngày đầu tháng 12/2023, Nhật đã gây ra vụ việc khiến dư luận xôn xao.

Cụ thể, tối 3/12/2023, ông Nguyễn Xuân H. (SN 1956, hàng xóm của Nhật) dắt xe máy ra đường rồi khởi động xe để đến nhà văn hóa khối họp chi bộ. Lúc này, Nguyễn Đắc Nhật đang ngồi uống rượu một mình trong nhà.

Do có tiền sử mắc bệnh tâm thần nên khi nghe tiếng xe máy nổ Nhật ức chế, khó chịu. Gã trai này liền đi vào nhà lấy chiếc búa đóng đinh rồi chạy ra đường chặn xe ông H. lại.

Khi người hàng xóm chưa kịp hiểu chuyện gì thì Nhật đã liên tiếp xuống tay. Nhát búa đinh đầu tiên trúng vào mũ bảo hiểm khiến ông H. ngã xuống đường. Sau đó, Nhật đã đánh nhiều nhát vào đầu, mặt, trán, tay… người hàng xóm.

Lúc này, vợ ông H. nghe tiếng động nên chạy ra, hô hoán: “Mọi người ơi, cứu ông H. với, ông H. bị thằng Nhật đánh rồi”. Chỉ đến lúc này, Nhật mới dừng tay, chạy vào nhà giấu búa đinh rồi bỏ đi.

Ông H. bị thương nặng ở vùng đỉnh đầu, trán, mặt… được mọi người đưa đi cấp cứu tại bệnh viện, điều trị từ 3/12 đến 29/12/2023. Sau hai lần giám định, cơ quan chức năng xác định, nạn nhân bị tổn thương cơ thể 60%.

Về phần Nhật, sau một ngày gây án đã đến công an đầu thú. Cơ quan chức năng đã giám định tâm thần đối với Nguyễn Đắc Nhật kết luận, tại thời điểm trước, trong và sau khi thực hiện hành vi phạm tội Nhật bị rối loạn loại phân biệt, hạn chế khả năng nhận thức và điều khiển hành vi.

Bài học về việc quản lý người bị tâm thần

Với hành vi phạm tội trên, Nguyễn Đắc Nhật bị truy tố và đưa ra xét xử về tội Cố ý gây thương tích. Tòa sơ thẩm đã tuyên phạt bị cáo này mức án 6 năm 6 tháng tù. Sau đó, bị cáo và người đại diện hợp pháp của bị cáo đã làm đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt.

Tại phiên tòa phúc thẩm, bị cáo này giữ nguyên nội dung kháng cáo. Bị cáo khai nhận giữa mình và bị hại không có mâu thuẫn gì. “Không có mâu thuẫn, xích mích gì vậy tại sao bị cáo lại cầm búa đập đầu người ta?”, trước câu hỏi của HĐXX, bị cáo khai do ức chế tiếng xe máy nổ.

HĐXX tiếp tục xét hỏi: Sau khi sự việc xảy ra, dù bị hại không yêu cầu bồi thường về dân sự nhưng về mặt tình cảm, hàng xóm láng giềng bị cáo có tác động gia đình, người thân sang thăm hỏi bị hại không?. Lúc này, bị cáo trình bày hoàn cảnh khó khăn, bố mẹ đã mất nên không có ai đến thăm hỏi bị hại hay bồi thường gì.

Tòa liền phân tích cho bị cáo và đại diện hợp pháp của bị cáo về trách nhiệm thăm hỏi, động viên tinh thần đối với bị hại. Dù bị cáo sống một mình, mắc bệnh tâm thần nhưng gia đình bị cáo có đông anh em.

Các anh chị của bị cáo dù đã lập gia đình rồi nhưng sống gần đó, cần có trách nhiệm đối với em của mình. Hơn nữa, bị cáo bị bệnh tâm thần thì cần phải có sự quản lý, chăm sóc của người thân. Việc gia đình để bị cáo sống một mình như vậy sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro cho bản thân, gia đình và những người xung quanh.

Đến lúc này, người đại diện hợp pháp của bị cáo đã trình bày với HĐXX việc bị cáo do mắc chứng bệnh ấy nên nhiều khi mất kiểm soát hành vi.

Anh em dù có quan tâm, đi lấy thuốc uống cho Nhật uống nhưng vì hoàn cảnh nên chỉ ở một mức độ nào đó. Sự việc do bị cáo gây ra khiến người thân cảm thấy buồn lòng và trăn trở với gia đình bị hại.

Thông qua phiên tòa, HĐXX cũng nhắc nhở mọi người cần có sự quan tâm, quản lý đối với những người mắc bệnh tâm thần điều trị tại cộng đồng.

Bởi có nhiều người bệnh tâm thần không được khám và chữa trị dứt điểm nên bệnh nặng, không kiểm soát được hành vi, dẫn đến những hệ lụy đau lòng, là nỗi lo của toàn xã hội.

Để thực hiện tốt công tác quản lý, điều trị, giúp đỡ người tâm thần, góp phần phòng ngừa tội phạm và vi phạm pháp luật do người tâm thần gây ra cần có sự chung tay, góp sức của cả cộng đồng và toàn xã hội.

Bên cạnh đó, cần có sự tham gia hỗ trợ từ gia đình. Bởi vai trò của người thân hết sức quan trọng vì gần gũi nhất với người bệnh. Từ đó để phòng ngừa phát sinh các hành vi vi phạm pháp luật, giảm thiểu xảy ra những vụ án đau lòng.

Quay lại với vụ án, sau khi xem xét các tình tiết tăng nặng giảm nhẹ HĐXX cấp phúc thẩm chấp nhận kháng cáo xin giảm án của bị cáo. Tuyên phạt bị cáo Nguyễn Đắc Nhật 5 năm tù về tội Cố ý gây thương tích.