Nhiều rào cản khiến nhà ở xã hội khan hiếm

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, đến nay cả nước mới hoàn thành hơn 300 dự án nhà ở xã hội khu vực đô thị và nhà ở công nhân khu công nghiệp, với khoảng 155.800 căn. Con số này quá khiêm tốn so với nhu cầu của các địa phương về nhà ở dành cho người thu nhập thấp và công nhân khu công nghiệp.

Tuy nhiên, thị trường bất động sản hiện đang dư thừa số lượng lớn các sản phẩm nhà ở thương mại, nhà hạng sang, còn nguồn cung nhà thu nhập thấp, nhà ở xã hội, nhà giá rẻ đang thiếu trầm trọng.

Nghịch lý này diễn ra trong bối cảnh hiện có rất nhiều rào cản khiến nguồn cung nhà ở xã hội, nhà giá rẻ lâm cảnh khan hiếm như thiếu nguồn lực, các cơ chế chính sách pháp luật chưa được khơi thông, chưa phù hợp với điều kiện thực tế khiến các chủ đầu tư không mặn mà với việc đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, nhà giá rẻ…

Trình tự thủ tục pháp lý còn quá phức tạp, số lượng thủ tục đầu tư nhà ở xã hội nhiều hơn so với nhà ở thương mại. Đặc biệt, theo quy định hiện hành, chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội chỉ được hưởng tối đa 10% lợi nhuận. Vừa phải đối mặt với thủ tục nhiêu khê, vừa bị khống chế lợi nhuận nên không mấy chủ đầu tư mặn mà với xây nhà ở xã hội.

Dự án nhà ở xã hội được miễn tiền sử dụng đất nhưng vẫn phải thực hiện thủ tục tính tiền sử dụng đất để được miễn; các đối tượng mua nhà ở xã hội phải được các cơ quan có thẩm quyền thẩm định... Việc xác định giá trước khi bán, cho thuê nhà ở xã hội được đầu tư xây dựng bằng nguồn vốn ngoài ngân sách phải được cơ quan nhà nước cấp tỉnh thẩm định.

Hiện có quá nhiều những quy định trong Luật Nhà ở hiện hành không còn phù hợp với tình hình thực tế, không hấp dẫn khuyến khích các nhà đầu tư, mà trái lại còn gây rắc rối nhiêu khê, kéo dài thời gian, gây tốn kém cho doanh nghiệp.